عمل پیامبر(ص) در تکتف: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پیامبر(ص)]] در حال خواندن [[نماز]]، دست‌ها را بر روی همدیگر قرار نمی‌دادند. روایتی که در این باره آمده مورد تردید است. این کار در زمان خلیفه دوم و به امر او رواج یافت. در فقه اهل تسنن وجوب و استحباب و جواز آن مورد اختلاف است و فقه شیعه آن را باطل کننده نماز می‌داند. همچنان پیامبر از مهری که الآن در زمان ما رایج است، استفاده نکرده است. اما پیشانی را بر زمین و چیزهایی که سجده بر آنها صحیح است، می‌گذاشتند و نه بر فرش.

کیفیت نماز باید تابع قرآن و سنت پیامبر(ص) باشد. در قرآن مجید چیزی درباره تکتف ذکر نشده و در زمان پیامبر(ص) نیز گذاشتن دست‌ها بر روی همدیگر در حال خواندن نماز، معمول نبوده و دیده نشده است. درباره ریشه و خاستگاه این کار نقل شده که در زمان خلیفه دوم عمر، هنگامی که اسیران ایرانی را در برابر او حاضر کردند آنها دستها را روی هم قرار داده و با احترام ایستاده بودند. پرسیده شد، چرا این گونه متواضعانه و با حالت خاص ایستاده‌اید، پاسخ دادند: ما در برابر بزرگان این چنین تواضع می‌کنیم. عمر، با الهام از این حالت توصیه کرد که در حال خواندن نماز دستها را بر روی یکدیگر قرار دهید.<ref>نجفی، محمد حسن، جواهر کلام، لبنان، داراحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ج۱۱، ص ۱۹ و ۲۰.</ref>

افرادی که قرار دادن دست‌ها را بر روی هم دیگر لازم یا جایز شمرده‌اند، به روایت وائل بن حجر استدلال کرده‌اند که می‌گوید: پیامبر را در حال نماز دیدم که دست چپ را با دست راست گرفته بود. در نقد این حدیث گفته شده است که اولاً، حدیث مبهم است و اختصاص به حال قیام ندارد. ثانیاً، علامه حلّی در تذکره پس از نقل حدیث می‌فرمایند: این حدیث حجیّت ندارد؛ چون صاحب‌نظران در مفاد و مفهوم آن اختلاف دارند.

[[شیخ طوسی]] می‌فرمایند: دست روی دست قرار دادن به اتفاق عالمان شیعه نماز را باطل می‌کند.

اثبات کردن جواز عملی در نماز، و مشروعیت آن، دلیل می‌خواهد و آن هم باید از قرآن و سنت باشد و در این دو منبع دلیلی بر گذاشتن دست‌ها بر روی همدیگر وجود ندارد. [[امام صادق(ع)]] از این عمل نهی نموده، می‌فرمایند: دستها را روی یکدیگر قرار ندهید، زیرا که این کار، سنت مجوسیان است. در کتاب‌های فقهی مثل عروه، تحریر و سایر کتاب‌ها فرموده‌اند: این عمل نماز را باطل می‌کند.<ref>نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ج۱۱، ص۱۹ و ۲۰؛ و طباطبائی یزدی، سید کاظم، عروه الوثقی، تهران، مکتبه العلمیه الاسلامیه، ج۱، ص۷۰۶؛ و شفیعی، سید محمد، ایده‌ها و عقیده‌ها، قم، بنیاد معارف اسلامی، چاپ عترت، چاپ اول، ۱۳۷۹، ص۲۹۰، و الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت، ج۱، ص۲۵۱.</ref>

پیامبر اکرم(ص) فرموده است: زمین برای من سجده‌گاه و مایه طهارت قرار داده شده است.<ref>امینی، راه و روش ما راه و روش پیامبر ما است، مترجم سید باقر موسوی، تهران، مکتبه الامام امیرالمؤمنین، چاپ دوم، ۱۳۹۴، ص۲۳۱.</ref> بر این اساس، سجده باید بر زمین یا چیزی که در سنت رسول(ص) سجده بر آنها مجاز است، انجام گیرد، مانند: خاک، کلوخ، سنگ و نیز چیزهایی که از نوع خوراک و پوشاک نباشد.

[[علامه امینی]] تمام روایات شش کتاب معتبر اهل سنت را جمع نموده و در سه گروه دسته‌بندی کرده است. از مجموع آنها چند نکته استفاده می‌شود: ۱. رسول خدا(ص) و اصحابش به خاک یا ریگ سجده می‌کردند. ۲. رسول خدا هرگز روی فرش‌هایی که در زمان ما وجود دارد سجده نکرده است، و گرنه در تاریخ و احادیث منعکس می‌شد.