۶۰۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
«امنیت معنوی» عبارت است از آرامش روحی و اعتماد به خدا که در اثر ایمان خالص و یقین و یاد خدا به وجود میآید<ref>ر.ک: معراج السعاده مقام چهارم، فصل در بیان اعتماد به خدا، ص۵۷۲.</ref> و انسان به حصول ثواب و ایمنی از عذاب الهی امیدوار میگردد.<ref>ابوعلی بن حسن طبرسی، مجمعالبیان، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ ق،ج ۵ـ۴، ص۵۰۶.</ref> | «امنیت معنوی» عبارت است از آرامش روحی و اعتماد به خدا که در اثر ایمان خالص و یقین و یاد خدا به وجود میآید<ref>ر.ک: معراج السعاده مقام چهارم، فصل در بیان اعتماد به خدا، ص۵۷۲.</ref> و انسان به حصول ثواب و ایمنی از عذاب الهی امیدوار میگردد.<ref>ابوعلی بن حسن طبرسی، مجمعالبیان، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ ق،ج ۵ـ۴، ص۵۰۶.</ref> | ||
== | == عوامل امنیت معنوی == | ||
از دیدگاه قرآن این امنیت موقعی به دست میآید که در جوامع انسانی دو اصل حکومت کند: | از دیدگاه قرآن این امنیت موقعی به دست میآید که در جوامع انسانی دو اصل حکومت کند: | ||
== ایمان == | == ایمان == | ||
خداوند متعال در قرآن میفرماید: {{قرآن|الَّذِینَ آمَنُوا وَ لَمْ یَلْبِسُوا إِیمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِکَ لَهُمُ الْأَمْنُ}}<ref>انعام/ ۸۲.</ref> آنها که ایمان آوردند و ایمان خود را با شرک نپوشاندند دارای امنیت میباشند؛ چنانکه در جای دیگر فرموده: {{قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً}}<ref> . نور/ ۵۵.</ref> خداوند به کسانی از شما که ایمان آوردهاند و اعمال صالح انجام دادهاند وعده میدهد... که خوف و ترس آنها را به امنیت و آرامش مبدل کند؛ بنابراین ایمان تأثیر مستقیمی در آرامش و امنیت روحی انسان دارد و ارتکاب ظلم و گناه نیز سبب ناراحتی وجدان و سلب آرامش روانی خواهد شد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هفدهم، ۱۳۷۲، ج۵، ص۳۲۱.</ref> | |||
در | به باور محققان، کسی که میخواهد به امنیت معنوی دست یابد باید ایمان به خدا داشته باشد و از گناهان کبیره و صغیره که همه آنها ظلم محسوب میشوند، پرهیز نماید؛ زیرا آثار ایمان وقتی ظاهر میشود که از گناهان کبیره مانند عقوق والدین؛ خوردن مال یتیم، قتل عمد، زنا، شرابخواری و... پرهیز شود. خداوند در قرآن کریم میفرماید: {{قرآن|إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ وَ نُدْخِلْکُمْ مُدْخَلاً کَرِیماً}}<ref>نساء/ ۳۱.</ref> اگر از گناهان کبیرهای که از آن نهی شدهاید اجتناب کنید گناهان کوچک شما را میپوشانیم و در جایگاه خوبی شما را وارد میسازیم. | ||
روشن است کسی که گناهان کبیره را مرتکب میشود بجای احساس آرامش و امنیت روحی احساس شقاوت و بدبختی میکند و از خوف عقاب آن گناهها رنج میبرد و اگر کسی از نظر ایمان قویتر باشد و مستحبات را عمل کرده و از مکروهات هم پرهیز نماید، آرامش و امنیت روحی و معنوی او در سطح بالاتری قرار میگیرد و کمتر احساس شقاوت و بدبختی میکند. | |||
نکته دیگری که از قرآن استفاده میشود این است که یاد خدا ـ چه در لفظی و چه در فکر و اندیشه ـ موجب آرامش قلب میگردد.<ref>نساء/ ۳۱.</ref> اگرچه ذکر قلبی اساس در آرامش است{{قرآن|أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ}}<ref>رعد/ ۲۸.</ref> آگاه باش به یاد خدا دلها آرام میگردند. به عبارت دیگر انسان برای آرامش خود و رها ساختن خویش از دست عوامل اضطراب تکیهگاهی لازم دارد که جاویدان و عالم و قادر باشد و چنین تکیهگاهی جز ایمان به خدا و علاقه به کمالات روحی و معنوی و اعتقاد عمیق به زندگی جاودانی در سرای دیگر چیز دیگری نمیتواند باشد و جهان ماده با تمام زیباییهای زودگذر خود از آن جهت که لرزان و بیقرار و رو به فنا و نابودی است نمیتواند سکون و آرامش به زندگی پرتلاطم وی بخشد و چنین تکیهگاه مثل لانه عنکبوتی است که در مسیر باد و آب و آتش قرار میگیرد.<ref>سبحانی، جعفر، قرآن و اسرار آفرینش، قم، انتشارات مهر، چاپ اول، ۱۳۵۴، ص۳۰۲.</ref> | |||
== پناه بردن به خدا == | |||
عامل دیگری که موجب امنیت معنوی در انسان میشود استعاذه یعنی پناه بردن به خدا است؛ زیرا یکی از خصوصیتهای انسان این است که وقتی شرّی متوجه او شود او را به هراس انداخته و باعث میشود که انسان احساس ضعف کند و خوفی در وجود او پیدا شود. بنابراین در چنین حالتی انسان باید پناهگاهی داشته باشد که با پناه بردن به او آرامش پیدا کرده و احساس امنیت نماید. این پناهگاه باید صلاحیتهایی را دارا باشد، مثلاً باید توانایی دفع آن شرّ را داشته باشد و بتواند انسان را حفظ کرده و پناه دهد. بهترین پناه برای انسان خدا است زیرا: | |||
عامل دیگری که موجب امنیت معنوی در انسان میشود استعاذه یعنی پناه بردن به | |||
خداوند آفریننده انسان است و تمام کارها در دست او بوده و تدبیر امور انسان با او است. {{قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ<ref>ناس/ ۱.</ref> بگو پناه میبرم به پروردگار مردم. | خداوند آفریننده انسان است و تمام کارها در دست او بوده و تدبیر امور انسان با او است. {{قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ<ref>ناس/ ۱.</ref> بگو پناه میبرم به پروردگار مردم. |
ویرایش