automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}}اولواالاباب در قرآن چه کسانی هستند{{پایان سوال}} | {{سوال}}اولواالاباب در قرآن چه کسانی هستند{{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}از مهمترین ویژگیهای | {{پاسخ}}از مهمترین ویژگیهای اولواالاباب در قرآن، پندپذیری و عبرتگیری آنان است. در چندین آیه آمده که تنها خردمندان پند میگیرند. در بسیاری از آیات آنان دعوت به تقوا شدهاند. اوصافی از قبیل وفاداری به عهد خدا و پیوستن به فرمانش و ترس از او و بیم از روز حساب، برپا داشتن نماز و انفاق و... از ویژگیهای آنان است و طبق گفته قرآن جایگاه آنان در آخرت، بهشت است. | ||
== معنای اولوا الاباب == | == معنای اولوا الاباب == | ||
اولوا به معنای صاحب آمده است. و الباب جمع | اولوا به معنای صاحب آمده است. و الباب جمع لُب به معنای چیز خالص، اصطلاحا به معنای عقل. اولواالالباب را صاحبان خرد یا خردمندان معنا کردهاند. | ||
== اوصاف و جایگاه اولوا الاباب در قرآن == | == اوصاف و جایگاه اولوا الاباب در قرآن == | ||
خداوند در آیه ۱۹ [[سوره رعد]] می فرماید تنها خردمندان هستند که پند | خداوند در آیه ۱۹ [[سوره رعد]] می فرماید تنها خردمندان هستند که پند میپذیرند. و در آیات بعد، ویژگیهای آنان را بیان میکند: | ||
'''وفاداران به عهد با خدا''': | '''وفاداران به عهد با خدا''': | ||
{{قرآن|الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّـهِ وَلَا يَنقُضُونَ الْمِيثَاقَ|سوره=رعد|آیه=۲۰}} | {{قرآن|الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّـهِ وَلَا يَنقُضُونَ الْمِيثَاقَ|ترجمه=همانان كه به پيمان خدا وفادارند و عهد [او] را نمىشكنند.|سوره=رعد|آیه=۲۰}} | ||
عهد خداوند در این آیه مطلق است و امور زیادی را شامل میشود. برخی مفسرین بزرگترین عهد با خداوند را ایمان میدانند.<ref>فی ظلال القرآن، جلد۴، صفحه ۲۰۵۷</ref> آیت الله مکارم شیرازی دراین مورد گفتهاند: «شك نيست كه عهد اللَّه (عهد الهى) معنى وسيعى دارد: هم شامل عهدهاى فطرى و پيمانهايى كه خدا به مقتضاى فطرت از انسان گرفته میشود (همانند فطرت توحيد و عشق به حق و عدالت) و هم پيمانهاى عقلى يعنى آنچه را كه انسان با نيروى تفكر و انديشه و عقل از حقايق عالم هستى و مبدء و معاد درك میكند، هم پيمانهاى شرعى يعنى آنچه را كه پيامبر (ص) از مؤمنان در رابطه با اطاعت فرمانهاى خداوند و ترك معصيت و گناه پيمان گرفته همه را شامل میگردد. و طبيعى است كه وفا به پيمانهايى كه انسان با ديگر انسانها میبندد، نيز در اين مجموعه وارد است، چرا كه خدا فرمان داده كه اين پيمانها نيز محترم شمرده شود، بلكه هم در پيمانهاى تشريعى داخل است و هم در پيمانهاى عقلى.»<ref>ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، جلد ۱۰، صفحه ۱۸۴</ref> | عهد خداوند در این آیه مطلق است و امور زیادی را شامل میشود. برخی مفسرین بزرگترین عهد با خداوند را ایمان میدانند.<ref>فی ظلال القرآن، جلد۴، صفحه ۲۰۵۷</ref> آیت الله مکارم شیرازی دراین مورد گفتهاند: «شك نيست كه عهد اللَّه (عهد الهى) معنى وسيعى دارد: هم شامل عهدهاى فطرى و پيمانهايى كه خدا به مقتضاى فطرت از انسان گرفته میشود (همانند فطرت توحيد و عشق به حق و عدالت) و هم پيمانهاى عقلى يعنى آنچه را كه انسان با نيروى تفكر و انديشه و عقل از حقايق عالم هستى و مبدء و معاد درك میكند، هم پيمانهاى شرعى يعنى آنچه را كه پيامبر (ص) از مؤمنان در رابطه با اطاعت فرمانهاى خداوند و ترك معصيت و گناه پيمان گرفته همه را شامل میگردد. و طبيعى است كه وفا به پيمانهايى كه انسان با ديگر انسانها میبندد، نيز در اين مجموعه وارد است، چرا كه خدا فرمان داده كه اين پيمانها نيز محترم شمرده شود، بلكه هم در پيمانهاى تشريعى داخل است و هم در پيمانهاى عقلى.»<ref>ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، جلد ۱۰، صفحه ۱۸۴</ref> | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
