معنای غیب و شهادت در آیه ۸ سوره جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
| ترجمه = بگو: «آن مرگى كه از آن مى‌گريزيد، قطعاً به سر وقت شما مى‌آيد؛ آنگاه به سوى داناى نهان و آشكار بازگردانيده خواهيد شد، و به آنچه [در روى زمين‌] مى‌كرديد، آگاهتان خواهد كرد.»
| ترجمه = بگو: «آن مرگى كه از آن مى‌گريزيد، قطعاً به سر وقت شما مى‌آيد؛ آنگاه به سوى داناى نهان و آشكار بازگردانيده خواهيد شد، و به آنچه [در روى زمين‌] مى‌كرديد، آگاهتان خواهد كرد.»
}}
}}
مراد از «عالِم الغیب» خداوند تبارک و تعالی است. و آیه می‌فرماید: پس از مرگ به محضر کسی می‌روید که آگاه به جهان غیب و شهود است و او از اعمال شما به شما خبر می‌دهد. و لذا انسان پس از مرگ به عالم ماده بر نمی‌گردد، گرچه ممکن است روح مرده، پس از مرگ و قبل از قیامت گاهی به دنیا برگردد، چرا که جایگاه ارواح مردگان پس از مرگ، عالم برزخ است. قرآن کریم می‌فرماید: {{قرآن|... وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَی یَوْمِ یُبْعَثُونَ}}<ref>مؤمنون/ ۱۰۰.</ref><nowiki> … و پشت سر آنان برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند.»</nowiki><ref>ر. ک. قرائتی، محسن، معاد، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ سوم، ۱۳۶۸، ص۱۲۹–۱۳۷.</ref>
== معنای غیب ==
== معنای غیب ==
«غیب» در اصل به معنای چیزی است که پوشیده و پنهان است و چون عالم ماورای محسوسات از حس ما پوشیده است، به آن غیب گفته می‌شود.
«غیب» در اصل به معنای چیزی است که پوشیده و پنهان است و چون عالم ماورای محسوسات از حس ما پوشیده است، به آن غیب گفته می‌شود.
خط ۱۹: خط ۱۷:
غیب و شهود دو نقطه مقابل یکدیگرند، شهود عالم محسوسات است و جهان غیب ماورای حس است خداوند متعال در سوره جمعه، آیه ۸ می‌فرماید: {{قرآن|ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَه فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ}} … سپس به سوی کسی که دانای پنهان و آشکار است بازگردانده می‌شوید؛ آن‌گاه شما را از آنچه انجام می‌دادید خبر می‌دهد!»
غیب و شهود دو نقطه مقابل یکدیگرند، شهود عالم محسوسات است و جهان غیب ماورای حس است خداوند متعال در سوره جمعه، آیه ۸ می‌فرماید: {{قرآن|ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَه فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ}} … سپس به سوی کسی که دانای پنهان و آشکار است بازگردانده می‌شوید؛ آن‌گاه شما را از آنچه انجام می‌دادید خبر می‌دهد!»


البته باید به این نکته نیز توجه کرد که غیب و شهادت جزو معانی نسبی هستند، یعنی یک چیز ممکن است نسبت به چیزی غیب و نسبت به چیز دیگر شهادت باشد.<ref>. ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۲۲.</ref>
غیب و شهادت جزو معانی نسبی هستند، یعنی یک چیز ممکن است نسبت به چیزی غیب و نسبت به چیز دیگر شهادت باشد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۲۲.</ref> بنابر این غیب و شهادت نسبت به افراد عالم و جاهل متفاوت می‌باشد. و هر قدر دانسته‌های یک فرد بیشتر باشد، چیزهایی که از او پنهان هستند کم خواهند بود. فلذا برای خدایی که علم او نامحدود است و هیچ چیز نیست که از حیطه و دائره علمی او خارج باشد، همه چیز شهادت و آشکار و روشن است و برای او هیچ غیب و نمایی وجود ندارد.
 
برای مثال، اگر فرض کنیم شخصی داخل خانه باشد و فردی دیگر بیرون خانه، اشیایی که داخل خانه می‌باشد برای آن که داخل است همگی آشکار می‌باشد ولی برای شخصی که خارج خانه هست همان اشیاء جزو امور غیبی و نمایی است که از آن‌ها اطلاعی ندارد.
 
بنابر این غیب و شهادت نسبت به افراد عالم و جاهل متفاوت می‌باشد. و هر قدر دانسته‌های یک فرد بیشتر باشد، چیزهایی که از او پنهان هستند کم خواهند بود. فلذا برای خدایی که علم او نامحدود است و هیچ چیز نیست که از حیطه و دائره علمی او خارج باشد، همه چیز شهادت و آشکار و روشن است و برای او هیچ غیب و نمایی وجود ندارد.


