|
|
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{شروع متن}} | | {{شروع متن}} |
| {{سوال}} | | {{سوال}} |
| پیامبر (ص) در خطبه غدیر بر چه مسایلی بیشتر تأکید کردند؟ | | پیامبر اکرم(ص) در خطبه غدیر چه مسائلی را بیان کردند؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
| پیامبر در خطبه خطبه روز غدیر در چند محور سخنرانی و در جاهای مختلف بر آنها تأکید کردند تا اهمیت آن بر همگان روشن شود:
| | {{درگاه|غدیر}} |
| مهمترین محورهای سخنان پیامبر در خطبه غدیر عبارتند از:
| | مسائل توحید و عظمت پروردگار، اعلام ولایت و جانشینی امام علی(ع) و ذکر فضائل او، خبر از وجود منافقین و آزارهایشان، معرفی دوستان و دشمنان اهل بیتش، بیعت برای جانشینی امام علی(ع) و تعظیم شعائر الهی از جمله موضوعات خطبه پیامبر(ص) در روز غدیر بود.<ref>ابن فتّال نيشابورى، روضةالواعظين، ج۱، ص۸۹</ref><ref>شيخ طبرسى، الاحتجاج، ج۱، ص۶۶</ref><ref>سید بن طاووس، اليقين، ص۳۴۳، باب۱۲۷</ref><ref>علی بن یوسف حلی، العُدَد القويّة، ص۱۶۹</ref> |
|
| |
|
| | ==مسئله توحید== |
| | پیامبر اکرم(ص) در ابتدا به حمد و ثنای الهی پرداختند. سپس مسائل مربوط به توحید و یکتاپرستی را بیان کردند و در ضمن عباراتی، نحوه نگرش به مسئله توحید را چنین بازگو کردند: خدایی که در عظمت یکتاست. در وحدانیت تنهاست. در قدرت و سلطه خود در امور قادر و عظیم است. علم او بر همه چیز احاطه دارد و در همه جا حاضر و ناظر است. باطن را میفهمد و ضمایر را میداند و پنهانها بر او مخفی نمیماند. میخواهد پس به انجام میرساند و اراده میکند پس مقدر مینماید و میداند پس به شماره میآورد. او را سپاس میگویم و دائماً شکر مینمایم، چه در آسایش و چه در گرفتاری، چه در حال شدت و چه در حال آرامش و به او و ملائکه و کتابهایش و پیامبرانش ایمان میآورم. |
|
| |
|
| * خبر از وجود گروه نفاق و آزارهای آنها
| | ==اعلام ولایت، جانشینی و بیان فضایل امام علی(ع)== |
| * بیان خصوصیات دوستان و دشمنان اهل بیت(ع)
| | پیامبر در این بخش فرمود: خداوند به من چنین وحی کرده است {{قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ|ترجمه=ای پیامبر! آنچه از سوی پروردگارت [درباره ولایت و رهبری علی بنأبیطالب] بر تو نازل شده ابلاغ کن.|سوره=مائده|آیه=۶۷}}. پیامبر(ص) سبب نزول این آیه را چنین بازگو کردند: اعلام میکنم بر هر سفید و سیاه که {{عربی|انّ علی بن ابی طالب اخی و وصیی و خلیفتی و امام من بعدی|ترجمه=علی بن ابی طالب برادر من و وصی من و جانشین من در امتم و امام بعد از من است}}. نسبت او به من همانند هارون به موسی است جز اینکه پیامبری بعد از من نیست. پیامبر اکرم(ص) در ادامه فرمود: ای مردم! این علی است برادر من و وصی من و جامع علم من، و جانشین من در تفسیر کتاب خداوند عزوجل و دعوت به آن. اوست خلیفه خدا و اوست امیرالمؤمنین علی(ع) و امام هدایت کننده. |
| * طرح مسئله بیعت برای جانشینی علی(ع)
| |
| * حفظ شعائر.
