۱۶۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|کاربر=Hosseiney4030 }} | {{در دست ویرایش|کاربر=Hosseiney4030 }} | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}}معجزه چیست؟{{پایان سوال}} | {{سوال}} | ||
{{پاسخ}} | معجزه چیست؟ | ||
{{پایان سوال}} | |||
{{پاسخ}} | |||
واژه «معجزه» از مصدر «اعجاز» گرفته شده و از ریشه «عجز» است که به معنای درماندگی، ناتوانی و نیز پایانه و انتهای هر چیز است.<ref>ابن فارس، مقاییس اللّغه، ج۴، ص۲۳۲، ذیل واژه عجز</ref> در اصطلاح علم کلام و تفسیر «اعجاز» کار شگفت و امر خارقالعادهای است که پیامبران الهی بر خلاف قوانین عادی و جاری طبیعت، به منظور اثبات ادعای رسالت خدایی خویش انجام میدهند و بشر از انجام آن کار عاجز و ناتوانند.<ref>سعیدی روشن، محمد باقر، معجزهشناسی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ سوم، ۱۴۰۲ش، ص۱۸،</ref> | |||
== تعریف معجزه == | == تعریف معجزه == | ||
معجزه، کاری بزرگ و دور از دسترس مردم است که معمولا توسط یک شخص عادی صورت نمیگیرد و انجام آن عادی نمیباشد. معجزه دارای ویژگی هایی می باشد که آن ویژگیها در تشخیص معجزه بودن یک امر، به ما کمک میکنند. | |||
در مورد معجزه، عالم ها و دانشمندان زیادی نظر داده اند و ملاک هایی را برای جداسازی معجزه از امورات دیگر بیان کرده اند. | |||
علمای اسلامی تعریفهایی برای اعجاز ارائه کردهاند که به چند نمونه اشاره میشود: | علمای اسلامی تعریفهایی برای اعجاز ارائه کردهاند که به چند نمونه اشاره میشود: | ||
* [[محقق طوسی]]: وجود یافتن چیزی که مورد عادت نباشد (عادی نباشد) یا از بین بردن چیزی که وجودش مورد عادت باشد با این نشانه که مطابق با ادعای صاحب معجزه (پیامبر) باشد.<ref>حلی، کشف المراد، تحقیق حسنزاده، مؤسسه نشر اسلامی، ص۳۵۰.</ref> | *[[محقق طوسی]]: وجود یافتن چیزی که مورد عادت نباشد (عادی نباشد) یا از بین بردن چیزی که وجودش مورد عادت باشد با این نشانه که مطابق با ادعای صاحب معجزه (پیامبر) باشد.<ref>حلی، کشف المراد، تحقیق حسنزاده، مؤسسه نشر اسلامی، ص۳۵۰.</ref> | ||
* [[شیخ مفید]]: امری که خارق العاده (عادی نباشد)، مطابق ادعا و [[تحدی|همراه با مبارز طلبیدن باشد]] و مردمان از آوردن مثل آن عاجز باشند.<ref>ربانی گلپایگانی، علی، ایضاح المراد، مؤسسه امام صادق(ع)، جزوه دوم، ص۳۱ به نقل از: الکنت الاعتقادیه، ص۴۸.</ref> | *[[شیخ مفید]]: امری که خارق العاده (عادی نباشد)، مطابق ادعا و [[تحدی|همراه با مبارز طلبیدن باشد]] و مردمان از آوردن مثل آن عاجز باشند.<ref>ربانی گلپایگانی، علی، ایضاح المراد، مؤسسه امام صادق(ع)، جزوه دوم، ص۳۱ به نقل از: الکنت الاعتقادیه، ص۴۸.</ref> | ||
* آیت الله سبحانی از عالم های مذهب شیعه، کلام مشهور را در تعریف [[معجزه]] اینچنین میداند: کاری که خارق العاده و همراه با ادعا تحدی (مبارز طلبی) است و نمیشود با آن مبارزه کرد.<ref>اعجاز نور، | *آیت الله سبحانی از عالم های مذهب شیعه، کلام مشهور را در تعریف [[معجزه]] اینچنین میداند: کاری که خارق العاده و همراه با ادعا [[تحدی]] (مبارز طلبی) است و نمیشود با آن مبارزه کرد.<ref>رضایی، سعید، اعجاز نور، تهران، انصار المهدی(عج)، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۱۵</ref> | ||
* فخر رازی و تفتازانی نیز کلام همین تعریف آیت الله سبحانی را بیان کرده اند.<ref>مسعود بن عمر مشهور بن عمر مشهور به تفتازانی، شرح المقاصد، انتشارات شریف مرتضی، قم، ج۵، ص۱۱.</ref> | *فخر رازی و تفتازانی نیز کلام همین تعریف آیت الله سبحانی را بیان کرده اند.<ref>مسعود بن عمر مشهور بن عمر مشهور به تفتازانی، شرح المقاصد، انتشارات شریف مرتضی، قم، ج۵، ص۱۱.</ref> | ||
{{ | {{همچنین ببینید|تحدی قرآن}} | ||
==معجزه در قرآن و روایات== | |||
قرآن کریم نقل میکند که مردم هر زمان، از پیامبران زمان خویش تقاضای «آیت» و «معجزه» میکردند و پیامران نیز به درخواستهایی که معقول و منطقی و در راستای حقیقت جویی بوده، پاسخ مثبت میدادند؛ ولی اگر درخواستها از سوی مردمی بهانه جو بود و به جهت دشمنی و مبارزه و معارضه با پیامبران صورت میگرفت، چون پیامبران برای اثبات رسالت خویش به مقدار لازم معجزه آورده بودند، به خواستهی آنها پاسخ نمیدادند. | |||
