trustworthy
۲٬۶۰۴
ویرایش
جز (تکمیل اولیه مقاله) |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
خط ۹: | خط ۸: | ||
منابع طبیعی که در طبیعت وجود دارد و بشر دخالتی در آن ندارد عبارتند از: زمين؛ آبهاي طبيعي؛ گياهان، مراتع، جنگلهاي طبيعي؛ دريا و ثروتهاي دريايي؛ بادها و ابرها؛ حيوانات. | منابع طبیعی که در طبیعت وجود دارد و بشر دخالتی در آن ندارد عبارتند از: زمين؛ آبهاي طبيعي؛ گياهان، مراتع، جنگلهاي طبيعي؛ دريا و ثروتهاي دريايي؛ بادها و ابرها؛ حيوانات. | ||
منابعی كه با كمك دست بشر بعنوان منبع اقتصادي مطرح ميشود عبارتند از: كشاورزي؛ زنبورداري؛ | منابعی كه با كمك دست بشر بعنوان منبع اقتصادي مطرح ميشود عبارتند از: كشاورزي؛ زنبورداري؛ صنعت. | ||
==منابع طبیعی اقتصادی در قرآن== | ==منابع طبیعی اقتصادی در قرآن== | ||
موضوع اقتصاد، در بر گيرنده | موضوع اقتصاد، در بر گيرنده خواستها و نيازهاي بشر است. منابع اقتصادی تامين كننده اين خواستها و نيازهاست.<ref>وزيري فرد، محمد جواد، مسائل اقتصادي در تفسير الميزان؛ تهران، انتشارات امير كبير، ۱۳۷۶.</ref> خداوند در [[قرآن]]، منابع مهم تأمين نيازهای بشر را معرّفي ميكند. مانند منابع طبيعي اقتصادی كه خداوند در طبيعت قرار داده است و بشر میتواند از آه بهرهبرداری کند. | ||
'''۱. زمين''' | '''۱. زمين''' | ||
خط ۲۳: | خط ۲۲: | ||
'''۲. آبهاي طبيعي''' | '''۲. آبهاي طبيعي''' | ||
قرآن وقتی خالق جهان را معرفی میکند، میگوید او كسي است كه از آسمان آبي فرستاد كه نوشيدن شما از آن است و گياهان و درختاني كه حيوانات خود را در آن به چرا ميبريد نيز از آن است: {{قرآن| هُوَ الَّذي أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً لَكُمْ مِنْهُ شَرابٌ وَ مِنْهُ شَجَرٌ فيهِ تُسيمُونَ|سوره=نحل|آیه=۱۰}} در قرآن اشارات فراواني به آبها شده است.<ref>سوره انبياء، آیه۳۰. سوره ابراهيم، آیه۳۲ . سوره رعد، آیه۳ . سوره زمر، آیه۲۱ .</ref> | قرآن وقتی [[خدا|خالق جهان]] را معرفی میکند، میگوید او كسي است كه از آسمان آبي فرستاد كه نوشيدن شما از آن است و گياهان و درختاني كه حيوانات خود را در آن به چرا ميبريد نيز از آن است: {{قرآن| هُوَ الَّذي أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً لَكُمْ مِنْهُ شَرابٌ وَ مِنْهُ شَجَرٌ فيهِ تُسيمُونَ|سوره=نحل|آیه=۱۰}} در قرآن اشارات فراواني به آبها شده است که میتواند نیازهای بشریت را تأمین کند.<ref>سوره انبياء، آیه۳۰. سوره ابراهيم، آیه۳۲ . سوره رعد، آیه۳ . سوره زمر، آیه۲۱ .</ref> | ||
'''۳. گياهان، مراتع، جنگلهاي طبيعي''' | '''۳. گياهان، مراتع، جنگلهاي طبيعي''' | ||
در ارتباط با اين منبع اقتصادي نيز آيات فراواني وجود دارد.<ref>سوره عبس، آیه۳۲-۲۷. سوره نمل، آیه۱۱-۱۰.</ref> بهعنوان نمونه به يك مورد آن اشاره ميشود: {{قرآن|وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذلِكَ دَحاها أَخْرَجَ مِنْها ماءَها وَ مَرْعاها وَ الْجِبالَ أَرْساها مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ|ترجمه= و زمين را بعد از آن گسترش داد و از آن آب و چراگاهش را بيرون آورد و كوهها را ثابت و محكم نمود همه اينها براي | در ارتباط با اين منبع اقتصادي نيز آيات فراواني وجود دارد.<ref>سوره عبس، آیه۳۲-۲۷. سوره نمل، آیه۱۱-۱۰.</ref> بهعنوان نمونه به يك مورد آن اشاره ميشود: {{قرآن|وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذلِكَ دَحاها . أَخْرَجَ مِنْها ماءَها وَ مَرْعاها . وَ الْجِبالَ أَرْساها . مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ|ترجمه= و زمين را بعد از آن گسترش داد و از آن آب و چراگاهش را بيرون آورد و كوهها را ثابت و محكم نمود. همه اينها براي بهرهگيري شما و چهار پايانتان است.|سوره=نازعات|آیه=۳۳-۳۰}} | ||
