پیش نویس:زیارت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۹: خط ۹:
زيارت در تاريخ اسلامی سبقه ديرين دارد. پايه گذار زيارت قبور مسلمانان پيامبر اكرم(ص) و اهل بیت(ع) بودند. ایشان در واقعه حديبيه بر سر قبر آمنه رفتند و برای ایشان گريستند و به مرمت و باز سازي قبر ایشان پرداختند. هم چنين پس از حجه الوداع نيز به زيارت قبر مادرش آمنه رفتند.<ref>{{پک|1=طبرسی|2=1408|ک=مجمع البیان|ص=87|ج=8}}</ref> همچنين بيهقي و محدثان ديگر نقل كرده اند كه پيامبر اكرم(ص) قبور شهدا را در احد زيارت كرد.<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک=بحار الأنوار|ص=441|ج=10}}</ref> درباره امام علی(ع) نقل كرده اند كه آن حضرت به قصد زيارت حضرت فاطمه(س) بيرون مي رفتند و بر سر مزار آن حضرت حاضر شده و گريه مي كردند و براي آن حضرت دعا مي كردند.<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک=بحار الأنوار|ص=441|ج=10}}</ref>
زيارت در تاريخ اسلامی سبقه ديرين دارد. پايه گذار زيارت قبور مسلمانان پيامبر اكرم(ص) و اهل بیت(ع) بودند. ایشان در واقعه حديبيه بر سر قبر آمنه رفتند و برای ایشان گريستند و به مرمت و باز سازي قبر ایشان پرداختند. هم چنين پس از حجه الوداع نيز به زيارت قبر مادرش آمنه رفتند.<ref>{{پک|1=طبرسی|2=1408|ک=مجمع البیان|ص=87|ج=8}}</ref> همچنين بيهقي و محدثان ديگر نقل كرده اند كه پيامبر اكرم(ص) قبور شهدا را در احد زيارت كرد.<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک=بحار الأنوار|ص=441|ج=10}}</ref> درباره امام علی(ع) نقل كرده اند كه آن حضرت به قصد زيارت حضرت فاطمه(س) بيرون مي رفتند و بر سر مزار آن حضرت حاضر شده و گريه مي كردند و براي آن حضرت دعا مي كردند.<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک=بحار الأنوار|ص=441|ج=10}}</ref>


==مشروعیت و جواز زیارت در قرآن و سنت==
==زیارت در قرآن و سنت==
 
=== مشروعیت و جواز ===
از برخي آيات قرآن كريم همانند آیه 84 سوره توبه استفاده مي‌شود كه پيامبر اسلام(ص) بر جنازه مردگان نماز مي‌خواندند و به زيارت آن ها مي‌رفتند و براي آن ها طلب مغفرت مي‌نمود. امّا بعداً از چنين اعمال نسبت به منافقان نهي شد.<ref>{{پک/بن|1=اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=از ديدگاه قرآن و روايات، زيارت اهل قبور درست است؟|زبان=}}</ref> هم چنین برخی از مفسرین از این آیه استفاده كرده اند كه ايستادن در كنار قبر مومنان و دعا براي آنان و نيز زيارت اموات از صالحان و معصومان امری پسندیده، مشروع و جايز است.<ref>{{پک|1=مکارم شیرازی|2=1374|ک=تفسیر نمونه|ص=72|ج=8}}</ref><ref>{{پک|1=طباطبایی|2=1352|ک=المیزان فی تفسیر القرآن|ص=360|ج=9}}</ref> هم چنین قرآن كريم در آیه 36 سوره نور به صورت كلي به مكان هاي مقدس اشاره كرده و انسان را به اهميت و احترام آن ها توجه داده است. خانه هایی که در این آیه به آن ها توجه داده شده است همان مراكزي هستند كه به فرمان پروردگار استحكام يافته و مركز ياد خداست و حقايق اسلام و احكام خدا از آنها نشر مي يابد و آنها مركز مشكات انوار الهي، ايمان، هدايت و داراي تقدس و احترام هستند.<ref>{{پک|1=مکارم شیرازی|2=1374|ک=تفسیر نمونه|ص=481|ج=14}}</ref>
از برخي آيات قرآن كريم همانند آیه 84 سوره توبه استفاده مي‌شود كه پيامبر اسلام(ص) بر جنازه مردگان نماز مي‌خواندند و به زيارت آن ها مي‌رفتند و براي آن ها طلب مغفرت مي‌نمود. امّا بعداً از چنين اعمال نسبت به منافقان نهي شد.<ref>{{پک/بن|1=اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=از ديدگاه قرآن و روايات، زيارت اهل قبور درست است؟|زبان=}}</ref> هم چنین برخی از مفسرین از این آیه استفاده كرده اند كه ايستادن در كنار قبر مومنان و دعا براي آنان و نيز زيارت اموات از صالحان و معصومان امری پسندیده، مشروع و جايز است.<ref>{{پک|1=مکارم شیرازی|2=1374|ک=تفسیر نمونه|ص=72|ج=8}}</ref><ref>{{پک|1=طباطبایی|2=1352|ک=المیزان فی تفسیر القرآن|ص=360|ج=9}}</ref> هم چنین قرآن كريم در آیه 36 سوره نور به صورت كلي به مكان هاي مقدس اشاره كرده و انسان را به اهميت و احترام آن ها توجه داده است. خانه هایی که در این آیه به آن ها توجه داده شده است همان مراكزي هستند كه به فرمان پروردگار استحكام يافته و مركز ياد خداست و حقايق اسلام و احكام خدا از آنها نشر مي يابد و آنها مركز مشكات انوار الهي، ايمان، هدايت و داراي تقدس و احترام هستند.<ref>{{پک|1=مکارم شیرازی|2=1374|ک=تفسیر نمونه|ص=481|ج=14}}</ref>


