تفسیر موضوعی قرآن: تفاوت میان نسخهها
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
تفسیر موضوعی قرآن چگونه است؟ | تفسیر موضوعی قرآن چگونه است؟ ادلهٔ مخالفین و موافقین این تفسیر را بیان کنید؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''تفسیر موضوعی قرآن'''، به معنای گردآوری آیاتی است که در یک موضوع در حوادث و فرصتهای مختلف نازل شده است، تا از مجموع آنها نظر [[قرآن]] درباره آن موضوع مشخص شود. در روایاتی از [[اهل بیت(ع)]]، برای بیان موضوعی، آیات مختلفی که در آن موضوع در قرآن آمده است، ذکر شده است. برخی از مخالفان تفسیر موضوعی، عدم توجه به قبل و بعد آیات برای فهم یک موضوع را زیان بار میدانند. در مقابل موافقین تفسیر موضوعی، استفاده اهل بیت(ع) از این شکل تفسیر را، با استناد به روایاتی اثبات میکنند. | '''تفسیر موضوعی قرآن'''، به معنای گردآوری آیاتی است که در یک موضوع در حوادث و فرصتهای مختلف نازل شده است، تا از مجموع آنها نظر [[قرآن]] درباره آن موضوع مشخص شود. در روایاتی از [[اهل بیت(ع)]]، برای بیان موضوعی، آیات مختلفی که در آن موضوع در قرآن آمده است، ذکر شده است. برخی از مخالفان تفسیر موضوعی، عدم توجه به قبل و بعد آیات برای فهم یک موضوع را زیان بار میدانند. در مقابل موافقین تفسیر موضوعی، استفاده اهل بیت(ع) از این شکل تفسیر را، با استناد به روایاتی اثبات میکنند. | ||
==تعریف و تاریخچه== | == تعریف و تاریخچه == | ||
منظور از | منظور از تفسیر موضوعی، آن است که آیات مختلفی که دربارهٔ یک موضوع در سراسر قرآن در حوادث و فرصتهای مختلف نازل شده است، جمعآوری و جمعبندی شده تا از مجموع آن، نظر قرآن درباره آن موضوع روشن گردد. | ||
این تفسیر را به دو قسم میتوان لحاظ کرد: | این تفسیر را به دو قسم میتوان لحاظ کرد: | ||
*منظور از | * منظور از تفسیر موضوعی قرآن، تفسیر تمامی قرآن به روش موضوعی و احصاء تمامی موضوعات این کتاب مقدّس باشد. مانند تفسیر موضوعی قرآن کریم، اثر آیت الله جوادی آملی. این شکل از تفسیر در زمان معاصر ایجاد شده است. | ||
* | * تفسیر موضوعی به معنای فراهم آوردن آیات مشابه و هم مضمون که مجموع آن در یک جا دستهبندی شده و درباره آن بحث و بررسی شود. این نوع تفسیر سابقهٔ طولانی دارد مثل آیات الاحکام محمد بن صائب کلبی متوفای ۱۴۶ هجری قمری. | ||
==تفسیر موضوعی در روایات== | == تفسیر موضوعی در روایات == | ||
روایتی در [[کتاب اصول کافی]]، از [[حضرت | روایتی در [[کتاب اصول کافی]]، از [[حضرت موسی بن جعفر(ع)]] نقل شده است که حضرت خطاب به [[هشام بن الحکم]]، در موضوع اهل عقل و فهم، استناد به آیاتی از قرآن میکنند.<ref>کلینی، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج۱، ص۱۳.</ref> در حدیث دیگری در [[کتاب بحار الانوار]] از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده است که ایشان، به بررسی چند موضوع با استناد به آیات قرآن میپردازند.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، چاپ بیروت، ج۷۴، باب ۵، حدیث ۱، ص۹۲.</ref> | ||
از جمله | از جمله علمایی که در این موضوع پیشگام بودهاند؛ [[علامه مجلسی]] است، که در ابتدای هر یک از فصول کتاب بحار الانوار، آیات مربوط به آن موضوع را جمعآوری کرده است، و در برخی موارد نظرات مفسّران را نیز نقل کرده است.<ref>ایزدی مبارکه، کامران، شروط و آداب تفسیر و مفسر، تهران: انتشارات امیر کبیر، ص۳۶۸.</ref> | ||
==آراء موافقین و مخالفین تفسیر موضوعی== | == آراء موافقین و مخالفین تفسیر موضوعی == | ||
عمده | عمده دلیل مخالفین، این است که اگر جایگاه آیه را در نظر گرفته نشود و بدون توجه به ما قبل و ما بعد آیه، به آن پرداخته شود، و با آیات دیگری در این موضوع کنار هم قرار گیرد، آیا همان معنایی را خواهد رساند که این آیه را در ارتباط با طرح کلّی و تربیتی قرآن کریم در نظر گرفته میشود. توجّه به همبستگی آیات سورهها در تفسیر قرآن، بسیار حائز اهمیّت است؛ زیرا تجزیهٔ آیات قرآن و تفسیر هر یک جدای از تمامی آن، بیش از هر چیز برای قرآن کریم زیان آور است.<ref>مقالات و بررسیها، دفتر ۴۸–۴۷، ص۱۲۴، مقالهٔ نطق و تکلّم در قرآن.</ref> | ||
عمده ادله | عمده ادله موافقین تفسیر موضوعی این است که، این تفسیر در خود روایات [[ائمه(ع)]] ریشه دارد و به این شکل استفاده شده است. | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
==مطالعه | |||
* | == مطالعه بیشتر == | ||
* | * تفسیر موضوعی قرآن، ج۱، اثر استاد عبدالله جوادی آملی. | ||
* | * پیام قرآن، ج۱، اثر استاد ناصر مکارم شیرازی و همکاران. | ||
* منشور | * دربارهٔ شناخت قرآن، اثر محمد علی گرامی. | ||
* منشور جاوید، ج۱، اثراستاد جعفر سبحانی. | |||
{{پایان مطالعه بیشتر}} | {{پایان مطالعه بیشتر}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{پانویس}} | |||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||
|شاخه فرعی۱ = فهم و تفسیر | |شاخه فرعی۱ = فهم و تفسیر | ||
|شاخه فرعی۲ = روشها و مبانی تفسیری | |شاخه فرعی۲ = روشها و مبانی تفسیری | ||
|شاخه فرعی۳ = | |شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
خط ۴۵: | خط ۴۶: | ||
| ویرایش = شد | | ویرایش = شد | ||
| لینکدهی = شد | | لینکدهی = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = شد | | تغییر مسیر = شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = ب | | اولویت = ب | ||
| کیفیت = ج | | کیفیت = ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} |