۱۱٬۸۸۰
ویرایش
حق‌الله و حق‌الناس و حق‌النفس در رساله حقوق امام سجاد(ع) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۸ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۳
، ۲۸ مهٔ ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
با توجه به رساله حقوق امام سجاد(ع) در مورد حق الله، حق الناس و حق النفس توضیح دهید؟ | با توجه به رساله حقوق امام سجاد(ع) در مورد حق الله، حق الناس و حق النفس توضیح دهید؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}امام سجاد(ع) حق الله را خاستگاه و منشأ سایر حقوق دانسته است. خداوند حقوق فراوان بر بندگانش دارد که اعتقاد و ایمان آوردن به او و عمل به دستورات و انجام | {{پاسخ}}[[امام سجاد(ع)]] حق الله را خاستگاه و منشأ سایر حقوق دانسته است. خداوند حقوق فراوان بر بندگانش دارد که اعتقاد و ایمان آوردن به او و عمل به دستورات و [[انجام بندگی]]، بخشی از حقوق الهی بر انسان است. | ||
مسئله حق الناس در مواردی مانند | مسئله [[حق الناس]] در مواردی مانند حقوق زن و شوهر، حقوق برادری، حقوق اجتماعی، حقوق همسایه‌داری و موارد متعدد دیگر مطرح شده است. امام سجاد از حقوق همسر به انسان این را گفته که هر کدام از دو طرف توجه داشته باشند که خدا او را آرامش جان و نگاهدار همسرش ساخته و نیز هر کدام از زن و شوهر باید به نعمت وجود همسرش، حمد کند و بداند که این نعمت خداست که به او داده است. | ||
از حقوقی که در رساله حقوق به ان پرداخته شده، حقوق نفس است. حق نفس و اعضاء بدن انسان به این معنا است که اگر انسان بدان‌ها توجه نکند، در واقع به خود ظلم کرده و ضررش به خودش بر می‌گردد. برای نمونه حق زبان آن دانسته شده که از دشنام حفظ شود و به سخن خوب عادت کند. آن‌را نگاهدارد مگر در جایی که نیاز به گفتن باشد. | از حقوقی که در رساله حقوق به ان پرداخته شده، [[حق نفس|حقوق نفس]] است. حق نفس و اعضاء بدن انسان به این معنا است که اگر انسان بدان‌ها توجه نکند، در واقع به خود [[ظلم]] کرده و ضررش به خودش بر می‌گردد. برای نمونه [[حق زبان]] آن دانسته شده که از دشنام حفظ شود و به سخن خوب عادت کند. آن‌را نگاهدارد مگر در جایی که نیاز به گفتن باشد. | ||
== حق‌الله == | == حق‌الله == | ||
اولین حق که در رساله حقوق امام سجاد(ع) بیان شده حق الله است. حق الله خاستگاه و منشأ سایر حقوق است. حق الله مطلق است و در ازای ادای این حقوق، بندگان هیچ حقی نسبت به خداوند ندارند. اما در سایر حقوق، ادای تکلیف کاملاً متقابل و دو سویه است.<ref>دائره المعارف تشیع، ج۶، ص۴۰۴.</ref> | اولین حق که در [[رساله حقوق امام سجاد(ع)]] بیان شده حق الله است. حق الله خاستگاه و منشأ سایر حقوق است. حق الله مطلق است و در ازای ادای این حقوق، بندگان هیچ حقی نسبت به خداوند ندارند. اما در سایر حقوق، ادای تکلیف کاملاً متقابل و دو سویه است.<ref>دائره المعارف تشیع، ج۶، ص۴۰۴.</ref> | ||
خداوند حقوق فراوان بر بندگانش دارد که اعتقاد و ایمان آوردن به او و عمل به دستورات او و انجام بندگی، بخشی از حقوق الهی بر انسان است. در رساله حقوق امام سجاد(ع) درباره حق الله آمده ''«بزرگترین حق خداوند این است که او را بپرستی و چیزی را شریکش ندانی، و چون از روی اخلاص این کار را کردی خدا بر عهده گرفته است که کار دنیا و آخرت تو را کفایت کند و آنچه از آن بخواهی برایت نگاه دارد»''.<ref>ابن شعبه حرانی، حسن، تحف المعقول، ترجمه علی اکبر غفاری، تهران، نشر کتاب‌خانه اسلامیه، ص۲۶۱.