تنبیه الامة و تنزیه الملة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:


== نویسنده ==
== نویسنده ==
میرزا محمد حسین نائینی فرزند شیخ الاسلام حاجی میرزا عبدالرحیم نائینی از چهره‌های برجسته روحانیت و رهبران فکری شیعه در سال ۱۲۷۷ق در شهر نائین از توابع اصفهان در خانواده ای مشهور به دانش و نیک نامی دیده به جهان گشود. وی پس از فراگیری مقدمات علوم دینی در زادگاهش و درهفده سالگی برای ادامه تحصیل به اصفهان که در آن روزگار پرآوازه‌ترین حوزه علمی شیعه بوده رهسپار می‌شود. وی در سال ۱۳۰۳ هـ.ق. برای ادامه تحصیل و پیمودن مدارج عالی علمی راهی عتبات می‌شود و پس از توقف کوتاه درنجف اشرف به حوزه سامراء که در آن زمان توسط میرزای بزرگ حیات علمی یافته بود رخت می‌کشد۶ و از حوزه درس اساتید بزرگ حوزه سامرا چون: سیّد مجدّد شیرازی سید اسماعیل صدر و سید محمد فشارکی اصفهانی بهره می‌برد. در سال ۱۳۱۴هـ. ق. همراه با استادش سید اسماعیل صدر به حوزه کربلا رهسپار می‌شود. مدت دو سال از استوانه‌های دانش در حوزه کربلا بهره می‌جوید و پس از آن به نجف اشرف مشرف می‌شود. زمانی که نائینی به حوزه نجف پا نهاده درس آخوند خراسانی از شهرت و جایگاه کم مانندی برخوردار بوده و حدود هزار مجتهد و فاضل نامور در آن شرکت می‌جسته‌اند. وی از آن پس در حوزه نجف به عنوان مجتهدی توانا برخوردار از شایستگیهای علمی سیاسی در میدانهای گوناگون ظاهر شد. نائینی در سال ۱۳۵۵ هـ. ق دار فانی را وداع گفت و در حرم امام علی(ع) به خاک سپرده شد.<ref>سید عباس میری، سیری در زندگانی علمی و سیاسی و اخلاقی نائینی، حوزه سال ۱۳۷۵، شماره 76 و 77،</ref>
میرزا محمد حسین نائینی فرزند شیخ الاسلام حاجی میرزا عبدالرحیم نائینی از چهره‌های برجسته روحانیت و رهبران فکری شیعه در سال ۱۲۷۷ق در شهر نائین از توابع اصفهان متولد شد. وی پس از فراگیری مقدمات علوم دینی در زادگاهش و در هفده سالگی برای ادامه تحصیل به اصفهان که در آن روزگار پرآوازه‌ترین حوزه علمی شیعه بوده رهسپار می‌شود. نائینی در سال ۱۳۰۳ هـ.ق. برای ادامه تحصیل و پیمودن مدارج عالی علمی راهی عتبات می‌شود و پس از توقف کوتاه در نجف اشرف به حوزه سامراء که در آن زمان توسط میرزای شیرازی حیات علمی یافته بود می‌رود و از حوزه درس اساتید بزرگ حوزه سامرا چون [[میرزای شیرازی]]، [[سید اسماعیل صدر]] و [[سید محمد فشارکی اصفهانی]] بهره می‌برد. در سال ۱۳۱۴هـ.ق. همراه با استادش سید اسماعیل صدر به حوزه کربلا رهسپار می‌شود. مدت دو سال از استوانه‌های دانش در حوزه کربلا بهره می‌جوید و پس از آن به نجف اشرف مشرف می‌شود. زمانی که نائینی به حوزه نجف پا نهاده درس آخوند خراسانی از شهرت و جایگاه کم مانندی برخوردار بوده و حدود هزار مجتهد و فاضل نامور در آن شرکت می‌جسته‌اند. وی از آن پس در حوزه نجف به عنوان مجتهدی توانا برخوردار از شایستگی‌های علمی سیاسی در میدان‌های گوناگون ظاهر شد. نائینی در سال ۱۳۵۵ هـ.ق دار فانی را وداع گفت و در [[حرم امام علی(ع)]] به خاک سپرده شد.<ref>سید عباس میری، سیری در زندگانی علمی و سیاسی و اخلاقی نائینی، حوزه سال ۱۳۷۵، شماره 76 و 77،</ref>


