مفاد صلح‌نامه امام حسن(ع) با معاویه

سؤال

مفاد صلح نامه امام حسن مجتبی(ع) با معاویه را بیان نمائید؟ آیا معاویه به آن قراداد وفادار ماند؟

امام حسن(ع) تمام شرایط خود را در صلح نامه که مفاد کامل صلح نامه در تمام منابع تاریخی معتبر موجود است که در اینجا به اختصار اشاره می‌شود:

1. معاویه در میان مردم به کتاب خدا و سنت پیامبر عمل کند.
2. پس از خود هیچ‌کس را به جانشینی انتخاب ننماید.
3. مردم از هر نقطه جهان اسلام از شرّ معاویه در امان باشند.
4. شیعیان علی از هر لحاظ در امنیت کامل باشند.
5. معاویه درباره امام حسن و امام حسین ـ علیهما السّلام ـ و سایر اهل بیت خدعه و مکر بکار نبرد؛ و هیچ زیان و ضرری به آنها و اهل بیت پیامبر نرساند.

۶. ناسزا گویی به امیر مؤمنان را منع کند و خودش نیز از آن خود داری نماید.و … پس از امضای صلح نامه و امضاء گواهان از صحابه و بسیاری از مردم جنگ برچیده شد و معاویه به هیچ‌یک از مفاد آن عمل نکرد، زیرا هرگز به سنت پیامبر عمل ننمود بلکه بر خلاف آن راهی در پیش گرفت و حکومت پادشاهی و موروثی را در اسلام به بدعت نهاد، شیعیان علی را هر جا می‌یافت (خصوصاً مردان بزرگی چون حجر بن عدی، عمروبن حمق و … که هر یک از آنها یک تنه ملتی بودند که به دست علی(ع) تربیت یافته بودند و می‌توانستند کشوری را اداره کنند دل آنها آکنده از ایمان و تقوا بود) به شهادت می‌رساند.

معاویه به صراحت و با استبداد پس از انعقاد صلح دست به نیرنگ زد و گفت: شروطی که با امام حسن(ع) کرده‌ام همه در زیر پای من است، او در حضور همه به نیرنگ و دغل بازی خود تصریح کرد، اگر چه پیش از این همه مردم کوفه و صحابه از نیرنگهای او و وزیرش عمروعاص آگاه بودند چنان‌که در جنگ صفین و در ماجرای حکمیت تمام صحابه به نیرنگ او آگاه بودند لذا نیرنگ بازی و خدعه‌های معاویه در تاریخ زبانزد عام و خاص شد، اگر چه اصل و اساس و ریشه اسلام آوردن معاویه و پدرش ابوسفیان به دروغ بود، و دروغ نام دیگر نیرنگ است. از این رو بر مردم پوشیده نبود که او مردی نیرنگ باز و حیله‌گر است، چنان‌که امام حسن(ع) را با نیرنگ به شهادت رساند و با نیرنگ خلافت را که حق مسلم اهل بیت پیامبر و ائمه(ع) بود در خاندان بنی امیه موروثی نمود و آنها تا مدتها به نام اسلام و خلفای رسول الله حکومت کردند و پس از آنها بنی عباس چنین جایگاهی یافتند و ائمه را از حقوقشان محروم نمودند و رفته رفته مردم گمان کردند که آنها به راستی جانشین پیامبرند، امّا امامت و مکتب تشیع تنها راهی بود که در فراز و فرودهای تاریخ چهره دروغین آنها را رو نمود و حیله‌هایشان را آشکار کرد.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر

۱- صلح امام حسن(ع) تألیف شیخ راضی آل یاسین، ترجمه مقام معظم رهبری که کاملترین کتاب در این باره است.