دعا: تفاوت میان نسخه‌ها

خداوند در قرآن بندگانش را به دعا فراخوانده است: {{قرآن|وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ|ترجمه=و پروردگارتان فرمود: «مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم. در حقيقت، كسانى كه از پرستش من كبر مى‌ورزند به زودى خوار در دوزخ درمى‌آيند.»|سوره=غافر|آیه=۶۰}} در این آیه به صراحت گفته شده است مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم. دعا در این آیه عبادت شمرده شده است. قرآن، شرط توجه خداوند به بندگانش را دعای آنان می‌داند.<ref>سوره فرقان، آیه ۷۷</ref> دعا، وسيله جلب اعتناى خدا و زمينه جذب رحمت الهى به سوى دعا كننده است.<ref>شرح دعای کمیل، حسین انصاریان، ج۱، ص۲۲</ref> در سوره بقره گفته شده است که خداوند دعای دعاکننده را اجابت می‌کند.<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۶</ref> و هرگاه شخص مضطری خدا را بخواند خداوند او را پاسخ می‌دهد.<ref>سوره نمل، آیه ۶۲</ref>

در قرآن از قول دیگران به خصوص پیامبران دعاهای زیادی نقل شده است. اهتمام اولیاء خداوند و مؤمنان به دعا در قرآن برجسته است و نشانه اهمیت این موضوع می‌باشد. دعاهای حضرت ابراهیم(ع)<ref>سوره ممتحنه آیه ۴ و ۵، سوره صافات آیه ۱۰۰، سوره شعراء آیات ۸۳ تا ۸۹، سوره ابراهیم آیات ۳۷، ۴۰، ۴۱، سوره بقره، آیات ۱۲۶، ۱۲۷، ۱۲۸</ref> دعای سپاه طالوت<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۰</ref> دعاهای زکریا<ref>سوره انبیاء آیه ۸۹، آیات ۵ و ۶ سوره مریم، سوره آل عمران، آیات ۳۸ و ۴۱</ref> دعای حضرت عیسی(ع)<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۴</ref> دعای حضرت موسی(ع)<ref>سوره مائده آیه ۲۵، سوره، سوره اعراف آیات۱۵۱ و ۱۵۵ و ۱۵۶، سوره یونس آیه ۸۸، سوره طه آیات ۲۵ ۲۸ ۲۹ ۳۲، سوره قصص آیات ۱۶ ۲۱ ۲۴،  </ref> دعای حضرت یوسف<ref>سوره یوسف، آیه ۱۰۱، </ref> و دعاهای پیامبر(ص)<ref>سوره اسراء آیه ۸۰، سوره طه آیه ۱۱۴، سوره انبیاء آیه ۱۱۲، سوره مؤمنون آیه ۱۱۸، سوره مؤمنون آیه ۹۴ ۹۸،  </ref> دعای حضرت ایوب<ref>سوره انبیاء آیه ۸۳، </ref> دعاهای حضرت نوح<ref>سوره نوح آیه ۲۶ و ۲۸، سوره قمر آیه ۱۰، سوره مؤمنون آیات ۲۶ ۲۹، سوره شعراء آیه ۱۱۸، </ref> حضرت سلیمان<ref>سوره ص آیه ۳۵،‌ سوره نمل آیه ۱۹</ref> حضرت لوط<ref>سوره عنکبوت آیه ۳۰، </ref> در قرآن با بیانات گوناگون آمده است که سرمشق و الگوی دعاکردن برای مؤمنان است و نیز نشان‌دهنده اینکه خداوند دعا کردن امری مهم میان خداوند و بندگان صالحش است.

دوری از عذاب دنیا،‌ اعطای صبر و استقامت، پیروزی بر کافران،‌ طلب بخشش و آمرزش گناه و رحمت خداوند، هدایت، طلب فرزند، روزی و ایمنی مردم، قبول طاعات، رفع ظلم و ستم، طلب حسنه در دنیا و آخرت، قرار دادن از شاکران و نمازگزاران و متقین و صالحان، رهایی از قوم کافر، عذاب کفار، هدایت مردم، آمرزیدن همه مؤمنان و پدر و مادر، افزودن علم و حکمت، رفع مشکلات و مصایب، حاجات دنیوی، یاری خواستن، پناه به خداوند از وسوسه‌های شیطان، توفیق انجام عمل صالح، طلب خیر و نیکی از مضامین دعا در قرآن است.    

}}

 

سرآغاز تبیین دعا در فلسفه اسلامی با آثار [[ابن سینا]] شروع می‌شود که مورد توجه فیلسوفانی همانند [[سهروردی]] و [[ملاصدرا]] و [[میرداماد]] قرار گرفته است. این نظریه می‌گوید هنگان دعا نیرویی از جانب خداوند بر داعی نازل می‌شود که بر اثر آن دعاکننده بر عناصر تأثیر می‌گذارد. این نظریه بر این اصل فلسفی استوار است که عالی بر سافل اثر دارد.<ref>دعا، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دایره المعارف اسلامی، نصرت نيلساز، عبداللّه صلواتى، اسماعيل باغستانى، سعيد شفيعى، حميد باقرى </ref>[[پرونده:کتاب دعا در قرآن نوشته سید کمال حیدری.jpg|بندانگشتی|200px|]]