شهادت امام جواد(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۶۸۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:
== قول شاذ ==
== قول شاذ ==
شیخ مفید در ارشاد می‌نویسد: «برای من ثابت نشده است که ایشان مسموم شده باشند».<ref>شیخ مفید، پیشین، ص۲۹۵.</ref> امّا ایشان اولاً قول به مسموم شدن امام جواد(ع) را به عنوان یکی از اقوال در شهادت ایشان بیان کرده است.<ref>همان.</ref> ثانیاً: ایشان چند صفحه بعد در کتابش روایتی را ذکر می‌کند که این روایت دلالت بر این دارد که آن حضرت مورد سوء قصد واقع شده‌اند. ایشان به نقل از اسماعیل بن مهران روایت می‌کند که گفت: هنگامی که امام جواد(ع) بار اول (عصر مأمون) از مدینه به بغداد آمد، به آن حضرت عرض کردم: فدایت گردم من در مورد شما در این سفری که در پیش دارید ترس دارم (می‌ترسم شما را بکشند) بعد از شما چه کسی عهده‌دار امامت می‌شود؟ آن حضرت فرمود: آنچه را گمان می‌کنی در این سال رخ نمی‌دهد. هنگامی که معتصم در سال ۲۲۰ هـ. ق آن حضرت را از مدینه به بغداد طلبید، باز به محضرش رفتم و عرض کردم: فدایت گردم، شما از مدینه می‌روید، امام بعد از شما کیست؟ آن حضرت گریست سپس فرمود: در این سال بر من نگران باش امامت بعد از من از آن پسرم علی (امام هادی(ع)) است.<ref>همان، ص۲۹۸.</ref>
شیخ مفید در ارشاد می‌نویسد: «برای من ثابت نشده است که ایشان مسموم شده باشند».<ref>شیخ مفید، پیشین، ص۲۹۵.</ref> امّا ایشان اولاً قول به مسموم شدن امام جواد(ع) را به عنوان یکی از اقوال در شهادت ایشان بیان کرده است.<ref>همان.</ref> ثانیاً: ایشان چند صفحه بعد در کتابش روایتی را ذکر می‌کند که این روایت دلالت بر این دارد که آن حضرت مورد سوء قصد واقع شده‌اند. ایشان به نقل از اسماعیل بن مهران روایت می‌کند که گفت: هنگامی که امام جواد(ع) بار اول (عصر مأمون) از مدینه به بغداد آمد، به آن حضرت عرض کردم: فدایت گردم من در مورد شما در این سفری که در پیش دارید ترس دارم (می‌ترسم شما را بکشند) بعد از شما چه کسی عهده‌دار امامت می‌شود؟ آن حضرت فرمود: آنچه را گمان می‌کنی در این سال رخ نمی‌دهد. هنگامی که معتصم در سال ۲۲۰ هـ. ق آن حضرت را از مدینه به بغداد طلبید، باز به محضرش رفتم و عرض کردم: فدایت گردم، شما از مدینه می‌روید، امام بعد از شما کیست؟ آن حضرت گریست سپس فرمود: در این سال بر من نگران باش امامت بعد از من از آن پسرم علی (امام هادی(ع)) است.<ref>همان، ص۲۹۸.</ref>
== تیتر یک ==
اغلب  منابع  کهن  به  صراحت  سخنی  از شهادت  امام جواد علیه السلام  به  میان  نیاورده اند (برای  نمونه رجوع کنید به سعدبن  عبداللّه  اشعری ؛ نوبختی ؛ کلینی ؛ مسعودی ، ۱۹۶۵ـ۱۹۷۹؛ مفید، ۱۴۱۴؛ طوسی ، ۱۳۹۰؛ خطیب  بغدادی ؛ فضل بن حسن طبرسی ، ۱۴۱۷، همانجاها)، اما در کتاب  اثبات  الوصیه ، منسوب  به  مسعودی  (ص ۲۲۷)، در باره  مسموم  شدن  امام  به  دست  همسرش ، ام فضل ، گزارش  مفصّلی  آمده است . بنا بر این  گزارش ، ام فضل  به  تحریک  معتصم عباسی  و جعفر، برادر تنی ام فضل ، و از روی  حسادت  به  همسر دیگر امام  (مادر امام هادی  علیه السلام )، امام  را مسموم  کرد، اما بعد پشیمان  شد (برای  روایتی  متفاوت  رجوع کنید به ابن شهر آشوب ، ج ۴، ص  ۳۹۱). بنا بر روایاتی  دیگر، یکی  از وزرای  معتصم  به  دستور خلیفه ، امام  جواد علیه السلام  را مسموم  کرد (رجوع کنید به عیاشی ، ج ۱، ص ۳۱۹؛ ابن شهر آشوب ، ج ۴، ص ۳۸۴). برخی  نیز خبر مسمومیت  امام  را به  عنوان  قول  مرجوح  ذکر کرده اند (رجوع کنید به مسعودی ، ۱۴۲۴؛ مفید، ۱۴۱۴؛ فضل بن  حسن  طبرسی ، ۱۴۱۷، همانجاها)، اما شیخ  مفید (همانجا) و طبرسی  (۱۴۰۶، ص ۱۳۴ـ۱۳۵) تصریح  کرده اند که  این  موضوع  نزد آنها به  اثبات  نرسیده است . با اینکه  گفته  کسانی  چون  کلینی ، مفید و طوسی  را در مورد مرگ  طبیعی  امام  نمی توان  نادیده گرفت ، ولی  وجود قراینی  چون  جوان بودن  امام ، احضار وی  به  بغداد به  دستور معتصم  و فوت  ناگهانی اش  در آن  شهر، شهادت حضرت  را محتمل می نماید (رجوع کنید به جعفریان ، ص۴۸۰ ـ۴۸۱؛ شاکری ، ص۵۰  ـ۵۲). بر اساس  منابع  تاریخی  واثق ، پسر معتصم ، بر جنازه  امام  نماز گزارد.<ref>باغستانی‌، اسماعیل‌، «امام جواد»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳، ج۱۱، ذیل مدخل.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۵٬۲۴۳

ویرایش