پرش به محتوا

خلق عظیم پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
خلق عظیم در آیه ۴ سوره قلم درباره پیامبر یعنی چی؟
خلق عظیم در آیه ۴ سوره قلم درباره پیامبر یعنی چی؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}خداوند، پیامبر اسلام را دارای «خُلُق عظیم» معرفی کرده که آن‌را به دارنده بهترین اخلاق انسانی دانسته‌اند. پیامبر را دارنده صفات اخلاقی مانند صبر، گذشت، عفو، استقامت بر حق و تدبیر امور بر مقتضای عقل معرفی کرده‌اند. پیامبر همچنین از صفات بد اخلاقی نیز دور بوده است. برخی محققان بروز همین اخلاقیات پیامبر را مصداق «خلق عظیم» را همان دین تفسیر کرده‌اند.  
{{پاسخ}}[[خداوند]] پیامبر اسلام را به‌جهت داشتن بهترین اخلاق انسانی دارنده «خُلُق عظیم؛ اخلاق والا» معرفی کرده است. برخی خلق عظیم را دین معرفی کرده‌اند. [[علامه طباطبایی]] خلق عظیم را به معنای سجاياى اخلاقى دانسته است. یکی از مصادیق خلق عظیم به معنای تحملِ قومی است که دیگران نمی‌توانند آن را تحمل کنند. برخی خلق عظیم را به حسن خلق، خوش رفتاری و نرمی در رفتار تعبیر کرده‌اند
 
پیامبر را دارنده صفات اخلاقی مانند صبر، گذشت، عفو، استقامت بر حق و تدبیر امور بر مقتضای عقل معرفی کرده‌اند. پیامبر همچنین از صفات بد اخلاقی نیز دور بوده است. برخی محققان بروز همین اخلاقیات پیامبر را مصداق «خلق عظیم» را همان دین تفسیر کرده‌اند.  


== متن آیه  ==
== متن آیه  ==
خط ۱۷: خط ۱۹:
</ref>
</ref>


خلق عظیم پیامبر برای این است که همه صفات نیک اخلاقی در او جمع است. مفسران خلق عظیم را متخلّق به اخلاق اسلام و طبع بزرگ، صبر بر حق و بخشش وسيع و تدبير امور بر مقتضاى عقل‏، و گذشت و بخشودن كوشش در يارى مؤمنين و ترك حسد و حرص و امثال اين صفات مذمومه نیز معنا کرده‌اند.<ref>ترجمه تفسير مجمع البيان، طبرسی، ج۲۵، ص: ۲۱۲
خلق عظیم پیامبر برای این است که همه صفات نیک اخلاقی در او جمع است. مفسران «خلق عظیم» را دارنده صبر بر حق، بخشش وسيع و تدبير امور بر مقتضاى عقل‏، و گذشت و بخشودن كوشش در يارى مؤمنان و ترک حسد و حرص معنا کرده‌اند.<ref>ترجمه تفسير مجمع البيان، طبرسی، ج۲۵، ص: ۲۱۲
</ref> و همینطور برخی خلق عظیم را دین معرفی کرده‌اند.<ref>ميزان الحكمه، المحمدي الري‌شهري، الشيخ محمد، ج۳، ص۴۷۷.
</ref> برخی خلق عظیم را دین معرفی کرده‌اند.<ref>ميزان الحكمه، المحمدي الري‌شهري، الشيخ محمد، ج۳، ص۴۷۷.


تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين، كاشانى، ملا فتح الله، ج۹، ص۳۶۹</ref>
تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين، كاشانى، ملا فتح الله، ج۹، ص۳۶۹</ref>


