توریه: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۱۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نیازمند گسترش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
توریه و احکام آن چیست؟{{پایان سوال}}
توریه و احکام آن چیست؟
{{پاسخ}}'''توریه''' پنهان کردن اراده واقعی از کلام و ظاهر کردن معنایی غیر از آن است، به‌گونه‌ای که مخاطب دچار اشتباه شود. به فتوای برخی [[فقیهان شیعه]]، توریه غیر از [[دروغ]] است و اگر بدون مفسده باشد، [[جایز]] است.  
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|واژه‌ها}}
'''توریه''' پنهان کردن اراده واقعی از کلام و ظاهر کردن معنایی غیر از آن است، به‌گونه‌ای که مخاطب دچار اشتباه شود. به فتوای برخی [[فقیهان شیعه]]، توریه غیر از [[دروغ]] است و اگر بدون مفسده باشد، [[جایز]] است.  


به فتوای برخی فقیهان [[شیعه]]، در [[موارد جواز دروغ|مواردی که دروغ گفتن جایز است]]، در صورت امکان، توریه کردن [[واجب]] است.
به فتوای برخی فقیهان [[شیعه]]، در [[موارد جواز دروغ|مواردی که دروغ گفتن جایز است]]، در صورت امکان، توریه کردن [[واجب]] است.


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
توریه در اصطلاح متون دینی، آن است که متکلم از سخن خود معنایی را جز آنچه مخاطب می‌فهمد (یعنی معنای خلاف ظاهر) اراده کند.<ref>هاشمی، سید رضا، «توریه»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، بی‌تا، ج۸، ص۴۷۷.</ref> برای نمونه، کسی در میدان [[جنگ]]، خطاب به طرف مقابل فریاد بزند که پیشوای شما از دنیا رفت. واژه «پیشوا» به معنای [[امام]] است و ظاهر کلام با واقع مطابق است؛ ولی مخاطب که در شرایط جنگ قرار دارد، از «پیشوا» معنای فرمانده سپاه را برداشت می‌کند. آن شخص، این توریه را انجام می‌دهد تا میان دشمن [[ترس]] و [[تفرقه]] ایجاد کند.<ref>دائره المعارف تشیّع، تهران، نشر شهید محبّی، ۱۳۷۵ ش، ج۵، ص۱۴۲.</ref>
توریه در اصطلاح متون دینی، آن است که متکلم از سخن خود معنایی را جز آنچه مخاطب می‌فهمد (یعنی معنای خلاف ظاهر) اراده کند.<ref>هاشمی، سید رضا، «توریه»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، بی‌تا، ج۸، ص۴۷۷.</ref> برای نمونه، کسی درِ خانه را می‌زند و سراغ فردی را می‌گیرد، شخصی که پشت در است می‌گوید: «او اینجا نیست» و مرادش از «اینجا» همان جایی است که ایستاده است؛ اما مخاطب تصور می‌کند مرادش این است که در خانه نیست.<ref>رفیع‌پور، سید محمدمهدی، «توریه»، در مجله فقه اهل بیت،  شماره ۶۳ و ۶۴، پاییز و زمستان ۱۳۸۹ش، ص۲۰۹.</ref>
 
=== در اصطلاح فقه ===
توریه در اصطلاح [[فقه]]، عبارت از این است که گوینده به گونه‌ای الفاظ را به مخاطب ارائه دهد که مخاطب مقصود او را متوجه نشود. بلکه خلاف آن را از لفظ بفهمد.<ref>انصاری، مرتضی، المکاسب، قم، نشر مجمع الفکر الاسلامی، ۱۳۷۸ ش، ج۲، ص۱۷.</ref> در عین حال فرد دروغی نگفته و الفاظ بر مقصود او نیز دلالت دارد.


== احکام ==
== احکام ==