چشم زخم: تفاوت میان نسخه‌ها

چشم زخم (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۷ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۲۹

۵۵۹ بایت حذف‌شده ، ‏۲۷ دسامبر ۲۰۲۲

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

Fabbasi

trustworthy

۲٬۶۲۱

ویرایش

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 آیا چیزی به‌نام چشم‌زخم وجود دارد؟ راه‌های مهار آن چیست؟
 {{پایان سوال}}
-{{پاسخ}}چشم زخم، باوری عرفی شایعی است که برخی نگاه‌های حسدآمیز یا ستایشگر یا بدخواه را دارای گزند و آسیب می‌داند که ممکن است بر انسان‌ها تأثیر بگذارد. دلیلی عقلی بر رد یا اثبات چشم زخم وجود ندارد. در قرآن کریم آیه‌ای که به صراحت در باب چشم زخم سخن کند نیست؛ اما برخی آیه [[و إن یکاد]] را به چشم زخم نسبت می‌دهند. در روایات اسلامی درباره چشم زخم مطالبی آمده است که آن را تأیید می‌کند. و برای درمان و دفع آن، سفارش به توکل، خواندن قرآن و [[معوذتین]] می‌کند.
+{{پاسخ}}چشم زخم، باوری عرفی شایعی است که برخی نگاه‌های حسدآمیز یا ستایشگر یا بدخواه را دارای گزند و آسیب می‌داند که ممکن است بر انسان‌ها تأثیر بگذارد. دلیلی عقلی بر رد یا اثبات چشم زخم وجود ندارد. در قرآن کریم آیه‌ای که به صراحت در باب چشم زخم سخن کند نیست؛ اما برخی آیه [[و إن یکاد]] را به چشم زخم نسبت می‌دهند. در روایات اسلامی درباره چشم زخم مطالبی آمده است که آن را تأیید می‌کند و برای درمان و دفع آن، سفارش به توکل، خواندن قرآن و [[معوذتین]] می‌کند.
 == تعریف چشم زخم ==
@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 == چشم‌زخم از دیدگاه عقل ==
-چشم زخم از نظر عقلی امر غیرممکنی نیست، چراکه طبق نظر بسیاری از دانشمندان عصر حاضر، در برخی از چشم‌ها نیروی مغناطیسی خاصی نهفته که کارکردهای عجیبی دارد و با تمرین می‌توان این استعداد درونی را پرورش داده و آن را آشکار کرد، از جملهٔ این موارد می‌توان به خواب مغناطیسی<ref>تفسیر نمونه، ج۱، ص۳۸۲.</ref> اشاره کرد.
+چشم زخم از نظر عقلی امر غیرممکنی نیست، چراکه طبق نظر بسیاری از دانشمندان عصر حاضر، در برخی از چشم‌ها نیروی مغناطیسی خاصی نهفته که کارکردهای عجیبی دارد و با تمرین می‌توان این استعداد درونی را پرورش داده و آن را آشکار کرد، از جملهٔ این موارد می‌توان به خواب مغناطیسی<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتاب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۷۰ش،ج۱، ص۳۸۲.</ref> اشاره کرد.
-در اکتشافات عصر حاضر، اشعهٔ لیزر که شعاعی نامرئی از نور است و قادر به انجام کارهایی دور از باور می‌باشد، پذیرش وجود نیروهای خاص و ماورائی در بعضی از چشم‌ها و تأثیرگذاری آن‌ها در طرف مقابل به‌واسطهٔ امواجی ناشناخته، چیز عجیبی نخواهد بود.<ref>همان، ج۲۴، ص۴۲۷.</ref>
+در اکتشافات عصر حاضر، اشعهٔ لیزر که شعاعی نامرئی از نور است و قادر به انجام کارهایی دور از باور می‌باشد، پذیرش وجود نیروهای خاص و ماورائی در بعضی از چشم‌ها و تأثیرگذاری آن‌ها در طرف مقابل به‌واسطهٔ امواجی ناشناخته، چیز عجیبی نخواهد بود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۴۲۷.</ref>
