۱۱٬۹۱۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
== جهان هستی بر پایه علتهای طبیعی == | |||
جهان طبیعت بر اساس علت و معلولها شکل گرفته است. خواستن جهانی که مرض و بیماری، مرگ و میر، درگیری و ناراحتی در میان آفریدههای آن نباشد، در حقیقت خواستن آتشی که گاهی اوقات نسوزاند. آتش در هر کجا باشد اثر ویژه آن سوزاندن است، خواه در کعبه و مسجد، خواه در خانه و مغازه. بنابراین نمیتوان انتظار داشت که جهان ماده خارج از نظام علیت، کاری را انجام دهد.<ref>ر. ک. سبحانی، جعفر، مدخل مسائل جدید در علم کلام، قم، مؤسسه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۷۵، ص۱۲۳.</ref> البته عدل الهی ایجاب میکند که گرفتاران و حادثه دیدگان بیگناه را از طریق پاداشهای اخروی یا تخفیف در احکام، کمک نماید. در قرآن میفرماید: {{قرآن|الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ * أُوْلَئكَ عَلَيهِْمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ<ref>بقره/ ۱۵۵–۱۵۷.</ref>|ترجمه=و بشارت بده به صابران؛ کسانی که در هنگام مواجهه با مصیبت میگویند: ما از خدا خداییم و به سوی او بازمیگردیم، اینان کسانی اند که رحمت خدا شامل حالشان میشود.}} | |||
==حکمتها و مصلحتهای پنهان در آفرینش== | ==حکمتها و مصلحتهای پنهان در آفرینش== | ||
آنچه ما از اسرار آفرینش و جهان هستی میدانیم، در برابر آنچه نمیدانیم، اندک است. اگر ما نتوانیم اسرار طوفان یا زلزله را دریابیم، نمیتوانیم به کلی آن را مورد انتقاد قرار دهیم. در گذشته بسیاری از مسائل را جزء شرور و بلایا به حساب میامد، ولی امروز در پرتو پیشرفتهای علمی و کشف اسرار تازه از جهان آفرینش آنها را مفید و سودمند میدانیم، فیالمثل در سابق قضاوت عمومی بر این بود که گریه پیدرپی نوزادان جز شکنجهای برای خودشان، و آزاری برای پدر و مادر بیش نیست. در حالی که امروز میگویند اگر این گریه نباشد ممکن است نوزاد سلامت خود را به کلّی از دست دهد، گریه بهترین ورزش برای او است، گریه دستگاه تنفس او را به کار میاندازد، جریان خون او را سریع میکند، و تمام بافتهای بدن را تغذیه میکند، عضلات دست و پا را و سینه و شکم را قوی میسازد، به علاوه رطوبتهای اضافی موجود در مغز او را که ممکن است مایه عفونت گردد بیرون میفرستد.<ref>ر. ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، قم، مدرسه امیرالمؤمنین، چاپ چهارم، ۱۳۷۴، ج۴، ص۴۴۳.</ref> | |||
پس باید جهان طبیعت را از دیده عقل و خرد بررسی کرد نه از دیده عاطفی، و چه بسا دارویهای تفکیکی و عاطفی، عادلانهترین و اخلاقیترین کارها را بد تلّقی کند، روی این اساس حوادثی که مایملک انسانهای منطقهای را نابود میکند، از نظر جزء نگری، شّر و ناگوار است، ولی در مطالعه مجموعه حوادث طبیعت، چه بسا معلول یک رشته خیرهای بیشمار قبلی بوده یا سرچشمه پدید آمدن فراوانی است که زندگی انسانهای بیشماری را تأمین میکند، این نوع شّر قلیل در برابر آن خیر کثیر (که تفکیکپذیر نیستند) شّر محسوب نمیشود. | پس باید جهان طبیعت را از دیده عقل و خرد بررسی کرد نه از دیده عاطفی، و چه بسا دارویهای تفکیکی و عاطفی، عادلانهترین و اخلاقیترین کارها را بد تلّقی کند، روی این اساس حوادثی که مایملک انسانهای منطقهای را نابود میکند، از نظر جزء نگری، شّر و ناگوار است، ولی در مطالعه مجموعه حوادث طبیعت، چه بسا معلول یک رشته خیرهای بیشمار قبلی بوده یا سرچشمه پدید آمدن فراوانی است که زندگی انسانهای بیشماری را تأمین میکند، این نوع شّر قلیل در برابر آن خیر کثیر (که تفکیکپذیر نیستند) شّر محسوب نمیشود. | ||
== توانایی انسانها در کنترل برخی بلایا == | == توانایی انسانها در کنترل برخی بلایا == | ||
خط ۳۰: | خط ۲۹: | ||
== مطالعه بیشتر == | == مطالعه بیشتر == | ||
۱. پیام قرآن، ناصر مکارم شیرازی، ج۴، ص۴۴۰، ـ۵۰۶، | ۱. پیام قرآن، ناصر مکارم شیرازی، ج۴، ص۴۴۰، ـ۵۰۶، ج۱، قم نسل جوان، ۱۳۶۹. | ||
۲. مفاهیم القرآن، جعفر سبحانی، نگارش جعفر الهادی، ج۱، چ۲، ص۳۲۹–۳۳۴، قم: توحید، ۱۴۰۴ ح.ق. | ۲. مفاهیم القرآن، جعفر سبحانی، نگارش جعفر الهادی، ج۱، چ۲، ص۳۲۹–۳۳۴، قم: توحید، ۱۴۰۴ ح.ق. |