قرآن کریم معجزههای زیادی را برای پیامبران نقل کرده است: مانند: زنده کردن مرده، علاج بیماران صعب العلاج و علاج کور مادرزاد، سخن گفتن در گهواره، تبدیل عصا به اژدها، خبر دادن از نهان و آینده و...<ref>مطهری، مرتضی، وحی و نبوت، قم، انتشارات صدرا، چاپ بیست و دوم، ۱۳۹۲ش، ص۱۲</ref> | |||
قرآن کریم از این واژه به «آیت» یعنی نشانه و علامت، و نیز به «بیّنه» تعبیر کرده است. البته قرآن آثار خلقت خداوند را نیز که دلیلی قطعی و تردیدناپذیر بر وجود خداوند میباشد، به "آیات" تعبیر کرده است، و اما "آیه" به معنای معجزه، مانند: {{قرآن|قُلْ إِنَّمَا الآیاتُ عِنْدَ اللّهِ وَ إِنَّما أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ}} من فقط بیم دهندهای آشکارم و آیهها و نشانهها نزد [خدا به دست او] است.<ref>سوره عنکبوت، آیه ۵۰</ref> {{قرآن|و مان کان لِرسول أن یأتی بآیه إلاّ بإذن الله}} هیچ رسولی این حق را نداشت که آیه و معجزهای را بدون اذن خدا بیاورد"<ref>سوره رعد، آیه ۳۸</ref> و نیز آیه ی ۳۷ سوره انعام و آیه ۱۵ سوره انعام و آیه ۱۲۴ و آیه ۲۰ سوره یونس و آیات دیگر و همچنین در روایات، برای مثال امام صادق(ع) در تعریف معجزه میفرماید: | |||
{{قرآن|ترجمه=و المعجزه علامه لله لا یعطیها إلا انبیاءهُ و رُسُلَهُ و حججه لیعرف به صدق الصادق من کذب الکاذب}} "معجزه" نشانهای از خداوند است که آن را جز به پیامبران و فرستادگان و حجتهای خود نمیدهد، تا به وسیله آن، راستگویی مدّعیان ارتباط با خدا از [[دروغ|دروغگویی]] مدّعیان دروغین شناخته شود. از آن نظر که این نشانه، ناتوانی سایر افراد را آشکار میسازد ـ به «معجزه» تعبیر شده است.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، دار الاسلامیه، ج۱۱، ص۷۱.</ref> | |||
=='''ویژگیهایمعجزه'''== | |||
آنچه از بررسی تعاریف اعجاز از دیدگاه علما بدست میآید این است که موارد زیر به عنوان ارکان معجزه لازم می باشند: | |||
== | |||
* | *وقوع حادثهای که خلاف عادت باشد یا جلوگیری از وقوع حادثهای که طبق عادت است و باید واقع شود. | ||
*به دنبال ادعای یک منصب الهی یا ادعای حقانیت دین باشد | |||
*همراه با تحدی و مبارزهطلبی باشد. | |||
*مطابق ادعای صاحب معجزه باشد. | |||
معجزه کاری خارق العاده است که انجام آن تنها توسط [[پیامبران]] ممکن است. [[امام صادق(ع)]] در تعریف معجزه میفرماید: «و المعجزه علامه لله لا یعطیها إلا انبیاءهُ و رُسُلَهُ و حججه لیعرف به صدق الصادق من کذب الکاذب» "معجزه" نشانهای از [[خداوند]] است که آن را جز به پیامبران و فرستادگان و حجتهای خود نمیدهد، تا به وسیله آن، راستگویی مدّعیان ارتباط با خدا از [[دروغ|دروغگویی]] مدّعیان دروغین شناخته شود.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، دار الاسلامیه، ج۱۱، ص۷۱.</ref> | |||
در توضیح این [[حدیث]] باید دانست که معجزه (چنانکه از لفظش پیدا است) یعنی عاجز کننده، و آن کار خارقالعادهای است که نوع بشر، حتی نوابغ در تمام زمانها از آوردن آن عاجز باشند، و اساساً معجزه فراتر از نیروی بشر است و پیامبران به اراده و مشیّت خدا، برای اثبات درستی ادعای رسالت خویش، انجام میدهند و دعوت به «مقابله به مثل» (تحدی) نیز مینمایند. | |||
پس معجزه کاری خارق العاده است که همراه با ادعای مبارزه (تحدی) میباشد و نمیشود با آن مبارزه کرد. در نتیجه، برای تشخیص معجزه از دیگر امور باید به سراغ تطبیق ویژگی های نام برده رفته و آن را از دیگر امور جدا کرد. | |||
با این ملاک ها دیگر تشخیص معجزه بودن عصی حضرت موسی، نوشتن قرآن به دست پیامبر اکرم، سرد شدن آتش برای حضرت ابراهیم و... کار سختی نمیباشد و به راحتی به اثبات اعجاز این امور پرداخته میشود. | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
خط ۶۸: | خط ۴۸: | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = کلام | | شاخه اصلی = کلام | ||
| شاخه فرعی۱ =معجزه | | شاخه فرعی۱ = معجزه | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} |
ویرایش