دعای بیست و هفتم ماه رمضان

سؤال

برای شب و روز بیست و هفتم ماه رمضان چه اعمال و دعاهایی سفارش شده است؟

دعاهای مخصوصی برای روز بیست و هفتم ماه رمضان ذکر شده:[۱]


معروف بین اهل‌سنت آن است که شب قدر شب بیست و هفتم ماه رمضان است.[۳] دعای روز بیست و هفتم ماه رمضان، با قطع نظر از سند آن، بر اینکه شب ۲۷ ماه رمضان شب قدر باشد دلالت ندارد، زیرا در آن خواسته شده‌ که ثواب شب قدر به دعاکننده عطا شود.[۴] مشهور بین علمای شیعه آن است که شب قدر شب ۲۳ ماه رمضان است.

کفعمی در کتاب «البلد الأمين و الدرع الحصين‏» دعای امروز را متفاوت از آنچه در مفاتیح ذکر شده نقل نموده است: «اللَّهُمَّ وَفِّرْ حَظِّي فِيهِ مِنَ النَّوَافِلِ وَ أَكْرِمْنِي فِيهِ بِإِحْضَارِ الْأَحْرَارِ مِنَ الْمَسَائِلِ وَ قَرِّبْ وَسِيلَتِي إِلَيْكَ مِنْ بَيْنِ الْوَسَائِلِ يَا مَنْ لَا يَشْغَلُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحِّينَ.[۵]»

«حطه» از نظر لغت به معنى ريزش و پائين آوردن است، و در این دعا معنى آن اين است :«خدايا از تو تقاضاى ريزش گناهان خود را داريم»[20]

خداوند در قرآن کریم به همگان دستور داد جمله :«وَ قُولُوا حِطَّةٌ[21]؛ و بگوئيد:«خداوندا گناهان ما را بريز».[22]را از صميم قلب بر زبان جارى سازند، و به آنها وعده داد كه در صورت عمل به اين دستور از خطاهاى آنها صرفنظر خواهد شد.[۶]



دعاهایی برای شب بیست و هفتم ماه رمضان در کتاب‌های دعا نقل شده است:

  • خواندن دعای: «اللَّيْلَةِ السَّابِعَةِ وَ الْعِشْرِينَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنّٰا عَذٰابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذٰابَهٰا كٰانَ غَرٰاماً رَبَّنٰا هَبْ لَنٰا مِنْ أَزْوٰاجِنٰا وَ ذُرِّيّٰاتِنٰا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنٰا لِلْمُتَّقِينَ إِمٰاماً رَبَّنٰا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنٰا وَ إِلَيْكَ أَنَبْنٰا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ رَبَّنٰا لٰا تَجْعَلْنٰا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنٰا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اسْتُرْ عَلَيَّ ذُنُوبِي وَ عُيُوبِي وَ اغْفِرْ لِي بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ إِنَّكَ أَنْتَ الرَّءُوفُ الرَّحِيمُ»[۷]
  • خواندن دعای: «يَا مَادَّ اَلظِّلِّ وَ لَوْ شِئْتَ لَجَعَلْتَهُ سٰاكِناً وَ جَعَلْتَ اَلشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلاً ثُمَّ قَبَضْتَهُ [إِلَيْكَ] قَبْضاً يَسِيراً يَا ذَا اَلْجُودِ وَ اَلطَّوْلِ وَ اَلْكِبْرِيَاءِ وَ اَلْآلاَءِ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ أَنْتَ عٰالِمُ اَلْغَيْبِ وَ اَلشَّهٰادَةِ اَلرَّحْمٰنُ اَلرَّحِيمُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ أَنْتَ يَا قُدُّوسُ يَا سَلاَمُ يَا مُؤْمِنُ يَا مُهَيْمِنُ يَا عَزِيزُ يَا جَبَّارُ يَا مُتَكَبِّرُ يَا اَللَّهُ يَا خَالِقُ يَا بَارِئُ يَا مُصَوِّرُ يَا اَللَّهُ يَا اَللَّهُ يَا اَللَّهُ لَكَ اَلْأَسْمٰاءُ اَلْحُسْنىٰ وَ اَلْأَمْثَالُ اَلْعُلْيَا وَ اَلْكِبْرِيَاءُ وَ اَلْآلاَءُ أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اِسْمِي فِي هَذِهِ اَللَّيْلَةِ فِي اَلسُّعَدَاءِ وَ رُوحِي مَعَ اَلشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِي فِي عِلِّيِّينَ وَ إِسَاءَتِي مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِي يَقِيناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِي وَ إِيمَاناً يُذْهِبُ اَلشَّكَّ عَنِّي وَ تُرْضِيَنِي بِمَا قَسَمْتَ لِي وَ آتِنٰا فِي اَلدُّنْيٰا حَسَنَةً وَ فِي اَلْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنٰا عَذٰابَ اَلنّٰارِ اَلْحَرِيقِ وَ اُرْزُقْنِي فِيهَا ذِكْرَكَ وَ شُكْرَكَ وَ اَلرَّغْبَةَ إِلَيْكَ وَ اَلْإِنَابَةَ وَ اَلتَّوْبَةَ وَ اَلتَّوْفِيقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ»[یادداشت ۱][۸]