آقا بزرگ تهرانی درباره مقام علمی و آگاهی ژرف نائینی بر دانشهای گوناگون بویژه دانش اصول می‌نویسد: دانش بسیار و گسترده داشت. ادب فارسی و عربی را به مرحله کمال رسانده بود و از دانش کلام و فلسفه بهره فراوان داشت. در دانش فقه یگانه و میدان دار بود. امّا در علم اصول موضوع بزرگ‌تر از اینها بود؛ زیرا برکلیات دانش اصول آگاهی دقیق و کامل داشت و در آن دقت و ژرف کاوی فوق‌العاده و شگفت‌آور انجام داد و به گونه ای شگفت‌آور مباحث آن را استوار و مستحکم ساخت که آوازه دیدگاه‌های ژرف وی در اصول در فضای آن روز طنین انداز شد… تا جایی که در علم اصول مجدد به‌شمار آمد.<ref>آقابزرگ تهرانی، نقباء البشر، ج595/2. به نقل از: سید عباس میری، سیری در زندگانی علمی و سیاسی و اخلاقی نائینی، حوزه سال 1375 شماره 76 و 77،</ref>
آقا بزرگ تهرانی درباره مقام علمی و آگاهی ژرف نائینی بر دانش‌های گوناگون به ویژه دانش اصول می‌نویسد: «دانش بسیار و گسترده داشت. ادب فارسی و عربی را به مرحله کمال رسانده بود و از دانش کلام و فلسفه بهره فراوان داشت. در دانش فقه یگانه و میدان‌دار بود. اما در علم اصول موضوع بزرگ‌تر از اینها بود؛ زیرا بر کلیات دانش اصول آگاهی دقیق و کامل داشت و در آن دقت و ژرفکاوی فوق‌العاده و شگفت‌آور انجام داد و به گونه‌ای شگفت‌آور مباحث آن را استوار و مستحکم ساخت که آوازه دیدگاه‌های ژرف وی در اصول در فضای آن روز طنین‌انداز شد. تا جایی که در علم اصول مجدد به‌شمار آمد.»<ref>آقابزرگ تهرانی، نقباء البشر، ج۲، ص۵۹۵. به نقل از: میری، سید عباس، «سیری در زندگانی علمی و سیاسی و اخلاقی نائینی»، حوزه، سال ۱۳۷۵، شماره ۷۶ و ۷۷.</ref>


از طرفی میرزای نائینی تربیت شده مکتب میرزای شیرازی است که شخصیت چند بعدی و دارای جنبه سیاسی اجتماعی نیز هست. او در نهضت تنباکو مشاور میرزای شیرازی بود و به سفارش او بود که شیخ حسن کربلایی «تاریخ دخانیه» را نگاشت.<ref>اصفهانی کربلایی، شیخ حسن، تاریخ دخانیه، به کوشش رسول جعفریان، نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.</ref>
میرزای نائینی را تربیت شده مکتب میرزای شیرازی می‌دانند که شخصیت چند بعدی و دارای جنبه سیاسی اجتماعی نیز هست. او در نهضت تنباکو مشاور میرزای شیرازی بود و به سفارش او بود که شیخ حسن کربلایی «تاریخ دخانیه» را نگاشت.<ref>اصفهانی کربلایی، شیخ حسن، تاریخ دخانیه، به کوشش رسول جعفریان، نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.</ref>


مؤلف عالی‌قدر این کتاب، از بزرگ‌ترین مراجع اهل نظر در قرن اخیر بوده. شخصیت علمی او را همهٔ فضلا و علما تصدیق می‌نمایند. در مقام علمی و دقت نظر این مرد بزرگ همین بس که امروز، جز چند نفری تمام مراجع بزرگ شیعه و فضلای کشور از افاضات علمی و رشحات فکری آن مرحوم استفاده کرده‌اند و به شاگردیش افتخار می‌نمایند. مرحوم آیت‌الله نائینی از تلامیذ مرحوم آیت‌الله حاج میرزا حسن شیرازی و مرحوم آقا سیدمحمد اصفهانی بوده و در محضر درس آیت‌الله خراسانی از جهت احترام و ادب حاضر می‌شده است. علاوه از قدرت فکری و نبوغی که در اصول و فقه داشته، در فلسفه و کلام و اجتماعیات صاحب‌نظر و در خط و ربط و ادبیات ادیب بوده.<ref>نائینی، محمد حسین، تنبیه الامة و تنزیه الملة، مقدمه سید محمود طالقانی، به نقل از سایت [https://taleghani.org/doc/کتاب-تنبیه-الامه-و-تنزیه-المله/ طالقانی و زمانه ما].</ref>
مؤلف عالی‌قدر این کتاب، از بزرگ‌ترین مراجع اهل نظر در قرن اخیر بوده. شخصیت علمی او را همهٔ فضلا و علما تصدیق می‌نمایند. در مقام علمی و دقت نظر این مرد بزرگ همین بس که امروز، جز چند نفری تمام مراجع بزرگ شیعه و فضلای کشور از افاضات علمی و رشحات فکری آن مرحوم استفاده کرده‌اند و به شاگردیش افتخار می‌نمایند. مرحوم آیت‌الله نائینی از تلامیذ مرحوم آیت‌الله حاج میرزا حسن شیرازی و مرحوم آقا سیدمحمد اصفهانی بوده و در محضر درس آیت‌الله خراسانی از جهت احترام و ادب حاضر می‌شده است. علاوه از قدرت فکری و نبوغی که در اصول و فقه داشته، در فلسفه و کلام و اجتماعیات صاحب‌نظر و در خط و ربط و ادبیات ادیب بوده.<ref>نائینی، محمد حسین، تنبیه الامة و تنزیه الملة، مقدمه سید محمود طالقانی، به نقل از سایت [https://taleghani.org/doc/کتاب-تنبیه-الامه-و-تنزیه-المله/ طالقانی و زمانه ما].</ref>
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۱۰۵

ویرایش