| |
|
| |
|
| | ==خبر از وجود گروه نفاق و آزارهای آنها== |
| | پیامبر اکرم(ص) در این قسمت از گروهی خبر میدهد که پیوسته پیامبر اکرم(ص) را آزار و اذیت میدادند و اینکه همین گروه آینده اسلام را به مخاطره خواهند انداخت: ای مردم! من از جبرئیل درخواست کردم که از خدا بخواهد تا مرا از ابلاغ این مهم معاف بدارد، زیرا از کمی متقین و زیادی منافقین و افساد ملامت کنندگان و حیلههای مسخره کنندگان اسلام اطلاع دارم. و هم چنین به خاطر اینکه منافقین بارها مرا اذیت کردهاند تا آنجا که مرا گوش دهنده بر هر حرفی نامیدند و گمان کردند که من چنین هستم به خاطر ملازمت بسیار علی با من و توجه من به او. تا آنکه خداوند عزوجل در این باره چنین نازل کرد: «و منهم الذین یوذن النبی.» و از آنان کسانی هستند که پیامبر را اذیت میکنند و میگویند او گوش دهنده به هر حرفی است اگر من بخواهم گویندگان این نسبت را نام میبرم و اگر بخواهم به شخص آنها اشاره کنم میتوانم و با علائم میتوانم آنها را معرفی کنم ولی در کار آنها من با بزرگواری رفتار کردهام. ای مردم! بعد از من خلفایی خواهند بود که به آتش دعوت میکنند و در روز قیامت کمک نمیشوند. به زودی خلافت بعد از من را با ظلم و زور میگیرند. |
|
| |
|
| | ==بیان خصوصیات دوستان و دشمنان اهل بیت(ع)== |
| | پیامبر فرمود آگاه باشید: دوستان ما اهل بیت(ع) کسانی هستند که خداوند عزوجل درباره آنان فرموده است: کسانی که ایمان آوردهاند و ایمانشان را با ظلم نپوشاندهاند، بر ایشان امان است و آنان هدایت یافتگانند.(انعام:۸۲) آگاه باشید که دوستان ایشان کسانی اند که ایمان آوردهاند و به شک نیفتاده اند. آگاه باشید: که دشمنان اهل بیت کسانی هستند که به شعلههای آتش وارد میشوند آگاه باشید: که به دشمنان ایشان کسانی هستند که از جهنم در حالی که میجوشد صدای وحشتناکی میشنوند و شعله کشیدن آن را میبینند. |
|
| |
|
| * '''مسئله توحید''': پیامبر(ص) بعد از حمد و ثنای الهی به طرح مسئله توحید و یکتاپرستی پرداختند و در ضمن عباراتی، نحوه نگرش به مسئله توحید را بازگو کردند: خدایی که در عظمت یکتاست، در وحدانیت تنهاست، در قدرت و سلطه خود در امور قادر و عظیم است، علم او بر همه چیز احاطه دارد و در همه جا حاضر و ناظر است… باطن را میفهمد و ضمایر را میداند و پنهانها بر او مخفی نمیماند. میخواهد پس به انجام میرساند و اراده میکند پس مقدر مینماید و میداند پس به شماره میآورد… او را سپاس میگویم و دائماً شکر مینمایم، چه در آسایش و چه در گرفتاری، چه در حال شدت و چه در حال آرامش و به او و ملائکه و کتابهایش و پیامبرانش ایمان میآورم….
| | == طرح مسئله بیعت برای جانشینی علی(ع)== |
| | پیامبر فرمود: ای مردم آگاه باشید که من بعد از پایان خطابهام شما را به دست دادن با من به عنوان بیعت با او و اقرار به او، و بعد از من به دست دادن با خود او فرا میخوانم. ای مردم! آگاه باشید که من با خدا بیعت کردهام و علی با من بیعت کرده است و من از جانب خدا برای او از شما بیعت میگیرم «ان الذین یبایعونک» کسانی که با تو بیعت میکنند در واقع با خدا بیعت میکنند، دست خداوند بر روی دست آنان است پس هر کس بیعت را بشکند این شکستن بر ضرر خود اوست و هر کس به آنچه، خدا عهد بسته وفادار باشد خداوند به او اجر عظیمی میدهد» ای مردم: با خدا بیعت کنید و با من بیعت نمایید و با علی امیرالمؤمنین و حسن و حسین و امامان از ایشان. |
|
| |
|
