اربعین حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۶۲۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:


== واقعه تاریخی اولین اربعین ==
== واقعه تاریخی اولین اربعین ==
حضور اهل بيت(ع) در اولين اربعين شهادت امام حسين (ع) بر سر مزار آن حضرت در كربلا از مسائلى است كه در قرون اخير برخى محققان شيعه درباره آن تشكيك كرده‌اند. در مقابل، برخى ديگر از انديشمندان، درصدد رد اين تشكيك و اثبات اربعين اول شده اند.<ref>رنجبر،‌محسن، پژوهشى در اربعين حسينى(عليه السلام)، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)،‌ شماره پنج، صفحه شش.</ref>
حضور اهل بيت(ع) در اولين اربعين شهادت امام حسين (ع) بر سر مزار آن حضرت در كربلا از مسائلى است كه در قرون اخير برخى محققان شيعه درباره آن تشكيك كرده‌اند. در مقابل، برخى ديگر از انديشمندان، درصدد رد اين تشكيك و اثبات اربعين اول شده اند.<ref>رنجبر،‌محسن، پژوهشى در اربعين حسينى(عليه السلام)، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)،‌ شماره پنج، صفحه شش.</ref>


شیخ طوسى معتقد است روز ۲۰ صفر یعنى اربعین زمانى است كه حرم امام حسین (ع) یعنى كاروان‌اسرا، از شام به مدینه مراجعت كردند. و روزى است كه جابر بن عبدالله بن‌حرام انصاری‌، صحابی رسول خدا (ص‌)، از مدینه به كربلا رسید تا به زیارت‌ قبر امام حسین (ع) بشتابد و او نخستین كسى است از مردمان كه قبر آن‌حضرت را زیارت كرد.<ref>محمد بن حسن طوسى، ''مصباح المتهجد''، ص 787 788 به نقل از رسول جعفریان، دلیل بزرگداشت اربعین چیست، بازتاب اندیشه ۱۳۸۶، شماره ۸۴.</ref> شيخ مفيد،  و علامة حلّى چنین نظری دارند.<ref>رنجبر،‌محسن، پژوهشى در اربعين حسينى(عليه السلام)، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)،‌ شماره پنج، صفحه شش.</ref> علامه مجلسی خلاف این رای را اختیار کرده است.
شیخ طوسى معتقد است روز ۲۰ صفر یعنى اربعین زمانى است كه حرم امام حسین (ع) یعنى كاروان‌اسرا، از شام به مدینه مراجعت كردند. و روزى است كه جابر بن عبدالله بن‌حرام انصاری‌، صحابی رسول خدا (ص‌)، از مدینه به كربلا رسید تا به زیارت‌ قبر امام حسین (ع) بشتابد و او نخستین كسى است از مردمان كه قبر آن‌حضرت را زیارت كرد.<ref>محمد بن حسن طوسى، ''مصباح المتهجد''، ص 787 788 به نقل از رسول جعفریان، دلیل بزرگداشت اربعین چیست، بازتاب اندیشه ۱۳۸۶، شماره ۸۴.</ref> شيخ مفيد،  و علامة حلّى چنین نظری دارند.<ref>رنجبر،‌محسن، پژوهشى در اربعين حسينى(عليه السلام)، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)،‌ شماره پنج، صفحه شش.</ref> علامه مجلسی خلاف این رای را اختیار کرده است.


ابوریحان بیرونى روز اول ماه صفر را روزى مى داند كه سر امام حسین (ع) را وارد دمشق شده است. عماد الدین طبرى در «كامل بهائی» است كه رسیدن اسرا به دمشق را در ۱۶ربیع الاول دانسته یعنى ۶۶روز پس از عاشورا میداند. با توجه به این که ابن زیاد مدتى اسراء را در كوفه ‌نگه داشت و زمانى كه در این نگه داشته صرف شده و زمانی كه در مسیر رفت به شام و اقامت یك ماهه در آنجا و بازگشت مورد نیاز است‌، بعید است كه آنان در اربعین به ‌مدینه یا كربلا رسیده باشند. در دهه‌هاى اخیر محمد ابراهیم آیتى در كتاب‌ بررسى تاریخ عاشورا بازگشت اسرا را به كربلا انكار كرده است‌. و همین طور شهید مطهرى. شهید محراب سید محمدعلى قاضى طباطبائى در کتاب «تحقیق در باره اولین اربعین حضرت سید الشهداء» ثابت می‌كند، آمدن اسراى از شام‌ به كربلا در نخستین اربعین‌، بعید نیست‌.<ref>رسول جعفریان، دلیل بزرگداشت اربعین چیست،                                    بازتاب اندیشه ۱۳۸۶، شماره ۸۴.</ref>
ابوریحان بیرونى روز اول ماه صفر را روزى مى داند كه سر امام حسین (ع) را وارد دمشق شده است. عماد الدین طبرى در «كامل بهائی» است كه رسیدن اسرا به دمشق را در ۱۶ربیع الاول دانسته یعنى ۶۶روز پس از عاشورا میداند. با توجه به این که ابن زیاد مدتى اسراء را در كوفه ‌نگه داشت و زمانى كه در این نگه داشته صرف شده و زمانی كه در مسیر رفت به شام و اقامت یك ماهه در آنجا و بازگشت مورد نیاز است‌، بعید است كه آنان در اربعین به ‌مدینه یا كربلا رسیده باشند. در دهه‌هاى اخیر محمد ابراهیم آیتى در كتاب‌ بررسى تاریخ عاشورا بازگشت اسرا را به كربلا انكار كرده است‌. و همین طور شهید مطهرى.
 