</ref> | خداوند حقوق فراوان بر بندگانش دارد که اعتقاد و ایمان آوردن به او و عمل به دستورات او و انجام بندگی، بخشی از حقوق الهی بر انسان است. در رساله حقوق امام سجاد(ع) درباره حق الله آمده ''«بزرگترین حق خداوند این است که او را بپرستی و چیزی را شریکش ندانی، و چون از روی اخلاص این کار را کردی خدا بر عهده گرفته است که کار دنیا و آخرت تو را کفایت کند و آنچه از آن بخواهی برایت نگاه دارد»''.<ref>ابن شعبه حرانی، حسن، تحف المعقول، ترجمه علی اکبر غفاری، تهران، نشر کتاب‌خانه اسلامیه، ص۲۶۱.</ref> | ||
به‌طور کلی «حق الله» آن امور و تکالیفی دانسته شده که فقط مربوط به خود انسان و خدای خویش است و فرد دیگری در میان نباشد. انجام عبادات واجب که خدا دستور داده، اجتناب از نجاسات و محرماتی که خدا آن‌ها را نهی کرده مانند خوردن چیزهای حرام، دروغ گفتن و ریا از جمله این موارد هستند. | به‌طور کلی «حق الله» آن امور و تکالیفی دانسته شده که فقط مربوط به خود انسان و خدای خویش است و فرد دیگری در میان نباشد. انجام عبادات واجب که خدا دستور داده، اجتناب از نجاسات و محرماتی که خدا آن‌ها را نهی کرده مانند خوردن چیزهای حرام، [[دروغ گفتن]] و [[ریا]] از جمله این موارد هستند. | ||
== حق‌الناس == | == حق‌الناس == | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
مسئله حق الناس در مواردی مانند حقوق والدین، حق فرزند به والدین، حقوق زن و شوهر (حقوق خانوادگی) حقوق برادری، حقوق اجتماعی، حقوق همسایه‌داری و موارد متعدد دیگر مطرح است. | مسئله حق الناس در مواردی مانند حقوق والدین، حق فرزند به والدین، حقوق زن و شوهر (حقوق خانوادگی) حقوق برادری، حقوق اجتماعی، حقوق همسایه‌داری و موارد متعدد دیگر مطرح است. | ||
{{جعبه نقل‌قول | |||
| نقل قول = حقوق همسر به انسان آن است که هر کدام از دو طرف توجه داشته باشند که خدا او را آرامش جان و نگاهدار همسرش ساخته و نیز هر کدام از زن و شوهر باید به نعمت وجود همسرش، حمد کند و بداند که این نعمت خداست که به او داده و لازم است که با نعمت خدا خوش رفتاری کند و آن را گرامی دارد و با او بسازد. | |||
}} | |||
بخش‌هایی از کلام امام سجاد(ع) در رساله حقوق پیرامون حق‌الناس چنین است: | بخش‌هایی از کلام امام سجاد(ع) در رساله حقوق پیرامون حق‌الناس چنین است: | ||
* حق پدر علمی تو و استادت تعظیم او و احترام مجلس اوست که خوب به او گوش کنی و به او روکنی و با او یاری دهی تا آنچه را نیاز داری به تو بیاموزد؛ به این صورت که عقل خود را خاص او سازی و فهم و هوشت را با او بپردازی و دل خود را بدو دهی و خوب چشمت را به او اندازی. | * حق پدر علمی تو و استادت تعظیم او و احترام مجلس اوست که خوب به او گوش کنی و به او روکنی و با او یاری دهی تا آنچه را نیاز داری به تو بیاموزد؛ به این صورت که عقل خود را خاص او سازی و فهم و هوشت را با او بپردازی و دل خود را بدو دهی و خوب چشمت را به او اندازی. | ||
* حق مادرت این است که بدانی او تو را در درون خود برداشته ... و از میوه دلش به تو خورانیده که احدی از آن به دیگری نخوراند و او است که تو را با گوش و چشم و دست و پا و مو و همه اعضایش نگاهداری کرده است. | * حق مادرت این است که بدانی او تو را در درون خود برداشته ... و از میوه دلش به تو خورانیده که احدی از آن به دیگری نخوراند و او است که تو را با گوش و چشم و دست و پا و مو و همه اعضایش نگاهداری کرده است. | ||