==فوائد و آثار زیارت==
=== فوائد و آثار ===
زيارت در روايات اسلامي شيعه و اهل تسنن مورد سفارش و تاكيد قرار گرفته است و فوائدی برای آن ذکر شده است. به عنوان مثال از امام علي(ع) نقل شده است: «زُورُوا مَوْتَاكُمْ فَإِنَّهُمْ يَفْرَحُونَ بِزِيَارَتِكُمْ وَ لْيَطْلُبْ أَحَدُكُمْ حَاجَتَهُ عِنْدَ قَبْرِ أَبِيهِ وَ عِنْدَ قَبْرِ أُمِّهِ بِمَا يَدْعُو لَهُمَا».<ref>{{پک|1=شيخ حر عاملى‏|2=1409|ک=وسائل الشيعة|ص=223|ج=3}}</ref> و یا مثلاً از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است که توصیه به زیارت قبور نموده اند و یادآوردی مرگ را ثمره آن بیان کرده اند. زيارت قبور موجب يادآوري مرگ است.»<ref>{{پک|1=ابن ماجه|2=1418|ک=سنن إبن ماجة|ص=94|ج=3}}</ref> هم چنین پيامبر اكـرم(ص) مي فـرمايند: «و صلوا علي حيث ما كنتم فان صلاتكم و سلامكم يبلغني؛ در هر حـال كـه هستيد، بر من درود فرستيـد، همانا درود و سلام شمـا بـه من مي رسد.»<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک= بحار الأنوار( ط- بيروت)|ص=190|ج=97}}</ref>
زيارت در روايات اسلامي شيعه و اهل تسنن مورد سفارش و تاكيد قرار گرفته است و فوائدی برای آن ذکر شده است. به عنوان مثال از امام علي(ع) نقل شده است: «زُورُوا مَوْتَاكُمْ فَإِنَّهُمْ يَفْرَحُونَ بِزِيَارَتِكُمْ وَ لْيَطْلُبْ أَحَدُكُمْ حَاجَتَهُ عِنْدَ قَبْرِ أَبِيهِ وَ عِنْدَ قَبْرِ أُمِّهِ بِمَا يَدْعُو لَهُمَا».<ref>{{پک|1=شيخ حر عاملى‏|2=1409|ک=وسائل الشيعة|ص=223|ج=3}}</ref> و یا مثلاً از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است که توصیه به زیارت قبور نموده اند و یادآوردی مرگ را ثمره آن بیان کرده اند. زيارت قبور موجب يادآوري مرگ است.»<ref>{{پک|1=ابن ماجه|2=1418|ک=سنن إبن ماجة|ص=94|ج=3}}</ref> هم چنین پيامبر اكـرم(ص) مي فـرمايند: «و صلوا علي حيث ما كنتم فان صلاتكم و سلامكم يبلغني؛ در هر حـال كـه هستيد، بر من درود فرستيـد، همانا درود و سلام شمـا بـه من مي رسد.»<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک= بحار الأنوار( ط- بيروت)|ص=190|ج=97}}</ref>