| * '''ولایت، جانشینی و بیان فضایل امام علی(ع)''': این مسئله بیشتر سخنرانی پیامبر را تشکیل میدهد و در واقع قسمت مهم خطبه همین بخش است. پیامبر فرمود: خداوند به من چنین وحی کردهاست {{قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ …|ترجمه=ای پیامبر! آنچه از سوی پروردگارت [درباره ولایت و رهبری علی بن أبی طالب امیرالمؤمنین (علیه السلام)] بر تو نازل شده ابلاغ کن؛ و اگر انجام ندهی پیام خدا را نرسانده ای. و خدا تو را از [آسیب و گزند] مردم نگه می دارد؛ قطعاً خدا گروه کافران را هدایت نمی کند|سوره=مائده=|آیه=۶۷}}. پیامبر(ص) سبب نزول این آیه را چنین بازگو کردند: «من سبب نزول این آیه را برای شما بیان میکنم و اعلام میکنم بر هر سفید و سیاه که «انّ علی بن ابی طالب اخی و وصیی و خلیفتی و امام من بعدی؛ علی بن ابی طالب برادر من و وصی من و جانشین من در امتم و امام بعد از من است. نسبت او به من همانند هارون به موسی است جز اینکه پیامبری بعد از من نیست و خداوند در این مورد آیه ای بر من نازل کردهاست: «انما ولیکم الله و رسوله و الذین …» صاحب اختیار شما خدا و رسولش هستند و کسانی که ایمان آورده و نماز به پا میدارند و در حال رکوع زکات میدهند و علی بن ابی طالب است که نماز را به پا داشته و در حال رکوع زکات داده و در هر حال خداوند عزوجل را قصد میکند». پیامبر اکرم (ص) از اینجا شروع میکنند و بهطور مفصل در مورد فضایل علی (ع) صحبت میکنند که ما به چند مورد آن اشاره میکنیم: ای مردم! این مطلب را دربارهٔ او بدانید و بفهمید و بدانید که خداوند او را برای شما صاحب اختیار و امامی قرار داده که اطاعتش را واجب نمودهاست… اوست امام مبین که خداوند در قرآن کریم میفرماید: «و کلّ شی ء احصیناه فی امام مبین». (یس / ۱۲). و هر چیزی را در امام مبین جمع کردیم. ای مردم! از علی به سوی دیگری گمراه نشوید و از او روی بر مگردانید و از ولایت او سرباز نزنید… ای مردم! او را فضیلت دهید که خدا او را فضیلت دادهاست و او را قبول کنید که خداوند او را منصوب کردهاست…» ای مردم! علی طرفدار حق است که خداوند در کتاب خود فرموده و دربارهٔ کسی که با او مخالفت کند نیز فرمودهاست: «یا حسرتی علی ما فرّطت فی جنب الله» متمردین، وقت مرگ حسرت میبرند که چرا از طرفداران خداوند دوری کردهاند. (زمر / ۵۶). پیامبر اکرم (ص) دستش را بر بازوی علی (ع) زد، پیامبر با دست اش او را بلند کرد و هر دو دست را به سوی آسمان باز نمود و علی (ع) را از جا بلند نمود تا حدی که پای آن حضرت موازی زانوی پیامبر اکرم (ص) رسید. سپس فرمود: ای مردم! این علی است برادر من و وصی من و جامع علم من، و جانشین من در تفسیر کتاب خداوند عزوجل و دعوت به آن… اوست خلیفه خدا و اوست امیرالمؤمنین علی (ع) و امام هدایت کننده….
| | == حفظ شعائر == |
| | | پیامبر در مورد حفظ شعائر الهی سفارش کردند: ای مردم حج و عمره از شعائر الهی هستند. ای مردم به حج خدا بروید. ای مردم! نماز به پا دارید و زکات را بدهید. ای مردم: آگاه باشید تقوا را، تقوا را. |
| ۳. خبر از وجود گروه نفاق و آزارهای آنها: پیامبر اکرم (ص) در این قسمت از گروهی خبر میدهد که پیوسته پیامبر اکرم (ص) را آزار و اذیت میدادند و اینکه همین گروه آینده اسلام را به مخاطره خواهند انداخت: ای مردم! من از جبرئیل درخواست کردم که از خدا بخواهد تا مرا از ابلاغ این مهم معاف بدارد، زیرا از کمی متقین و زیادی منافقین و افساد ملامت کنندگان و حیلههای مسخره کنندگان اسلام اطلاع دارم … و هم چنین به خاطر اینکه منافقین بارها مرا اذیت کردهاند تا آنجا که مرا گوش دهنده بر هر حرفی نامیدند و گمان کردند که من چنین هستم به خاطر ملازمت بسیار علی با من و توجه من به او… تا آنکه خداوند عزوجل در این باره چنین نازل کرد: «و منهم الذین یوذن النبی…» و از آنان کسانی هستند که پیامبر را اذیت میکنند و میگویند او گوش دهنده به هر حرفی است اگر من بخواهم گویندگان این نسبت را نام میبرم و اگر بخواهم به شخص آنها اشاره کنم میتوانم و با علائم میتوانم آنها را معرفی کنم ولی در کار آنها من با بزرگواری رفتار کردهام… ای مردم! بعد از من خلفایی خواهند بود که به آتش دعوت میکنند و در روز قیامت کمک نمیشوند… به زودی خلافت بعد از من را با ظلم و زور میگیرند….