-موارد مرتبط با علوم مغناطیسی را می‌توان این چنین خلاصه کرد:<ref>شیم، مانید، قوای نامرئی در بیان علوم مغناطیسی، ترجمهٔ حسین الماسیان، تهران، گوتنبرگ، چاپ اول، ۱۳۶۸، خلاصه تمام کتاب.</ref>الف. تله پاتی یا انتقال فکر. ب. تلقین و القاء - پیامی است که از طرف ما در دیگران و بر عکس، اثر می‌کند. ج. مانیدیتسم. د. خواب‌های هیپنوتیسم. ر. اسپری تیسم: احضار ارواح<ref>همان، ص۱۰۷.</ref>
+موارد مرتبط با علوم مغناطیسی را می‌توان این چنین خلاصه کرد: الف. تله پاتی یا انتقال فکر. ب. تلقین و القاء - پیامی است که از طرف ما در دیگران و بر عکس، اثر می‌کند. ج. مانیدیتسم. د. خواب‌های هیپنوتیسم. ر. اسپری تیسم: احضار ارواح<ref>شیم، مانید، قوای نامرئی در بیان علوم مغناطیسی، ترجمهٔ حسین الماسیان، تهران، گوتنبرگ، چاپ اول، ۱۳۶۸، ص۱۰۷.</ref>
 اینکه سازوکار چشم زخم چگونه است هنوز میان اهل علم روشن نیست. به‌زعم برخی مبدأ چشم‌زخم، تأثیرِ مفروضی است که قوای نفسانی می‌توانند به‌گونه‌ای فعلاً ناشناخته در انفاس یا ابدانِ دیگر داشته باشند. [[خواجه نصیرالدین طوسی]] در شرح الاشارات، می‌گوید [[ابن سینا]] جزم به چشم زخم نداشته است و آن را از امور ظنی می‌دانسته است. ملاصدرا در کتاب المبدأ و المعاد تصریح کرده است که برخی نفوس در قوه وهمیه به‌حدی می‌رسند که می‌توانند در مواد خارجی تأثیر بگذارند و چشم‌زخم نیز به همین مقوله تعلق دارد.<ref>دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۵۴۹۷</ref>
@@ خط ۲۰: / خط ۲۰: @@
 ذکر صریحی در قرآن درباره چشم زخم وجود ندارد اما مفسران احتمال داده‌اند برخی آیات درباره چشم‌زخم باشد:
-الف: خداوند متعال در قرآن چنین می‌فرماید:
+'''الف:''' {{قرآن|وَإِنْ یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ|ترجمه=و آنان که کافر شدند، چون قرآن را شنیدند چیزی نمانده بود که تو را چشم بزنند، و می‌گفتند: «او واقعاً دیوانه‌ای است.»|سوره=قلم|آیه=۵۱}}
-{{قرآن|وَإِنْ یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ|ترجمه=و آنان که کافر شدند، چون قرآن را شنیدند چیزی نمانده بود که تو را چشم بزنند، و می‌گفتند: «او واقعاً دیوانه‌ای است.»|سوره=قلم|آیه=۵۱}}
+در این آیه مطابق باور مردم، اشاره‌ای ضمنی بر تأیید چشم زخم دارد.<ref>زمخشری، الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۷ ه ۱۹۷۸ م، ج۴، ص۵۹۷.</ref>
-در این آیه نیز مطابق باور مردم، اشاره‌ای ضمنی بر تأیید چشم زخم دارد.<ref>زمخشری، الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۷ ه ۱۹۷۸ م، ج۴، ص۵۹۷.</ref>
+'''ب:''' {{قرآن|ترجمه=بگو: «پناه می‌برم به پروردگار سپیده دم،... از شر حسود چون رشک می‌ورزد.|سوره=فلق|آیه=۱و۵}}
-ب: {{قرآن|ترجمه=بگو: «پناه می‌برم به پروردگار سپیده دم،... از شر حسود چون رشک می‌ورزد.|سوره=فلق|آیه=۱و۵}}
+از نظر برخی مفسرین این آیه شامل چشم زخم هم می‌شود، چون چشم‌زخم نوعی حسادت نفسانی است و هرگاه چیزی را بیش از پندارش مشاهده کرده و از آن تعجب کند و در نتیجهٔ چنین تعجبی چشم‌زخم حاصل می‌شود.<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان، ج۲۰، ص۵۵۰.</ref>
