معنای غیب و شهادت در آیه ۸ سوره جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳: خط ۱۳:
}}
}}
== معنای غیب ==
== معنای غیب ==
«غیب» در اصل به معنای چیزی است که پوشیده و پنهان است و چون عالم ماورای محسوسات از حس ما پوشیده است، به آن غیب گفته می‌شود.
«غیب» در اصل به معنای چیزی است که پوشیده و پنهان است و چون عالم ماورای محسوسات از حس ما پوشیده است، به آن غیب گفته می‌شود. هر آنچه مورد ادراک حسی قرار گیرد شهادت است و در غیر این صورت در حوزه غیب قرار می‌گیرد.<ref>مفهوم‌شناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی، ناصر الدین  اوجاقی، فصلنامه مطالعات قرآنی، دوره ۹، شماره ۳۴</ref>


غیب و شهود دو نقطه مقابل یکدیگرند، شهود عالم محسوسات است و جهان غیب ماورای حس است. غیب و شهادت جزو معانی نسبی هستند، یعنی یک چیز ممکن است نسبت به چیزی غیب و نسبت به چیز دیگر شهادت باشد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۲۲.</ref> بنابر این غیب و شهادت نسبت به افراد عالم و جاهل متفاوت می‌باشد. و هر قدر دانسته‌های یک فرد بیشتر باشد، چیزهایی که از او پنهان هستند کم خواهند بود. فلذا برای خدایی که علم او نامحدود است و هیچ چیز نیست که از حیطه و دائره علمی او خارج باشد، همه چیز شهادت و آشکار و روشن است و برای او هیچ غیب و نمایی وجود ندارد.
غیب و شهود دو نقطه مقابل یکدیگرند، شهود عالم محسوسات است و جهان غیب ماورای حس است. غیب و شهادت جزو معانی نسبی هستند، یعنی یک چیز ممکن است نسبت به چیزی غیب و نسبت به چیز دیگر شهادت باشد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۲۲.</ref> بنابر این غیب و شهادت نسبت به افراد عالم و جاهل متفاوت می‌باشد. و هر قدر دانسته‌های یک فرد بیشتر باشد، چیزهایی که از او پنهان هستند کم خواهند بود. فلذا برای خدایی که علم او نامحدود است و هیچ چیز نیست که از حیطه و دائره علمی او خارج باشد، همه چیز شهادت و آشکار و روشن است و برای او هیچ غیب و نمایی وجود ندارد.
واژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم بکار برده شده است و ده بار در کنار کلمه شهادت آمده است. غیب در آیات قرآن در دو مفهوم کلی به اشیایی که دور از ادراک کلی هستند و اشیایی که به دور از هر نوع ادراک و علمی هستند اطلاق شده است. قرآن کریم گاهی از سرگذشت پیشینیان به عنوان غیب یاد می‌کند، گاهی از ایمان به غیب سخن می‌گوید، گاهی غیب را به خداوند نسبت می‌دهد و گاهی از غیب و شهادت حرف می‌زند.<ref>مفهوم‌شناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی، ناصر الدین  اوجاقی، فصلنامه مطالعات قرآنی، دوره ۹، شماره ۳۴</ref>


== عالم غیب و شهادت ==
== عالم غیب و شهادت ==
معنای علم خدا به غیب و شهادت این است که در حقیقت همه چیز برای او شهادت است. و غیب و شهود موجودات نسبت به هم، همه برای خدا شهادت است.<ref>. ر.ک. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج۱۱، ص۱۵۵.</ref>
معنای علم خدا به غیب و شهادت این است که در حقیقت همه چیز برای او شهادت است. و غیب و شهود موجودات نسبت به هم، همه برای خدا شهادت است.<ref>. ر.ک. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج۱۱، ص۱۵۵.</ref>


به تعبیر دیگر معنای آیه {{قرآن|عالم الغیب و الشهاده}} این است که اموری که ممکن است علم صاحبان علم به آن احاطه یابد و اموری که خارج از حد وجودشان نیست و نیز اموری که ممکن نیست علم صاحبان علم به آن تعلق گیرد به خاطر خارج بودن از حد وجودشان، هر دو قسم برای خداوند متعال معلوم و روشن است، چون او به تمام چیزها احاطه کامل دارد.<ref>فصلت/ ۵۴.</ref>
به تعبیر دیگر معنای آیه {{قرآن|عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}} این است که اموری که ممکن است علم صاحبان علم به آن احاطه یابد و اموری که خارج از حد وجودشان نیست و نیز اموری که ممکن نیست علم صاحبان علم به آن تعلق گیرد به خاطر خارج بودن از حد وجودشان، هر دو قسم برای خداوند متعال معلوم و روشن است، چون او به تمام چیزها احاطه کامل دارد.<ref>فصلت/ ۵۴.</ref>


در آیه یاد شده (سوره جمعه، آیه ۸) یهودیان را تهدید کرده و خطاب به آن‌ها فرموده: چه بخواهند و چه نخواهند مرگ آن‌ها را فرا می‌گیرد سپس با ستم کاری و گناه به سمت خدا برمی‌گردند و خداوند به حقیقت اعمال ظاهری و پنهانی آن‌ها آگاه است چون خداوند عالم به غیب و شهادت است و هیچ عملی از آنان بر خدا پوشیده نیست. عالم شهادت، شامل عالم مادی و غیرمادی نیز می‌شود و منظور از شهادت، آگاهی خداوند به اعمال ظاهری آنان است.<ref>ر. ک. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ق، ج۱۹، ص۳۰۹–۳۱۱.</ref>
در آیه یاد شده (سوره جمعه، آیه ۸) یهودیان را تهدید کرده و خطاب به آن‌ها فرموده: چه بخواهند و چه نخواهند مرگ آن‌ها را فرا می‌گیرد سپس با ستم کاری و گناه به سمت خدا برمی‌گردند و خداوند به حقیقت اعمال ظاهری و پنهانی آن‌ها آگاه است چون خداوند عالم به غیب و شهادت است و هیچ عملی از آنان بر خدا پوشیده نیست. عالم شهادت، شامل عالم مادی و غیرمادی نیز می‌شود و منظور از شهادت، آگاهی خداوند به اعمال ظاهری آنان است.<ref>ر. ک. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ق، ج۱۹، ص۳۰۹–۳۱۱.</ref>
۱۵٬۲۵۶

ویرایش