automoderated، ناظمان (CommentStreams)
۱۵٬۲۴۳
ویرایش
←محتوا
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (←محتوا) |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
== تیتر دو == | == تیتر دو == | ||
اصول کلی نظریة سیاسی مندرج در این کتاب چنین است : 1) بنیان حکومت مشروطیت ، یعنی حریت و مساوات آحاد ملت با سلطان ( رجوع کنید به ص 49ـ51، 60) از کتاب خدا، سنّت و سیرة پیامبراکرم و سایر پیشوایان معصوم ، بویژه سخنان حضرت علی علیه السلام گرفته شده است و به همین دلیل چنین حکومتی از ضروریات دین اسلام محسوب می گردد. غربیان با استفاده از این اصول پیشرفت کردند و مسلمانان با غفلت از آنها به قهقرا رفتند.. ظلم و استبداد مانند زندقه و الحاد مخالف با ضروریات دین اسلام است (ص 37ـ 38) و بر همین اساس طرح نظریة مشروطیت ، احیای مقتضیات دین حنیف اسلام و تلاش برای برپاداشتن سیاست اسلامی است .<ref>جمشیدی، محمدحسین، «تنبیه الامة و تنزیه الملة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳، ج۸، ذیل مدخل.</ref> | اصول کلی نظریة سیاسی مندرج در این کتاب چنین است : 1) بنیان حکومت مشروطیت ، یعنی حریت و مساوات آحاد ملت با سلطان ( رجوع کنید به ص 49ـ51، 60) از کتاب خدا، سنّت و سیرة پیامبراکرم و سایر پیشوایان معصوم ، بویژه سخنان حضرت علی علیه السلام گرفته شده است و به همین دلیل چنین حکومتی از ضروریات دین اسلام محسوب می گردد. غربیان با استفاده از این اصول پیشرفت کردند و مسلمانان با غفلت از آنها به قهقرا رفتند.. ظلم و استبداد مانند زندقه و الحاد مخالف با ضروریات دین اسلام است (ص 37ـ 38) و بر همین اساس طرح نظریة مشروطیت ، احیای مقتضیات دین حنیف اسلام و تلاش برای برپاداشتن سیاست اسلامی است .<ref>جمشیدی، محمدحسین، «تنبیه الامة و تنزیه الملة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳، ج۸، ذیل مدخل.</ref> | ||
مهدی بازرگان در مدافعات خود در دادگاه نظامی ضمن آنکه کتاب ''تنبیه الامه'' را «یک گام بلند و اثر فوق‌العاده که هنوز هم ارزش خود را از دست نداده » وصف کرده، در نقد سلطنت استبدادی به فقراتی از این کتاب استناد جسته است (ص۳۵۶). علاوه بر روشن‌فکران، دیدگاههای نائینی مورد توجه و تأیید علمای دینی و فضلای حوزه نیز بوده است (نک : طالقانی، ۱۷). دو رهبر اصلی نهضت مشروطیت ایران، شیخ محمد کاظم خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی، در تقریظهای کوتاه خود بر این کتاب بر این نکته تأکید داشته‌اند که «اصول و مبانی سیاسیۀ اسلام» در آن رعایت شده است<ref>رنجبر کرمانی، علی اکبر، «تنبیه الامة و تنزیه المله»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۶،ذیل مدخل.</ref> | |||
طالقانی معتقد است که این کتاب «گرچه برای اثبات مشروعیت مشروطه نوشته شده، ولی اهمیت بیشتر آن به دست دادن اصول سیاسی و اجتماعی اسلام و نقشه و هدف کلی حکومت اسلامی است» (ص ۱۸). حمید عنایت ''تنبیه الامه'' را تنها رسالۀ منظم و منسجم و شناخته‌شده‌ای می‌داند که توسط یک شخصیت مذهبی در دفاع از دموکراسی پارلمانی به رشتۀ تحریر درآمده است ( ''تفکر''...، ۱۷۹). فریدون آدمیت معتقد است که نائینی در این کتاب کوشیده است «تباین ذاتی میان سیاست مشروطیت غربی و سیاست دینی را از میان بردارد» (همانجا). همو «هشیاری ملی» نائینی را «خیره کننده» می‌داند<ref>رنجبر کرمانی، علی اکبر، «تنبیه الامة و تنزیه المله»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۶،ذیل مدخل.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||