بر اساس تصریح قرآن در آیه 169 سوره آل عمران نیز برخی انسان ها پس از مرگ دارای حیات هستند. لذا زیارت آن ها و توجه به آن ها می تواند منشأ اثر باشد.<ref>{{پک/بن|اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=آشنايي اجمالي با زيارت|زبان=}}</ref>
بر اساس تصریح قرآن در آیه 169 سوره آل عمران نیز برخی انسان ها پس از مرگ دارای حیات هستند. لذا زیارت آن ها و توجه به آن ها می تواند منشأ اثر باشد.<ref>{{پک/بن|اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=آشنايي اجمالي با زيارت|زبان=}}</ref>
=== استحباب زیارت در روایات ===
2. دليل روايي
روايت‌هاي فراواني از اهل بيت عصمت و طهارت به ما رسيده كه استحباب زيارت اهل قبور مخصوصاً زيارت ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ را مي‌رساند، نمونه‌هايي از آن روايات را متذكر مي‌شويم.
الف. انس بن مالك از پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل مي‌كند كه پيامبر فرمودند: «شما را از زيارت قبور نهي مي‌كردم (امّا امروز مي‌گويم) قبور را زيارت كنيد كه شما را به ياد مرگ مي‌اندازد.[2]
ب. عايشه روايت مي‌كند كه حضرت رسول ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمودند: جبرئيل نزدم آمد و گفت: پروردگارت به تو امر مي‌كند كه در قبرستان اهل بقيع حاضر شوي و برايشان طلب آمرزش كني...».[3]
ج. حضرت علي ـ عليه السّلام ـ هنگام زيارت قبور در كوفه فرمود: «السلام عليكم يا اهل الدّيار من المؤمنين و المسلمين و...».[4]
د. استحباب زيارت امام حسين ـ عليه السّلام ـ و امام رضا ـ عليه السّلام ـ و اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ و پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ از منابع شيعه از حد تواتر گذشته است.
روايات فوق نشان مي‌دهد كه زيارت اهل قبور، مورد تأييد و تأكيد اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ بودند.


==آداب زیارت==
==آداب زیارت==
خط ۳۸: خط ۵۵:




2. دليل روايي


روايت‌هاي فراواني از اهل بيت عصمت و طهارت به ما رسيده كه استحباب زيارت اهل قبور مخصوصاً زيارت ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ را مي‌رساند، نمونه‌هايي از آن روايات را متذكر مي‌شويم.


الف. انس بن مالك از پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل مي‌كند كه پيامبر فرمودند: «شما را از زيارت قبور نهي مي‌كردم (امّا امروز مي‌گويم) قبور را زيارت كنيد كه شما را به ياد مرگ مي‌اندازد.[2]
ب. عايشه روايت مي‌كند كه حضرت رسول ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمودند: جبرئيل نزدم آمد و گفت: پروردگارت به تو امر مي‌كند كه در قبرستان اهل بقيع حاضر شوي و برايشان طلب آمرزش كني...».[3]
ج. حضرت علي ـ عليه السّلام ـ هنگام زيارت قبور در كوفه فرمود: «السلام عليكم يا اهل الدّيار من المؤمنين و المسلمين و...».[4]
د. استحباب زيارت امام حسين ـ عليه السّلام ـ و امام رضا ـ عليه السّلام ـ و اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ و پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ از منابع شيعه از حد تواتر گذشته است.
روايات فوق نشان مي‌دهد كه زيارت اهل قبور، مورد تأييد و تأكيد اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ بودند.


3. شواهد تاريخي
3. شواهد تاريخي
۱٬۳۲۵

ویرایش