شهید محراب سید محمدعلى قاضى طباطبائى در کتاب «تحقیق در باره اولین اربعین حضرت سید الشهداء» ثابت می‌كند، آمدن اسراى از شام‌ به كربلا در نخستین اربعین‌، بعید نیست‌.<ref>رسول جعفریان، دلیل بزرگداشت اربعین چیست،                                    بازتاب اندیشه ۱۳۸۶، شماره ۸۴.</ref> برخی محققان گفته اند از مجموع شواهد و قرائن و كلماتى كه از عالمان و محقّقان وجود دارد، مى‌توان ورود اهل‌بيت عليهم السلام را در روز اربعين به كربلا تقويت كرد و سخنان آنان كه معتقدند كاروان اهل‌بيت (ع) با جابر و همراهانش در كربلا ملاقات كردند و به عزادارى پرداختند، پذيرفت.آیت الله مکارم درباره رد بعد مسافت، اعتقاد دارد که اگر بتوان لشكرى يكصد هزار نفرى را طىّ مدت ده روز به كوفه رساند، رسيدن كاروانى كوچك در مدت ۱۲روز به كربلا مشكلى ندارد.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، عاشورا ريشه‌ها، انگيزه‌ها، رويدادها، پيامدها، ص۶۳۴.</ref>


== استحباب زیارت اربعین ==
== استحباب زیارت اربعین ==
از سنّت‌هاى اربعين حسينى در شیعه زيارت اربعين امام حسين ع است.


مهمترین نكته درباره اربعین‌، روایت امام عسكرى (ع‌) است‌. که در روایتى كه در منابع ‌مختلف از ایشان نقل شده فرموده‌اند: نشانه‌هاى مؤمن پنج چیز است‌: ۱. خواندن پنجاه و یك ركعت نماز (۱۷ ركعت نماز واجب + ۱۱ نماز شب + ۲۳ نوافل) ۲. زیارت اربعین ۳. انگشترى در دست راست ۴. وجود آثار سجده ‌بر پیشانى ۵. بلند خواندن بسم الله در نماز این حدیث تنها مدرك معتبرى است كه جداى از خود زیارت اربعین كه درمنابع دعایى آمده‌، به اربعین امام حسین (ع) و بزرگداشت آن روز تصریح كرده ‌است‌. شیخ طوسی میگوید در این روز زیارت امام حسین (ع) مستحب است واین زیارت‌، همانا خواندن زیارت اربعین است.
مهمترین نكته درباره اربعین‌، روایت امام عسكرى (ع‌) است‌. که در روایتى كه در منابع ‌مختلف از ایشان نقل شده فرموده‌اند: نشانه‌هاى مؤمن پنج چیز است‌: ۱. خواندن پنجاه و یك ركعت نماز (۱۷ ركعت نماز واجب + ۱۱ نماز شب + ۲۳ نوافل) ۲. زیارت اربعین ۳. انگشترى در دست راست ۴. وجود آثار سجده ‌بر پیشانى ۵. بلند خواندن بسم الله در نماز این حدیث تنها مدرك معتبرى است كه جداى از خود زیارت اربعین كه درمنابع دعایى آمده‌، به اربعین امام حسین (ع) و بزرگداشت آن روز تصریح كرده ‌است‌. شیخ طوسی میگوید در این روز زیارت امام حسین (ع) مستحب است واین زیارت‌، همانا خواندن زیارت اربعین است.
خط ۲۴: خط ۲۴:


افزون بر اين، امام صادق(عليه السلام)زيارت اربعين را به صفوان بن مهران جمّال تعليم داده است كه در آن به بزرگداشت اربعين تصريح شده است.<ref>رنجبر،‌محسن، پژوهشى در اربعين حسينى(عليه السلام)، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)،‌ شماره پنج، صفحه شش.</ref>
افزون بر اين، امام صادق(عليه السلام)زيارت اربعين را به صفوان بن مهران جمّال تعليم داده است كه در آن به بزرگداشت اربعين تصريح شده است.<ref>رنجبر،‌محسن، پژوهشى در اربعين حسينى(عليه السلام)، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)،‌ شماره پنج، صفحه شش.</ref>
اهميّت زيارت اربعين نه فقط به خاطر زيارت آن حضرت توسط جابر عبداللَّه انصارى در چنين روزى است، بلكه به سبب الحاق سرهاى شهدا در اين روز توسط امام سجاد عليه السلام و زيارت آن قبور پاك، توسط امام عليه السلام و كاروان حرم حسينى در اربعين است.<ref>مكارم شيرازى، ناصر،  عاشورا ريشه‌ها، انگيزه‌ها، رويدادها، پيامدها، ص۶۳۴.</ref>


== پیاده روی اربعین ==
== پیاده روی اربعین ==
۱۵٬۲۵۶

ویرایش