حق الیقین (کتاب)
کتاب حق‌الیقین مرحوم علامه مجلسی چگونه کتابی است؟
حق الیقین کتابی تألیف علامه مجلسی و پیرامون مسائل اعتقادی است. مؤلف با استناد به آیات و اخبار و ادله عقلی به اثبات توحید، نبوت، امامت و معاد پرداخته است. کتاب مذکور مجموعاً در ۶ باب تدوین شده و توسط انتشارات متعددی به چاپ رسیده است.
| حق الیقین | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کتاب | |
| نویسنده | علامه مجلسی |
| موضوع | کلام |
| زبان | فارسی |
معرفی
حق‌الیقین آخرین تصنیف علامه محمدباقر مجلسی است که در سال ۱۱۰۹ (ق) آن را به پایان برده است. این اثر درباره اصول دین و به زبان فارسی نگاشته شده و مؤلف با استناد به آیات و اخبار و ادله عقلی به اثبات توحید، نبوت، امامت و معاد پرداخته است. بیشترین حجم کتاب را مبحث امامت به خود اختصاص داده است که عمدتاً راجع به تاریخ و اندیشه سیاسی شیعه در زمان حضور است. نکته قابل توجه و تأمل در مورد این اثر، آن است که علامه مجلسی با وجود این که بحث امامت را به تفصیل، مورد بحث قرار داده است و وجود امام دوازدهم و مسئله غیبت آن حضرت را اثبات کرده است، لیکن به مسئله رهبری سیاسی جامعه و اداره امور دنیوی مردم در زمان غیبت و فترت تا زمان ظهور و نیز به وظایف شیعیان در این دوران طولانی متعرض نشده است.[۱] از امتیازات این کتاب در بحث امامت وجود ادله فراوان در عدم صلاحیت خلفاء سه‌گانه برای امامت بعد از پیامبر اکرم(ص) می‌باشد که در قسمت مطاعن به صورت کامل بدان پرداخته شده است.[۲] این کتاب برای مطالعه کتاب خوبی است و می‌تواند در سیر مطالعاتی در حوزه کلام اسلامی قرار گیرد.
محتوای کتاب
کتاب حق‌الیقین مجموعاً در ۶ باب تدوین شده است.
- باب اول با عنوان «اقرار به وجود حق‌تعالی و صفات کمالیه او» در ۱۰ فصل تنظیم شده است.
- باب دوم با عنوان «صفاتی که از حق‌تعالی نفی باید کرد» در ۸ مبحث تألیف شده است.
- باب سوم با عنوان «صفات متعلق به افعال حق‌تعالی» در ۳ مبحث تدوین شده است.
- باب چهارم با عنوان «مباحث نبوت» در ۵ مقصد بیان شده است.
- باب پنچم با عنوان «امامت» است که در ۸ فصل و نه مقصد ارائه شده است.
- باب ششم با عنوان «اثبات معاد و بیان مقدمات و توابع آن از وقت مرگ تا انقضای امر عالم» است که مطالب آن مجموعاً در ۲۰ فصل ارائه شده است.[۳]
مشخصات نشر
کتاب حق‌الیقین توسط انتشارات متعددی به چاپ رسیده است. انتشارات اسلامیه، امام عصر، سرور، بهشت جاوید، نگاران قلم از جمله این انتشارات هستند. اصل کتاب به نثر قدیمی چاپ و منتشر شده است، اما در سال ۱۳۹۰، این اثر با تفسیر و تبدیل مختصر در قالب ویرایش، تصحیح و روان‌سازی عبارات و همچنین ذکر مدارک مطالب متن و برخی توضیحات لازم، توسط انتشارات «دلیل ما» با عنوان «سرمایه متقین: در کتاب حق الیقین علامه مجلسی» به قلم محمدرضا کریمی روانه بازار شد. همچنین کتاب حق الیقین به زبان انگلیسی نیز ترجمه شده است که توسط انتشارات انصاریان به چاپ رسیده است.