-از نظر برخی مفسرین این آیه شامل چشم زخم هم می‌شود، چون چشم‌زخم نوعی حسادت نفسانی است و هرگاه چیزی را بیش از پندارش مشاهده کرده و از آن تعجب کند و در نتیجهٔ چنین تعجبی چشم‌زخم حاصل می‌شود.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۵۵۰.</ref>
 برخی آیات ۶۷ و ۶۸ [[سوره یوسف]] را هم مربوط به چشم زخم می‌دانند.
 == چشم زخم در روایات ==
-نظر روایات در ارتباط با چشم‌زخم را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:
-'''الف'''. روایاتی که به‌صراحت حقیقت چشم زخم را تأیید کرده‌اند: [[امام علی(ع)]] می‌فرماید: «چشم زخم حق است و توسل به دعا برای دفع آن نیز حق است.»<ref>نهج البلاغه، فیض کلمات قصار، شماره ۴۰۰.</ref> پیامبر(ص) می‌فرماید: «چشم زخم مرد سالم را روانه قبر و شتر سالم را در دیگ قرار می‌دهد.»<ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۵۲.</ref>
+'''الف:''' روایاتی که به‌صراحت حقیقت چشم زخم را تأیید کرده‌اند: [[امام علی(ع)]] می‌فرماید: «چشم زخم حق است و توسل به دعا برای دفع آن نیز حق است.»<ref>نهج البلاغه، فیض کلمات قصار، شماره ۴۰۰.</ref> پیامبر(ص) می‌فرماید: «چشم زخم مرد سالم را روانه قبر و شتر سالم را در دیگ قرار می‌دهد.»<ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۵۲.</ref>
-'''ب'''. روایاتی که ضمن تأیید وجود چشم زخم، چگونگی دفع آن را بیان می‌کنند: طبق روایتی «اسماء بنت عمیش» خدمت [[پیامبر(ص)]] رسیده و عرض کرد: «گاه به فرزندان جعفر چشم می‌زنند. آیا رَقیه‌ای، (دعای جلوگیری از چشم زخم) برای آن‌ها بگیرم؟» پیامبر(ص) در پاسخ فرمود: «آری مانعی ندارد. اگر چیزی می‌توانست بر قضا و قدر سبقت گیرد، چشم‌زدن بود.»<ref>طبرسی، مجمع البیان، دار المعرفه، ۱۴۰۸ ه ۱۹۸۸ م، ج۱۰–۹، ص۵۱۲.</ref>
+'''ب:''' روایاتی که ضمن تأیید وجود چشم زخم، چگونگی دفع آن را بیان می‌کنند: طبق روایتی «اسماء بنت عمیش» به[[پیامبر(ص)]] عرض کرد: «گاه به فرزندان جعفر چشم می‌زنند. آیا رَقیه‌ای، (دعای جلوگیری از چشم زخم) برای آن‌ها بگیرم؟» پیامبر(ص) فرمود: «آری مانعی ندارد. اگر چیزی می‌توانست بر قضا و قدر سبقت گیرد، چشم‌زدن بود.»<ref>طبرسی، فضل، مجمع البیان، دار المعرفه، ۱۴۰۸ ه ۱۹۸۸ م، ج۱۰–۹، ص۵۱۲.</ref>
-'''ج'''. دسته سوم روایاتی است که صحت تهیهٔ رَقیه توسط شخص پیامبر برای نوه‌هایش، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]]، را تأیید می‌کند: امام علی(ع) می‌فرماید: «پیامبر برای حسن و حسین رَقیه گرفت و این دعا را خواند: «شما را به تمام کلمات و اسماء حسنای خداوند از شر مرگ و حیوانات موذی و هر چشم بد و حسود آن‌گاه که حسد می‌ورزد می‌سپارم» سپس پیامبر(ص) نگاهی به ما کرد و فرمود: «این‌چنین حضرت ابراهیم برای اسماعیل و اسحاق تعویذ نمود.»<ref>حویزی، نور الثقلین، ج۵، ص۴۰۰ و تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۴۲۸.</ref>
+'''ج:''' دسته سوم روایاتی است که صحت تهیهٔ رَقیه توسط شخص پیامبر برای نوه‌هایش، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]]، را تأیید می‌کند: امام علی(ع) می‌فرماید: «پیامبر برای حسن و حسین رَقیه گرفت و این دعا را خواند: «شما را به تمام کلمات و اسماء حسنای خداوند از شر مرگ و حیوانات موذی و هر چشم بد و حسود آن‌گاه که حسد می‌ورزد می‌سپارم» سپس پیامبر(ص) نگاهی به ما کرد و فرمود: «این‌چنین حضرت ابراهیم برای اسماعیل و اسحاق تعویذ نمود.»<ref>حویزی، نور الثقلین، ج۵، ص۴۰۰ و تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۴۲۸.</ref>