'''پیوستن به فرمان خدا:''' | '''پیوستن به فرمان خدا:''' | ||
{{قرآن|وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّـهُ بِهِ أَن يُوصَلَ|سوره=رعد|آیه=۲۱}} | {{قرآن|وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّـهُ بِهِ أَن يُوصَلَ|ترجمه=و آنان كه آنچه را خدا به پيوستنش فرمان داده مىپيوندند.|سوره=رعد|آیه=۲۱}} | ||
در اینکه فرمان خداوند چه چیزی است اقوال مختلفی گفته شده است. برخی هر امر تشریعی را جزء آن می دانند. [[علامه طباطبایی]] آن متوجه صلهرحم دانسته است.«آيه مورد بحث از آنجايى كه مطلق است دلالت میكند بر هر صلهاى كه خدا به آن امر فرموده كه از معروفترين مصاديق آن صله رحم است.»<ref>تفسیر المیزان، جلد ۱۱، صفحه ۴۶۸</ref> | در اینکه فرمان خداوند چه چیزی است اقوال مختلفی گفته شده است. برخی هر امر تشریعی را جزء آن می دانند. [[علامه طباطبایی]] آن متوجه صلهرحم دانسته است.«آيه مورد بحث از آنجايى كه مطلق است دلالت میكند بر هر صلهاى كه خدا به آن امر فرموده كه از معروفترين مصاديق آن صله رحم است.»<ref>تفسیر المیزان، جلد ۱۱، صفحه ۴۶۸</ref> | ||
'''ترس از خدا و بیم از | '''ترس از خدا و بیم از سختی حساب:''' | ||
{{قرآن|وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَيَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ|سوره=رعد|آیه=۲۱}} | {{قرآن|وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَيَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ|ترجمه=از پروردگارشان مىترسند و از سختى حساب بيم دارند.|سوره=رعد|آیه=۲۱}} | ||
فرق ميان" خشيت" و" خوف" اين است كه خشيت به معناى تاثر قلب از اقبال و روى آوردن شر و يا نظير آن است، و خوف به معناى تاثر عملى انسان است به اينكه از ترس در مقام اقدام برآمده و وسائل گريز از شر و محذور را هم فراهم سازد، هر چند كه در دل متاثر نگشته، دچار هراس نشده باشد.<ref>تفسیر المیزان، جلد ۱۱، صفحه ۴۶۹</ref> | فرق ميان" خشيت" و" خوف" اين است كه خشيت به معناى تاثر قلب از اقبال و روى آوردن شر و يا نظير آن است، و خوف به معناى تاثر عملى انسان است به اينكه از ترس در مقام اقدام برآمده و وسائل گريز از شر و محذور را هم فراهم سازد، هر چند كه در دل متاثر نگشته، دچار هراس نشده باشد.<ref>تفسیر المیزان، جلد ۱۱، صفحه ۴۶۹</ref> | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
'''شکیبایی برای خشنودی خدا:''' | '''شکیبایی برای خشنودی خدا:''' | ||
{{قرآن|وَالَّذِينَ صَبَرُوا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ|سوره=رعد|آیه=۲۲}} | {{قرآن|وَالَّذِينَ صَبَرُوا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ|ترجمه=و كسانى كه براى طلب خشنودى پروردگارشان شكيبايى كردند .|سوره=رعد|آیه=۲۲}} | ||
خردمندان در مقابل مصیبت و معصیت صبور هستند. و نیز برای اطاعت خداوند: «آنان كه بر اجراى فرمانهاى الهى صبر پيشه كنند و زحمت تكاليف را بر خود هموار سازند و در برابر ناگواريها كه بر نفوس و اموالشان وارد میشود مقاوم باشند و از ارتكاب گناهان خوددارى كنند.»<ref>ترجمه تقسیر جوامع الجامع، جلد۳، صفحه ۲۷۴</ref> و این صبر برای رضایت و خشنودی خداست: «در اين امور و مراحل هدفشان، خواست رضاى خدا باشد نه، اغراض دنيوى»<ref>ترجمه تقسیر جوامع الجامع، جلد۳، صفحه ۲۷۴</ref> | خردمندان در مقابل مصیبت و معصیت صبور هستند. و نیز برای اطاعت خداوند: «آنان كه بر اجراى فرمانهاى الهى صبر پيشه كنند و زحمت تكاليف را بر خود هموار سازند و در برابر ناگواريها كه بر نفوس و اموالشان وارد میشود مقاوم باشند و از ارتكاب گناهان خوددارى كنند.»<ref>ترجمه تقسیر جوامع الجامع، جلد۳، صفحه ۲۷۴</ref> و این صبر برای رضایت و خشنودی خداست: «در اين امور و مراحل هدفشان، خواست رضاى خدا باشد نه، اغراض دنيوى»<ref>ترجمه تقسیر جوامع الجامع، جلد۳، صفحه ۲۷۴</ref> | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