بنابراین، معنای علم خدا به غیب و شهادت این است که در حقیقت همه چیز برای او شهادت است. و غیب و شهود موجودات نسبت به هم، همه برای خدا شهادت است.<ref>. ر.ک. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج۱۱، ص۱۵۵.</ref>
بنابراین، معنای علم خدا به غیب و شهادت این است که در حقیقت همه چیز برای او شهادت است. و غیب و شهود موجودات نسبت به هم، همه برای خدا شهادت است.<ref>. ر.ک. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج۱۱، ص۱۵۵.</ref>


به تعبیر دیگر معنای آیه {{قرآن|عالم الغیب و الشهاده}} این است که اموری که ممکن است علم صاحبان علم به ان احاطه یابد و اموری که خارج از حد وجودشان نیست و نیز اموری که ممکن نیست علم صاحبان علم به آن تعلق گیرد به خاطر خارج بودن از حد وجودشان، هر دو قسم برای خداوند متعال معلوم و روشن است، چون او به تمام چیزها احاطه کامل دارد؛ {{قرآن|... الا انه بکل شیء محیط}}<ref>فصلت/ ۵۴.</ref> آگاه باشید که خداوند به همه چیز احاطه دارد!
به تعبیر دیگر معنای آیه {{قرآن|عالم الغیب و الشهاده}} این است که اموری که ممکن است علم صاحبان علم به آن احاطه یابد و اموری که خارج از حد وجودشان نیست و نیز اموری که ممکن نیست علم صاحبان علم به آن تعلق گیرد به خاطر خارج بودن از حد وجودشان، هر دو قسم برای خداوند متعال معلوم و روشن است، چون او به تمام چیزها احاطه کامل دارد؛ {{قرآن|... الا انه بکل شیء محیط}}<ref>فصلت/ ۵۴.</ref> آگاه باشید که خداوند به همه چیز احاطه دارد!


در آیه یاد شده (سوره جمعه، آیه ۸) یهودیان را تهدید کرده و خطاب به آن‌ها فرموده: چه بخواهند و چه نخواهند مرگ آن‌ها را فرا می‌گیرد سپس با ستم کاری و گناه به سمت خدا برمی‌گردند و خداوند به حقیقت اعمال ظاهری و پنهانی آن‌ها آگاه است چون خداوند عالم به غیب و شهادت است و هیچ عملی از آنان بر خدا پوشیده نیست. عالم شهادت، شامل عالم مادی و غیرمادی نیز می‌شود و منظور از شهادت، آگاهی خداوند به اعمال ظاهری آنان است.<ref>ر. ک. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ق، ج۱۹، ص۳۰۹–۳۱۱.</ref>
در آیه یاد شده (سوره جمعه، آیه ۸) یهودیان را تهدید کرده و خطاب به آن‌ها فرموده: چه بخواهند و چه نخواهند مرگ آن‌ها را فرا می‌گیرد سپس با ستم کاری و گناه به سمت خدا برمی‌گردند و خداوند به حقیقت اعمال ظاهری و پنهانی آن‌ها آگاه است چون خداوند عالم به غیب و شهادت است و هیچ عملی از آنان بر خدا پوشیده نیست. عالم شهادت، شامل عالم مادی و غیرمادی نیز می‌شود و منظور از شهادت، آگاهی خداوند به اعمال ظاهری آنان است.<ref>ر. ک. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ق، ج۱۹، ص۳۰۹–۳۱۱.</ref>
مراد از «عالِم الغیب» خداوند است. و آیه می‌فرماید: پس از مرگ به محضر کسی می‌روید که آگاه به جهان غیب و شهود است و او از اعمال شما به شما خبر می‌دهد. و لذا انسان پس از مرگ به عالم ماده بر نمی‌گردد، گرچه ممکن است روح مرده، پس از مرگ و قبل از قیامت گاهی به دنیا برگردد، چرا که جایگاه ارواح مردگان پس از مرگ، عالم برزخ است. قرآن کریم می‌فرماید: {{قرآن|... وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَی یَوْمِ یُبْعَثُونَ|سوره=مومنون|آیه=۱۰۰|ترجمه=… و پشت سر آنان برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند.}} <ref>قرائتی، محسن، معاد، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ سوم، ۱۳۶۸، ص۱۲۹–۱۳۷.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
۱۵٬۲۵۷

ویرایش