-'''د'''. روایاتی که اثر مخرب چشم‌زخم را بر فردی تأیید می‌کند: طبق روایت تاریخی، محمدبن‌حنیفه، فرزند امیرالمؤمنین، بعد از سه مرتبه حمله به لشکر معاویه در جنگ صفین دچار چشم زخم شده و یک طرف بدنش فلج گشته و توانایی حرکت از او سلب شد.<ref>طیّب، سید عبدالحسین، اطیب البیان، ج۱۳، ص۱۵۵.</ref>
+'''د:''' روایاتی که اثر مخرب چشم‌زخم را بر فردی تأیید می‌کند: طبق روایت تاریخی، محمدبن‌حنیفه، فرزند [[امیرالمؤمنین]]، بعد از سه مرتبه حمله به لشکر معاویه در جنگ صفین دچار چشم زخم شده و یک طرف بدنش فلج گشته و توانایی حرکت از او سلب شد.<ref>طیّب، سید عبدالحسین، اطیب البیان، ج۱۳، ص۱۵۵.</ref>
 '''درمان چشم زخم'''
-در روایات گفته شد یکی از راه‌های پیش‌گیری چشم‌زخم، برخی از دعاهاست که رَقیه یا تعویذ نامیده می‌شوند.<ref>مجمع البیان، ج۱۰–۹، ص۵۱۲، و نمونه ج۲۴،</ref> به قرائت آیهٔ «و ان یکاد»، آیات ۵۱و ۵۲ سورهٔ قلم، بسیار تأکید شده است.<ref>کشاف، ج۴، ص۵۹۷.</ref> همچنین قرائت سوره‌های فلق و ناس (معوذتین). در برخی روایات در مورد اهمیت بعضی حرزها، که در ارتباط با دفع چشم‌زخم مؤثرند، توصیه شده است.<ref>قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، قم، مطبوعات دینی، ۱۳۷۷، مترجم: موسوی دامغانی، ص۵۳۷ در حاشیه حرزهای نقل شده است.</ref>{{پایان پاسخ}}
+در روایات گفته شد یکی از راه‌های پیش‌گیری چشم‌زخم، برخی از دعاهاست که رَقیه یا تعویذ نامیده می‌شوند.<ref>مجمع البیان، ج۱۰–۹، ص۵۱۲. تفسیر نمونه ج۲۴،</ref> در برخی روایات قرائت آیهٔ «و ان یکاد»، آیات ۵۱و ۵۲ سورهٔ قلم،<ref>زمخری، تفسیر کشاف، ج۴، ص۵۹۷.</ref> و سوره‌های فلق و ناس (معوذتین) توصیه شده است.<ref>قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، قم، مطبوعات دینی، ۱۳۷۷، مترجم: موسوی دامغانی، ص۵۳۷.</ref>{{پایان پاسخ}}
 {{مطالعه بیشتر}}
 == مطالعه بیشتر ==
-۱- آیت الله مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، دار الکتاب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۷۰ش، ج۲۴، ص۴۲۴ تا ۴۲۹.
+۱- قوای نامرئی در بیان علوم مغناطیسی، حسین الماسیان، انتشارات گوتنبرگ، ۱۳۶۸، تمام کتاب.
-۲- شناخت از دیدگاه قرآن، شهید مطهری، نشر وحید مشهد، بحث روان ناخود آگاه، ص۱۲۵ تا ص۱۴۰.
+۲- شناخت از دیدگاه قرآن، شهید مطهری، نشر وحید، مشهد، بحث روان ناخود آگاه، ص۱۲۵ تا ص۱۴۰.
 ۳- ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ذیل آیهٔ ۵۱ سوره قلم و سوره فلق.
-۴- ملا فتح الله کاشانی، تفسیر خلاصه منهج الصادقین، ج۶، ص۲۱۰.
-۵- قوای نامرئی در بیان علوم مغناطیسی، حسین الماسیان، انتشارات گوتنبرگ، ۱۳۶۸، تمام کتاب.
 {{پایان مطالعه بیشتر}}
@@ خط ۶۵: / خط ۵۹: @@
   | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
   | شاخه فرعی۱ = جهانشناسی در قرآن
-  | شاخه فرعی۲ = سایر موارد
+  | شاخه فرعی۲ = سایر مباحث
   | شاخه فرعی۳ =
 }}