[[علامه طباطبایی]] خلق عظیم را به معنای سجاياى اخلاقى دانسته است.<ref>ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص: ۶۱۹
[[علامه طباطبایی]] خلق عظیم را به معنای سجاياى اخلاقى دانسته است.<ref>ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص: ۶۱۹
</ref> و گفته‌اند خلق عظیم به معنای تحمل قومی است که دیگران نمی‌توانند آن را تحمل کنند.<ref>التفسير الصافي،  الفيض الكاشاني، ج۷، ص۲۵۹.</ref> برخی خلق عظیم را به حسن خلق و خوش رفتاری و نرمی در رفتار تعبیر کرده‌اند.<ref>اسلام دين فطرت، منتظری، حسينعلی، ص۳۶۶.</ref> در [[رساله قشیریه]] در معنای خُلق عظیم آمده كه جفاى خَلق در او اثر نكند پس از آن که حق‌ را بشناخت. ابو سعيد خرّاز گويد خُلق آن است كه وی را هيچ همّت نباشد جز خداوند.<ref>ترجمه رساله قشيريه، عثمانی، حسن بن احمد، ج۱، ص۳۹۰.</ref>
</ref> یکی از مصادیق خلق عظیم به معنای تحملِ قومی است که دیگران نمی‌توانند آن را تحمل کنند.<ref>التفسير الصافي،  الفيض الكاشاني، ج۷، ص۲۵۹.</ref> برخی خلق عظیم را به حسن خلق، خوش رفتاری و نرمی در رفتار تعبیر کرده‌اند.<ref>اسلام دين فطرت، منتظری، حسينعلی، ص۳۶۶.</ref> در [[رساله قشیریه]] در معنای خُلق عظیم آمده كه جفاى خَلق در او اثر نكند پس از آن که حق‌ را بشناخت.<ref>ترجمه رساله قشيريه، عثمانی، حسن بن احمد، ج۱، ص۳۹۰.</ref>


== اخلاق اجتماعی پیامبر(ص) ==
== اخلاق اجتماعی پیامبر(ص) ==
[[شهید مطهری]] می‌گوید این آیه بیشتر ناظر به اخلاق اجتماعی پیغمبر است. و معتقد است اخلاقی را که ناشی از عظمت روح باشد می‌گویند اخلاق عظیم. یعنی استقامت‌ها، تحمل شداید، صبرها، حلم‌ها، گذشت‌ها. خدا پیغمبر را به سبب عکس‌العمل‌هایی که در مقابل کفار و مشرکین از خود بروز می‌داد به خلق عظیم یاد می‌کند.<ref>مجموعه آثار،  مطهری، مرتضی، ج۲۷، ص۵۸۳.</ref>
[[شهید مطهری]] معتقد است این آیه بیشتر ناظر به اخلاق اجتماعی پیامبر است. او معتقد بود اخلاقی را که ناشی از عظمت روح باشد می‌گویند اخلاق عظیم. یعنی استقامت‌ها، تحمل شداید، صبرها، حلم‌ها، گذشت‌ها. خدا پیامبر را به سبب عکس‌العمل‌هایی که در مقابل کافران و مشرکان از خود بروز می‌داد به خلق عظیم یاد می‌کند.<ref>مجموعه آثار،  مطهری، مرتضی، ج۲۷، ص۵۸۳.</ref>


پيامبر به تصريح قرآن از نظر نرمش و انعطاف، آنجا كه بايد رهبر از خود گذشت و نرمش نشان دهد در حدّ اعلاى اين شيوه اخلاقى بود. وحى الهى، يكى از علل پيروزى پيامبر را عطوفت و مهربانى او مى‌شمرد و مى‌فرمايد<ref>سبحانى، شیخ جعفر، منشور جاويد، ج۷، ص۳۴۵.</ref>: {{قرآن|ترجمه=به سبب رحمت خداست كه تو با آنها اينچنين خوشخوى و مهربان هستى. اگر تندخو و سخت‌دل مى‌بودى از گرد تو پراكنده مى‌شدند.|سوره=آل عمران|آیه=۱۵۹}}
پيامبر به تصريح قرآن از نظر نرمش و انعطاف، آنجا كه بايد از خود گذشت و نرمش نشان دهد، در حد اعلاى اين شيوه اخلاقى بود. وحى الهى، يكى از علل پيروزى پيامبر را عطوفت و مهربانى او مى‌شمرد<ref>سبحانى، شیخ جعفر، منشور جاويد، ج۷، ص۳۴۵.</ref>: {{قرآن|ترجمه=به سبب رحمت خداست كه تو با آنها اينچنين خوشخوى و مهربان هستى. اگر تندخو و سخت‌دل مى‌بودى از گرد تو پراكنده مى‌شدند.|سوره=آل عمران|آیه=۱۵۹}}


== منابع ==
== منابع ==
۱۱٬۹۱۳

ویرایش