trustworthy
۷٬۳۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
* تحریر مجسطی: کتابی از خواجه نصیرالدین طوسی که تهذیب و تحریر از کتاب المجسطی اقلیدس است. بر این تحریر جمعی از دانشمندان اسلامی شرح و حاشیه نگاشتهاند. کتاب المجسطی بیش از یک هزار سال محور بحثهای ریاضی و نجوم در حوزهها علمی اسلامی بوده است. این کتاب نهاییترین متن درسی حوزههای علوم اسلامی در این رشته بوده است.<ref>قاسملو، فرید، «تحریر مَجِسطی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرة المعارف اسلامی، ج۶، ۶۲۹-۶۳۴.</ref> | * تحریر مجسطی: کتابی از خواجه نصیرالدین طوسی که تهذیب و تحریر از کتاب المجسطی اقلیدس است. بر این تحریر جمعی از دانشمندان اسلامی شرح و حاشیه نگاشتهاند. کتاب المجسطی بیش از یک هزار سال محور بحثهای ریاضی و نجوم در حوزهها علمی اسلامی بوده است. این کتاب نهاییترین متن درسی حوزههای علوم اسلامی در این رشته بوده است.<ref>قاسملو، فرید، «تحریر مَجِسطی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرة المعارف اسلامی، ج۶، ۶۲۹-۶۳۴.</ref> | ||
* التذکرة فی علم الهیئة یا التذکرة النصیریه فی الهیئة: کتابی مختصر به زبان عربی از خواجه نصیرالدین طوسی که به همراه شروحش از کتابهای رایج علم هیئت در جهان اسلام بوده است؛ به همین دلیل شرحها و حاشیههای بسیاری بر آن نگاشته شده است <ref>مدرس رضوی، احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسی، ص؛ نیز: حسنزاده آملی، حسن، دروس هيئت و ديگر رشتههای رياضی، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى قم، ۱۳۷۱ش، ج۱، ۳۹۴.</ref> این کتاب را جامع مسائل علم هیئت و از مهمترین کتابهای این دانش دانستهاند.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ج۱۳، ص۱۴۴؛ مدرس رضوی، احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسی، ص۳۹۹؛ نیز: حسنزاده آملی، حسن، دروس هيئت و ديگر رشتههای رياضی، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى قم، ۱۳۷۱ش، ج۱، ۳۹۴.</ref> | |||
* الملخص فی الهیئة: کتابی مختصر از محمود بن محمد چغمینى خوارزمى (قرن هشتم)، در یک مقدمه و دو مقاله. مقدمه این کتاب درباره اقسام اجسام است. مقاله اول آن پیرامون اجرام علوی و مقاله دوم آن درباره بسائط سفلی است. این کتاب را تعدادى از ریاضىدانان اسلامى شرح کردهاند.<ref>صفا، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۲۷۴.</ref> | * الملخص فی الهیئة: کتابی مختصر از محمود بن محمد چغمینى خوارزمى (قرن هشتم)، در یک مقدمه و دو مقاله. مقدمه این کتاب درباره اقسام اجسام است. مقاله اول آن پیرامون اجرام علوی و مقاله دوم آن درباره بسائط سفلی است. این کتاب را تعدادى از ریاضىدانان اسلامى شرح کردهاند.<ref>صفا، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۲۷۴.</ref> | ||
* شرح الملخص چغمينى: مشهورترین و رایجترین شرح ملخص چغمینی در حوزههای علمیه نگاشته صلاحالدین موسی بن محمد مشهور به قاضیزاده رومی (۷۶۶-۸۴۰ق). | |||
* رساله فارسی در هیئت: کتابی | * رساله فارسی در هیئت: کتابی از علاءالدین علی بن محمد قوشچی (۸۰۵-۸۷۸ق) در علم هیئت است. این کتاب از متون درسی در حوزهها علمیه بوده است. به همین دلیل این کتاب مکرر در تهران و تبریز بهچاپ رسیده است.<ref>حسن زاده آملی، دروس هيئت و ديگر رشتههای رياضی، ج۱، ۳۹۴.</ref> | ||
* شرح | * شرح علامه خفرى بر تذكره خواجه طوسى. | ||
* تشریح الافلاک شیخ بهایی | |||
* زیج بهادرخانی | |||
'''اسطرلاب''' | |||
یکی از علومی که در عصور قدیمه مورد بحث و دقت بزرگان از علماء و حکماء بوده و چند سال پیش در ایران به ویژه در حوزه تهران مورد توجه جمعی از دانشمندان فاضل بوده که به درس و تعلیم آن اشتغال داشتند، علم اسطرلاب<ref>اسطرلاب: اسطرلاب آلتی است که بیشتر برای کارهای نجومی از قبیل تعیین ارتفاع خورشید و دانستن طول و عرض بلاد و معرفت بلندی کوهها و پهنای رودها طبق اصول و قوانینی را که برای استعمال این آلت مقررداشته اند علم اسطرلاب نامیدهاند. این علم از فروغ علم هیئت است. کشف الظنون، ج۱، ص۴۱۰۶؛ آثار واحوال خواجه نصیرالدین طوسی، ص۴۱۴.</ref> میباشد. | یکی از علومی که در عصور قدیمه مورد بحث و دقت بزرگان از علماء و حکماء بوده و چند سال پیش در ایران به ویژه در حوزه تهران مورد توجه جمعی از دانشمندان فاضل بوده که به درس و تعلیم آن اشتغال داشتند، علم اسطرلاب<ref>اسطرلاب: اسطرلاب آلتی است که بیشتر برای کارهای نجومی از قبیل تعیین ارتفاع خورشید و دانستن طول و عرض بلاد و معرفت بلندی کوهها و پهنای رودها طبق اصول و قوانینی را که برای استعمال این آلت مقررداشته اند علم اسطرلاب نامیدهاند. این علم از فروغ علم هیئت است. کشف الظنون، ج۱، ص۴۱۰۶؛ آثار واحوال خواجه نصیرالدین طوسی، ص۴۱۴.</ref> میباشد. | ||
* رساله بیست باب در فن اسطرلاب تصنیف خواجه نصیرالدین طوسی است. این رساله به فارسی است. | |||
* کتاب استیعاب فی العمل بالاسطرلاب از مصنفات حکیم بزرگ ابوریحان بیرونی صاحب کتاب الاثارالباقیه میباشد. | |||
* هفتاد باب در اسطرلاب از شیخ بهایی | |||
* انیس الاَحباب فی بیان مسائل اسطرلاب به فارسی در دو فصل (تألیف ۱۲۳۴)، در شرح رساله الصفیحه بهاءالدین عاملی | |||
== منابع == | == منابع == |