توسل به حضرت عیسی(ع)
آیا اگر به حضرت عیسی(ع) مسیح توسل کنیم اشکال دارد یا نه؟
توسل یعنی واسطه قرار دادن شخص یا چیزی نزد خداوند، برای تقرب به او و برآورده شدن حاجت‌ها و انبیای الهی در زمره کسانی هستند که نزد خداوند محترمند و بوسیله ایشان می‌توان به خداوند نزدیک شد، بنابراین چون حضرت عیسی(ع) یکی از پیامبران و بندگان صالح خدای متعال می‌باشد، می‌شود ایشان را واسطه قرار داد و خدای متعال را به حق ایشان خواند و حاجت خواست.
نکته مهمی که تذکر آن لازم است این است که مسلمانان در توسل، خداوند را حاجت دهنده می‌دانند و از اولیای الهی می‌خواهند برای برآورده شدن حاجتشان از درگاه الهی درخواست کنند، درخواست دعا، مؤثر دانستن غیر خدا نمی‌باشد، بلکه اعتراف به این مطلب است که تنها حاجت دهنده و مؤثر در عالم هستی خدای متعال می‌باشد و این در حقیقت توجه به خدا می‌باشد.[۱]
در آیه شریفه ۳۵ سوره مائده آمده است: ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَابْتَغُواْ إِلَیهِ الْوَسِیلَه…﴾.[۲] ای مؤمنان پروای الهی داشته باشید و به سوی او وسیله تحصیل کنید.
با توجه به این که در کلمه وسیله قیدی نیامده استف شامل هر چیزی می‌شود که صلاحیت نزدیک شدن انسان به خداوند متعال را دارد.
انواع توسل در قرآن و سنت
۱. توسل به اسماء حسنی و اوصاف خداوند متعال[۳] ﴿وَلِلّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَی فَادْعُوهُ بِهَا…﴾[۴] برای خداوند اسم‌های نیکویی می‌باشد؛ با آنها خداوند را بخوانید.
۲. توسل به عمل صالح (روزه، نماز، دستگیری ایتام، و…) حضرت علی(ع) در خطبه ۱۱۰ نهج البلاغه، حدیثی درباره این مطلب بیان فرموده‌اند.[۵]
۳. توسل به خدای متعال به واسطه دعای انسان صالح و ربانی (پیامبران و امامان معصوم و انسان‌های پاک و الهی).[۶]
و چون حضرت عیسی (ع) یکی از پیامبران و بندگان صالح خدای متعال می‌باشد، می‌شود ایشان را واسطه قرار داد و خدای متعال را به حق ایشان خواند و حاجت خواست. نویسنده تفسیر نمونه، شفاعت پیامبران و امامان و بندگان صالح خدای متعال را باعث تقرب به ساحت قدس پروردگار می‌داند.[۷]
آلوسی مفسر اهل سنت نیز می‌گوید: توسل جستن به مقام غیر پیامبر در پیشگاه خداوند بلامانع است، مشروط به این که آن شخص واقعاً در پیشگاه خدای متعال مقام و منزلت معنوی داشته باشد.[۸]
انس بن مالک می‌گوید: روزی که فاطمه بنت اسد (مادر حضرت علی(ع)) وفات نمودند، پیامبر دستور داد قبری را حفر کردند، آن گاه خود حضرت وارد قبر شد و در آن خوابید و چنین دعا فرمودند:
«اللهم اغفر لامّی فاطمه بنت أسد وسّع علیها مدخلها بحق نبیّک و الانبیاء الذین من قبلی».[۹]
خدایا مادرم فاطمه بنت أسد را بیامرز و جایگاه او را وسعت بخش به حق پیامبرت و پیامبران قبل از من. پس روشن می‌شود.
اولا: منعی از شرع در توسل به انبیاء الهی نرسیده است.
ثانیا: از کلمه «وسیله» در آیه ۳۵ سوره مائده و سیره رسول اکرم (ص) فهمیده می‌شود اشکالی در توسل به حضرت عیسی (ع) و انبیاء عظام الهی نمی‌باشد.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، تهران، ج۴، ص۳۷۰–۳۶۵؛ روحانی، سید محمد کاظم، شفاعت و توسل، نشر معارف، قم، ۱۳۸۳ش، ص۶۲.
- ↑ روحانی، سید محمدکاظم، شفاعت و توسل، ۱۳۸۳ش، ص۵۰.
- ↑ محمد عید العباسی، التوسل و انواعه و احکامهالمکتب الاسلامی، چاپ پنجم، بیروت، ص۳۲.
- ↑ اعراف / ۱۸۰.
- ↑ محمد عید العباسی، التوسل و انواعه و احکامه، بیروت، ص۳۵ مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، ج۴، ص۳۶۴.
- ↑ التوسل و انواعه و احکامه، همان، ص۴۱؛ تفسیر نمونه، همان، ج۴، ص۳۶۵.
- ↑ تفسیر نمونه، همان، ج۴، ص۳۶۵.
- ↑ بهرام پور، ابوالفضل، نسیم حیات، قم، انتشارات هجرت، ۱۳۸۰ش، ج۶، ص۱۲۱.
- ↑ الحافظ ابی القاسم سلیمان بن احمد الطبرانی، المعجم الکبیر، قاهره، مکتبه ابن تیمیه، ج۲۴، ص۳۵۲؛ علاء الدین المتقی بن حسام الدین الهندی، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، ج۱۲، ص۱۴۸، ح۳۴۴۲۵.