'''۴. دريا و ثروتهاي دريايي''' | '''۴. دريا و ثروتهاي دريايي''' | ||
از | دریا از مهمترين منابع اقتصادي است كه قرآن مطرح ميكند.<ref>سوره فاطر، آیه۱۲. سوره مائده، آیه۹۶.</ref> استفاده ماهیها و زیورآلات دریایی یکی از این منابع طبیعی در دل دریاست: {{قرآن| وَ هُوَ الَّذي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْماً طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَه تَلْبَسُونَها وَ تَرَى الْفُلْكَ مَواخِرَ فيهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ|ترجمه= او كسى است كه دريا را مسخّر ساخت تا از آن، گوشت تازه بخوريد؛ و زيورى براى پوشيدن از آن استخراج كنيد؛ و كشتيها را مىبينى كه سينه دريا را مىشكافند تا شما از فضل خدا بهره گيريد؛ شايد شكر نعمتهاى او را بجا آوريد.|سوره=نحل|آیه=۱۴}} | ||
'''۵. بادها و ابرها''' | '''۵. بادها و ابرها''' | ||
آيات فراواني در قرآن | آيات فراواني در قرآن وجود دارد كه ابرها و بادها را بعنوان منابع مهم اقتصادي معرفي ميكند.<ref>سوره حجر، آیه۲۲. سوره نبأ، آیه۱۵-۱۴. سوره سبأ، آیه۱۲ و . . .</ref> بادها رحمت الهی را به دنبال دارد که باروری ابرها و باراش باران و نیز حرکت کشتیهای در دریا نمونهای از رحمتهاست که مایه رونق اقتصادی از طریق کشاورزی و دریانوردی میشود: {{قرآن| وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ يُرْسِلَ الرِّياحَ مُبَشِّراتٍ وَ لِيُذيقَكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ|ترجمه=و از آيات عظمت خدا اين است كه بادها را بهعنوان بشارتگراني ميفرستد تا شما را از رحمتش بچشاند (و سيراب كند) و كشتيها به فرمانش حركت كنند و از فضل او بهره گيريد شايد شكر گذاري كنيد.|سوره=روم|آیه=۴۶}} | ||
'''۶. حيوانات''' | '''۶. حيوانات''' | ||
استفاده از گوشت، شیر، پوست حیوانات و نیز حمل بار و سواری گرفتن از حیوانات یکی از منابع معرفی شده اقتصادی قرآن | استفاده از گوشت، شیر، پوست حیوانات و نیز حمل بار و سواری گرفتن از حیوانات یکی از منابع معرفی شده اقتصادی قرآن است: {{قرآن|وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فيها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ. وَ لَكُمْ فيها جَمالٌ حينَ تُريحُونَ وَ حينَ تَسْرَحُونَ. وَ تَحْمِلُ أَثْقالَكُمْ إِلى بَلَدٍ لَمْ تَكُونُوا بالِغيهِ إِلاَّ بِشِقِّ الْأَنْفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُفٌ رَحيمٌ. وَ الْخَيْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَميرَ لِتَرْكَبُوها وَ زينَه وَ يَخْلُقُ ما لا تَعْلَمُونَ|ترجمه= و چهارپايان را آفريد؛ در حالى كه در آنها، براى شما وسيله پوشش و منافع ديگرى است؛ و از گوشت آنها مىخوريد! و در آنها براى شما زينت و شكوه است به هنگامى كه آنها را به استراحتگاهشان بازمىگردانيد، و هنگامى كه به صحرا مىفرستيد! آنها بارهاى سنگين شما را به شهرى حمل مىكنند كه جز با مشقّت زياد، به آن نمىرسيديد؛ پروردگارتان رؤوف و رحيم است! همچنين اسبها و استرها و الاغها را آفريد تا بر آنها سوار شويد و زينت شما باشد و چيزهايى مىآفريند كه نمىدانيد.|سوره=نحل|آیه=۸-۵}} | ||
قرآن در سورههای مختلف به بهرهوری جامعه از حیوانات اشاره کرده است.<ref>سوره انعام، آیه۳۸ و ۱۴۴-۱۴۲. سوره يس، آیه۷۳-۷۱. سوره طه،آیه۵۴-۵۳ و . . .</ref> | |||
==منابع اقتصادی قرآن با دخالت بشری== | ==منابع اقتصادی قرآن با دخالت بشری== | ||