منابع

  1. مجلسی، محمد باقر، زاد المعاد (مفتاح الجنان)، محقق و مصحح: اعلمی، علاء الدین، بیروت، موسسة الأعلمی للمطبوعات‏، ۱۴۲۳ق، ص۱۴۶.
  2. قمی، شیخ عباس، کلیات مفتاح الجنان، انتشارات اسوه، بی‌تا، ص۲۴۱.
  3. السیوطی، جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدرالمنثور فی تفسیر المأثور، قم، مکتبة آیة‌الله العظمی المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۷۲.
  4. قمی، عباس بن محمد رضا، کلیات مفاتیح الجنان، قم، انتشارات اسوه، بی‌تا، ص۲۴۱.
  5. کفعمی، ابراهیم بن علی، البلد الأمین و الدرع الحصین، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ص۲۲۱.
  6. «شرح دعای روز بيست و هفتم ماه مبارک رمضان»، سایت آیت‌الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید:۲۷ فروردین ۱۴۰۲ش.
  7. کفعمی، ابراهیم بن علی، البلد الأمین و الدرع الحصین، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ص۲۰۰.
  8. قمی، شیخ عباس، کلیات مفتاح الجنان، انتشارات اسوه، بی‌تا، ص۲۳۱.
  1. اى گسترنده سايه، و اگر می‌خواستى آن را بى‌حركت مى‌ساختى، و خورشيد را بر آن راهنما قرار دادى، سپس آن را جمع كردى جمع كردنى آسان، اى صاحب جود و عطا و بزرگ‌منشى و نعمت‌ها، معبودى جز تو نيست، داناى غيب و آشكار، بخشنده مهربان، معبودى جز تو نيست، اى قدوس، ای سلام، اى ايمنى‌بخش، اى چيره، اى توانا، اى پرشكوه، اى بزرگ‌منش، اى خدا، اى آفريننده، اى پديدآورنده، اى صورت‌بخش، اى خدا اى خدا، اى خدا، نام‌هاى نيكوتر و نمونه‌هاى برتر و بزرگ‌منشى و نعمت‌ها از آن توست، از تو مى‌خواهم كه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى، و قرار دهى در اين شب نامم را از سعادتمندان و روحم را با شهيدان و نيكوكارى‌ام را در بلندمرتبه‌ترين درجه بهشت و بدكارى‌ام را آمرزيده و به من ببخشى يقينى كه قلبم با آن همراه باشد و ايمانى كه شک را از من بزدايد، و خشنودى به آنچه نصيبم كرده‌اى و پاداش نيكو در دنيا و در آخرت را به ما عنايت فرما و ما را از عذاب آتش سوزان حفظ كن و در اين شب ذكر و شكرت و رغبت به سويت، و بازگشت و توبه را روزى‌ام فرما و به آنچه محمّد و خاندان محمّد (درود خدا بر او و ايشان) را بر آن موفق كردی توفيقم ده.