کتاب الفتن

سؤال

کتاب «الفتن» تألیف «نعیم ابن حماد» تا چه حد اعتبار دارد؟

کتاب «الفتن» قدیمی‌ترین منبع در مورد نشانه‌های ظهور است که به آن دسترسی داریم. نویسنده این کتاب، نُعَیم بن حَمَّاد مَرْوَزی (متوفی ۲۲۸ق) از محدثان اهل تسنن است. موضوع الفتن پیش‌گویی‌هایی در مورد آینده است که روایات آستانه ظهور نیز در آن موجود است.

سید بن طاوس از علمای بزرگ شیعه در قرن هفتم به این کتاب اعتماد کرده و حدود یک سوم از کتاب «الملاحم و الفتن» را از کتاب او نگاشته است.

در مورد شخصیت او در میان عالمان اهل تسنن اختلاف نظر وجود دارد:

  • احمد بن حنبل او را توثیق کرده است[۱]
  • نسایی او را تضعیف کرده[۲]
  • برخی نیز در مورد او گفته‌اند که برای تقویت سنت، حدیث جعل می‌کرده.
  • ابن حجر عسقلانی که از دانشمندان به نام اهل تسنن است ضمن آنکه او را راستگو معرفی کرده، ولی کتاب وی را دارای اشتباهات فراوان برشمرده است.[۳]

مشکل اساسی روایات این کتاب این است که اکثر اسناد این کتاب به معصوم ختم نمی‌شود. چرا که دانشمندان اهل تسنن گفته صحابه و تابعان را نیز قابل پذیرش می‌دانند.

از نگاه دانشمندان شیعی برخی احادیث الفتن از باب موید و مکمل احادیث شیعه پذیرفته می‌شود یا اینکه دارای حدیث صحیح باشد اما به صورت مستقل یا بدون مویدی در احادیث شیعی پذیرفته نمی‌شود.


منابع

  1. سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۵۹۷
  2. سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۵۹۷
  3. تقریب التهذیب، ج۲، ص۲۵۰.