۱٬۴۵۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
ابن ابیجمهور دوران حیات خود را در بحرین، عراق، شام، حجاز و خراسان گذراند. مهم‌ترین کتاب او را ''[[عوالی اللئالی]]'' دانسته و آن را مورد توجه عالمان شیعه قلمداد کرده‌اند. کتاب کلامی ''مُجلی'' پر حاشیه‌ترین کتاب ابن ابیجمهور دانسته شده که در آن کوشیده تا معارف شیعه را با مباحث فلسفی، عرفانی و قواعد سير و سلوک صوفیانه درآمیزد. | ابن ابیجمهور دوران حیات خود را در بحرین، عراق، شام، حجاز و خراسان گذراند. مهم‌ترین کتاب او را ''[[عوالی اللئالی]]'' دانسته و آن را مورد توجه عالمان شیعه قلمداد کرده‌اند. کتاب کلامی ''مُجلی'' پر حاشیه‌ترین کتاب ابن ابیجمهور دانسته شده که در آن کوشیده تا معارف شیعه را با مباحث فلسفی، عرفانی و قواعد سير و سلوک صوفیانه درآمیزد. | ||
== زندگی == | |||
محمد بن زین‌الدین علی بن ابراهیم بن حسن بن ابراهیم بن ابی جمهور اَحْسائی یا لَحْصاوی.<ref name=":0" /> در احساء (لحصاء) بحرین به دنیا آمد.<ref name=":3" /> برخی با استناد به مناظره ابن ابیجمهور با متكلمی از [[اهلسنت]] تولد او را سال ۸۳۸ق دانستهاند.<ref>الشیبی، مصطفی کامل، تشیع و تصوف (تا آخر سده دوازدهم هجری)، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگوزلو، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، ۱۳۸۷ش، ص۳۳۱.</ref> پدر ابن ابیجمهور شیخ زين‌الدين علی و جدش شيخ ابراهيم از علمای بحرین به‌‌شمار می‌رفتند.<ref name=":3" /> | |||
ابن ابیجمهور دوران حیات خود را در سفرهای علمی به مناطق مختلف جهان [[اسلام]]، از جمله عراق، شام، حجاز و خراسان گذراند.<ref name=":5">شوشتری، مجالس المؤمنین، تهران، انتشارات اسلامیه، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۵۸۱-۵۸۲.</ref> سال دقيق وفات ابن ابیجمهور مشخص نيست، اما از قرائن موجود مشخص است كه تا ذيقعده سال ۹۰۴ق زنده بوده؛ زيرا در اين تاريخ به درخواست شاگردان خود شرحی به نام "معين الفكر" بر كتاب [[باب حادی عشر]] [[علامه حلی]] نوشته است. ابن ابیجمهور با [[محقق ثانی]]، علی بن عبدالعال كَرَكی(درگذشته ۹۴۰ق)، معاصر بوده است.<ref name=":3" /> | |||
== تحصیلات == | |||
ابن ابیجمهور در ابتدا نزد عالمان زادگاه خود احساء علوم متداول زمان را فراگرفت. سپس به عراق سفر كرد و در [[نجف]] به حلقۀ درس شيخ شرف‌الدين حسن بن عبدالكريم فتّال پيوست و از او اجازه روايت گرفت. در سال ۸۷۷ق از طريق شام عازم زيارت [[كعبه]] شد. در اين سفر در جبل عامل به مدت یک ماه از درس علی بن هلال جزايری، از شاگردان [[احمد بن فهد حلی]] (۷۵۷-۸۴۱ق) استفاده کرد و از او اجازه روايت گرفت. پس از اين سفر، ابن ابیجمهور به احساء بازگشت و پس از مدتی به قصد زيارت عتبات رهسپار عراق شد و از آنجا برای زيارت [[امام رضا(ع)]] به مشهد رفت.<ref name=":3" /> | |||
ابن ابیجمهور در سفر خراسان ''رساله زادالمسافرين فی اصول الدين'' را تأليف كرد. بعدها به درخواست یکی از بزرگان و مشاهیر شهر مشهد، شرحی به نام ''كشف البراهين'' بر آن نوشت. ابن ابیجمهور بقيه عمر خود را در خراسان گذرانيد و همواره ميان طوس و مناطق دیگر رفت و آمد می‌کرد. در طوس، علاوه بر تدريس و تأليف، با علمای اهلسنت درباره حقانيت [[مذهب تشيع]] و [[خلافت امام علی(ع)]] مناظراتی داشته است؛ مهم‌ترين اين مناظرات، مناظره او با فاضل هروی است. در این مناظره که در ۸۷۸ق انجام گرفته، فاضل هروی را مجاب كرده است.<ref>موحد، صمد، «ابن ابی جمهور»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۶۳۵؛ برای اطلاع از صورت جلسه مفصل این مناظره ن.ک: شوشتری، مجالس المؤمنین، ج۱، ص۵۸۲-۵۸۹.</ref> | |||
== جایگاه == | == جایگاه == | ||
| خط ۴۳: | خط ۵۳: | ||
برخی محققان، این ایراد را بر ابن ابیجمهور وارد ندانسته و او را اهل عرفان دانستهاند و نه اهل تصوف.<ref name=":4" /> | برخی محققان، این ایراد را بر ابن ابیجمهور وارد ندانسته و او را اهل عرفان دانستهاند و نه اهل تصوف.<ref name=":4" /> | ||
== استادان و شاگردان == | == استادان و شاگردان == | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
# شیخ ربیعة بن جمعة؛<ref>مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحارالانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار بیروت، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۵، ص۱۳.</ref> | # شیخ ربیعة بن جمعة؛<ref>مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحارالانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار بیروت، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۵، ص۱۳.</ref> | ||
# سید شرف‌الدین محمود بن علاءالدین طالقانی؛<ref name=":6" /> | # سید شرف‌الدین محمود بن علاءالدین طالقانی؛<ref name=":6" /> | ||
# شیخ شمس‌الدین محمد بن صالح غروی حلی؛<ref>مجلسی، | # شیخ شمس‌الدین محمد بن صالح غروی حلی؛<ref>مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحارالانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار بیروت، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۵، ص۱۸.</ref> | ||
# جلال‌الدین بهرام بن بهرام بن علی بن بهرام استرآبادی؛<ref name=":7">حسینی اشکوری، سید احمد، تراجم الرجال، قم، مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۱۶.</ref> | # جلال‌الدین بهرام بن بهرام بن علی بن بهرام استرآبادی؛<ref name=":7">حسینی اشکوری، سید احمد، تراجم الرجال، قم، مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۱۶.</ref> | ||
# عطاءالله بن نصرالله سروی استرآبادی.<ref name=":7" /> | # عطاءالله بن نصرالله سروی استرآبادی.<ref name=":7" /> | ||