| |
| | |
| ۴. بیان خصوصیاتِ دوستان و دشمنان اهل بیت (ع): آگاه باشید: دوستان ما اهل بیت (ع) کسانی هستند که خداوند عزوجل دربارهٔ آنان فرمودهاست: کسانی که ایمان آوردهاند و ایمانشان را با ظلم نپوشاندهاند، بر ایشان امان است و آنان هدایت یافتگانند. (انعام / ۸۲). آگاه باشید که دوستان ایشان کسانی اند که ایمان آوردهاند و به شک نیفتاده اند… آگاه باشید: که دشمنان اهل بیت کسانی هستند که به شعلههای آتش وارد میشوند آگاه باشید: که به دشمنان ایشان کسانی هستند که از جهنم در حالی که میجوشد صدای وحشتناکی میشنوند و شعله کشیدن آن را میبینند….
| |
| | |
| # طرح مسئله بیعت از مردم در جانشینی علی (ع): ای مردم آگاه باشید: که من بعد از پایان خطابه ام شما را به دست دادن با من به عنوان بیعت با او و اقرار به او، و بعد از من به دست دادن با خود او فرا میخوانم. ای مردم! آگاه باشید که من با خدا بیعت کردهام و علی با من بیعت کردهاست و من از جانب خدا برای او از شما بیعت میگیرم «ان الذین یبایعونک…» کسانی که با تو بیعت میکنند در واقع با خدا بیعت میکنند، دست خداوند بر روی دست آنان است پس هر کس بیعت را بشکند این شکستن بر ضرر خود اوست و هر کس به آنچه، خدا عهد بسته وفادار باشد خداوند به او اجر عظیمی میدهد» ای مردم: با خدا بیعت کنید و با من بیعت نمایید و با علی امیرالمؤمنین و حسن و حسین و امامان از ایشان….
| |
| # حفظ شعائر: ای مردم حج و عمره از شعائر الهی هستند… ای مردم به حج خدا بروید… ای مردم! نماز به پا دارید و زکات را بدهید… ای مردم: آگاه باشید: تقوا را، تقوا را….
| |
| {{پایان پاسخ}} | | {{پایان پاسخ}} |
|
| |
|
| == برای مطالعهٔ بیشتر == | | ==مطالعه بیشتر== |
| * ''ماهنامه شیعهشناسی'' (ویژه نامه غدیر)، مجمع جهانی شیعهشناسی، زیر نظر انصاری بویر احمدی، ۱۳۸۷ش. | | *''ماهنامه شیعهشناسی'' (ویژه نامه غدیر)، مجمع جهانی شیعهشناسی، زیر نظر انصاری بویر احمدی، ۱۳۸۷ش. |
|
| |
|
| == منابع == | | ==منابع== |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
| {{شاخه | | {{شاخه |
| | شاخه اصلی =
| | | شاخه اصلی = تاریخ |
| |شاخه فرعی۱ = | | | شاخه فرعی۱ = تاریخ اسلام |
| |شاخه فرعی۲ = | | | شاخه فرعی۲ = ماجرای غدیر |
| |شاخه فرعی۳ = | | | شاخه فرعی۳ = |
| }} | | }} |
| {{تکمیل مقاله | | {{تکمیل مقاله |
| | شناسه =
| | | شناسه = شد |
| | تیترها =
| | | تیترها = |
| | ویرایش =
| | | ویرایش = |
| | لینکدهی =
| | | لینکدهی = شد |
| | ناوبری =
| | | ناوبری = |
| | نمایه =
| | | نمایه = |
| | تغییر مسیر =
| | | تغییر مسیر = شد |
| | ارجاعات =
| | | ارجاعات = |
| | بازبینی =
| | | بازبینی = |
| | تکمیل =
| | | تکمیل = |
| | اولویت =
| | | اولویت = ج |
| | کیفیت =
| | | کیفیت = د |
| }} | | }} |
| {{پایان متن}} | | {{پایان متن}} |