قرآن در کنار منابع طبیعی اقتصادی به منابعی اشاره دارد که با تلاش بشریت بدست میآید. | قرآن در کنار منابع طبیعی اقتصادی به منابعی اشاره دارد که با تلاش بشریت و استفاده بهینه از منابع طبیعی بدست میآید. | ||
'''۱. كشاورزي''' | '''۱. كشاورزي''' | ||
خط ۵۵: | خط ۵۶: | ||
'''۳. صنعت''' | '''۳. صنعت''' | ||
يكي از منابع مهم اقتصادي صنعت است كه قرآن كريم در آيات متعدّدي به آن اشاره فرموده است.<ref>سوره طه، آیه۸۸-۸۷. سوره رعد، آیه۱۷. سوره كهف، آیه۹۷-۹۴. سوره حديد، آیه۲۵. سوره يونس، آیه۲۲. سوره هود، آیه۳۸-۳۷ و . . .</ref> خداوند به [[مقام حضرت داود(ع) در قرآن|حضرت داود(ع)]] زرهبافی را یاد داد تا هزینه زندگی خود را با فروش آن تأمین کند: {{قرآن|وَ عَلَّمْناهُ صَنْعَه لَبُوسٍ لَكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأْسِكُمْ فَهَلْ أَنْتُمْ شاكِرُونَ|ترجمه=و ساختن زره را بخاطر شما به او تعليم داديم، تا شما را در جنگهايتان حفظ كند؛ آيا شكرگزار (اين نعمتهاى خدا) هستيد.|سوره=انبیاء|آیه=۸۰}} | يكي از منابع مهم اقتصادي صنعت است كه قرآن كريم در آيات متعدّدي به آن اشاره فرموده است.<ref>سوره طه، آیه۸۸-۸۷. سوره رعد، آیه۱۷. سوره كهف، آیه۹۷-۹۴. سوره حديد، آیه۲۵. سوره يونس، آیه۲۲. سوره هود، آیه۳۸-۳۷ و . . .</ref> | ||
صنعت زرهبافی و به سخن دیگر صنعت نظامی و دفاعی یکی از منابع اقتصادی است که با فروش هم میتوان نیازهای اجتماعی را برطرف کرد و هم میتوان قدرت نظامی را تقویت کرد. خداوند به [[مقام حضرت داود(ع) در قرآن|حضرت داود(ع)]] زرهبافی را یاد داد تا هزینه زندگی خود را با فروش آن تأمین کند: {{قرآن|وَ عَلَّمْناهُ صَنْعَه لَبُوسٍ لَكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأْسِكُمْ فَهَلْ أَنْتُمْ شاكِرُونَ|ترجمه=و ساختن زره را بخاطر شما به او تعليم داديم، تا شما را در جنگهايتان حفظ كند؛ آيا شكرگزار (اين نعمتهاى خدا) هستيد.|سوره=انبیاء|آیه=۸۰}} | |||
صنعت آهن یکی دیگر از منابع اقتصادی است که در قرآن آمده است: {{قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْميزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنْزَلْنَا الْحَديدَ فيهِ بَأْسٌ شَديدٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَ رُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزيزٌ |ترجمه=ما رسولان خود را با دلايل روشن فرستاديم و با آنها كتاب (آسمانى) و ميزان (شناسايى حقّ از باطل و قوانين عادلانه) نازل كرديم تا مردم قيام به عدالت كنند؛ و آهن را نازل كرديم كه در آن نيروى شديد و منافعى براى مردم است، تا خداوند بداند چه كسى او و رسولانش را يارى مىكند بىآنكه او را ببينند؛ خداوند قوىّ و شكستناپذير است.|سوره=حدید|آیه=۲۵}} | صنعت آهن یکی دیگر از منابع اقتصادی است که در قرآن آمده است: {{قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْميزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنْزَلْنَا الْحَديدَ فيهِ بَأْسٌ شَديدٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَ رُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزيزٌ |ترجمه=ما رسولان خود را با دلايل روشن فرستاديم و با آنها كتاب (آسمانى) و ميزان (شناسايى حقّ از باطل و قوانين عادلانه) نازل كرديم تا مردم قيام به عدالت كنند؛ و آهن را نازل كرديم كه در آن نيروى شديد و منافعى براى مردم است، تا خداوند بداند چه كسى او و رسولانش را يارى مىكند بىآنكه او را ببينند؛ خداوند قوىّ و شكستناپذير است.|سوره=حدید|آیه=۲۵}} |