اقسام توسل


سؤال

به چه چیزهایی می‌توان متوسل شد؟


براساس دستورات اسلامی می‌توان به برخی اعمال و افراد متوسل شد:

۱. توسل به اسماء و اوصاف خداوند:﴿وَلِلّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَی فَادْعُوهُ بِهَا…؛ برای خداوند اسم‌های نیکویی وجود دارد؛ با آنها خداوند را بخوانید.(اعراف:۱۸۰)

۲. توسل به عمل صالح (روزه، نماز، کمک به ایتام، و…) امام علی(ع) فرمودند: «بهترین چیزی که به وسیله آن توسل جوینده‌ها به خدا نزدیک می شوند، ایمان به خدا و به پیامبر او و جهاد در راه خدا است که قله اسلام است و همچنین جمله اخلاص (لا اله الاّ الله) که همان فطرت توحید است، و برپا داشتن نماز که آئین اسلام است…».[۱]

۳. توسل به خداوند به واسطه دعای انسانِ صالح (پیامبران و امامان معصوم و انسان‌های پاک و الهی).[۲]

آلوسی مفسر اهل‌سنت نیز می‌گوید: توسل جستن به مقام غیر پیامبر در پیشگاه خداوند بلامانع است، مشروط به این که آن شخص واقعاً در پیشگاه خداوند، مقام و منزلت معنوی داشته باشد.[۳]

انس بن مالک می‌گوید: روزی که فاطمه بنت اسد (مادر حضرت علی(ع)) وفات نمودند، پیامبر دستور داد قبری را حفر کردند، آن گاه خود حضرت وارد قبر شد و در آن خوابید و چنین دعا فرمودند: خدایا مادرم فاطمه بنت أسد را بیامرز و جایگاه او را وسعت بخش به حق پیامبرت و پیامبران قبل از من.[۴]

جستارهای وابسته

منابع

  1. نهج البلاغه، فیض الاسلام، شش جلدی، (در یک جلد)، خطبه ۱۰۹، ص۳۳۸.
  2. التوسل و انواعه و احکامه، همان، ص۴۱؛ تفسیر نمونه، همان، ج۴، ص۳۶۵.
  3. بهرام پور، ابوالفضل، نسیم حیات، قم، انتشارات هجرت، ۱۳۸۰ش، ج۶، ص۱۲۱.
  4. الحافظ ابی القاسم سلیمان بن احمد الطبرانی، المعجم الکبیر، قاهره، مکتبه ابن تیمیه، ج۲۴، ص۳۵۲؛ علاء الدین المتقی بن حسام الدین الهندی، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، ج۱۲، ص۱۴۸، ح۳۴۴۲۵.