{{قرآن|وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ|سوره=رعد|آیه=۲۲}} | {{قرآن|وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ|سوره=رعد|آیه=۲۲}} | ||
گر چه اقامه نماز يكى از مصاديق وفاء بعهد اللَّه، و حتى مصداق زندهاى براى حفظ پيوندهاى الهى و از يك نظر از مصاديق صبر و استقامت است، ولى از آنجا كه اين مفاهيم كلى پارهاى از مصداقهاى بسيار مهم دارد كه در سرنوشت انسان فوق العاده مؤثر است، در اين جمله روى آنها انگشت گذارده شده است.<ref>تفسیر نمونه، جلد۱۰، صفحه ۱۸۹</ref> | |||
'''انفاق:''' | |||
{{قرآن|وَأَنفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً|ترجمه=و از آنچه روزيشان داديم، نهان و آشكارا انفاق كردند.|سوره=رعد|آیه=۲۲}} | |||
{{قرآن|وَيَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ|سوره=رعد|آیه=۲۲}} | انفاق دایره وسیعی را شامل میشود. از جمله زکات، صدقات، کمک به خویشاوندان و یتیمان و نیازمندان و... | ||
'''زداینده بدی با خوبی:''' | |||
{{قرآن|وَيَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ|سوره=رعد|آیه=۲۲|ترجمه=و بدى را با نيكى مىزدايند.}} | |||
خردمندان بدی را با خوبی جواب میدهند. بدیها را با پاسخ نیک و عمل نیک میزدایند در تفسیر [[جوامع الجامع]] آمده: «با انجام دادن كارهاى نيك بديها را میزدايند، چنان كه در حديث وارد شده است: بعد از هر گناه حسنهاى انجام ده تا آن را محو سازد. ابن عبّاس میگويد معناى آيه اين است: با سخنان نيكو حرفهاى بد ديگران را ردّ میكنند. از حسن بصرى نقل شده است كه وقتى ديگران آنان را محروم كنند آنها عطا كنند و اگر مورد ستم واقع شوند عفو و گذشت كنند و اگر با آنها قطع رابطه شود به پيوندند.»<ref>ترجمه تقسیر جوامع الجامع، جلد۳، صفحه ۲۷۵</ref> | خردمندان بدی را با خوبی جواب میدهند. بدیها را با پاسخ نیک و عمل نیک میزدایند در تفسیر [[جوامع الجامع]] آمده: «با انجام دادن كارهاى نيك بديها را میزدايند، چنان كه در حديث وارد شده است: بعد از هر گناه حسنهاى انجام ده تا آن را محو سازد. ابن عبّاس میگويد معناى آيه اين است: با سخنان نيكو حرفهاى بد ديگران را ردّ میكنند. از حسن بصرى نقل شده است كه وقتى ديگران آنان را محروم كنند آنها عطا كنند و اگر مورد ستم واقع شوند عفو و گذشت كنند و اگر با آنها قطع رابطه شود به پيوندند.»<ref>ترجمه تقسیر جوامع الجامع، جلد۳، صفحه ۲۷۵</ref> | ||
برخی مفسرین در تفسیر از بین بردن بدی با خوبی میگویند با انجام طاعات و عبادات، معصیت را دور میکنند.<ref>التبیان فی تفسیر القرآن، جلد۶، صفحه ۲۴۵</ref> | |||
'''بهشت، جایگاه خردمندان در آخرت''' | |||
{{قرآن|أُولَـٰئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ|سوره=رعد|آیه=۲۲|ترجمه=ايشان راست فرجامِ خوشِ سراى باقى.}} | |||
جایگاه کسانی که چنین اوصافی دارند قطعا بهشت است. شیخ طبرسی در تفسیر مجمع البیان میفرماید: «اينها كه صفاتشان را بر شمرديم بر ايشان پاداش بهشت است. در اينجا منظور از «دار» بهشت و منظور از «عقبى» پاداش است كه عاقبت پسنديده است»<ref>ترجمه تفسیر مجمع البیان، جلد۱۳، صفحه ۵۵</ref> | |||
'''هدایتشدگان و شنونده همه سخنان''' | |||
در آیه ۱۸ [[سوره زمر]] درباره خردمندان میگوید همه سخنان را میشنوند و بهترین را انتخاب میکنند. و اینان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده است:{{قرآن|الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَـٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّـهُ ۖ وَأُولَـٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ}} | در آیه ۱۸ [[سوره زمر]] درباره خردمندان میگوید همه سخنان را میشنوند و بهترین را انتخاب میکنند. و اینان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده است:{{قرآن|الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَـٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّـهُ ۖ وَأُولَـٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ}} |