علم جفر: تفاوت میان نسخهها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
[[صفار قمی]] آغاز جفر را در روایتی منسوب به [[امام کاظم (ع)]] اینگونه آورده است که در روزهای پایانی عمر پیامبر (ص)، همه اخبار گذشته و آینده تا روز قیامت و تأویل همه آیات و نام اوصیا از خاندان آن پیامبر و آنچه بر آنها میگذرد و نیز توصیه یکایک ایشان و شیعیانشان به صبر، بر آن پیامبر(ص) وحی شد و پیامبر به امر خدا آنها را بر علی (ع) املا فرمود و عای (ع) نیز با مرکّب سبز رنگی که جبرائیل از بهشت آورده بود، این مطالب را بر روی پوست یک جَفْرة (برّه یا بزغاله ماده)، که آماده شده بود، نوشت. در نوشتههای اهل سنّت، کتاب جفر بیشتر به [[امام صادق (ع)]] نسبت داده شده است. [[ابنقتیبه]] نیز به رافضیان درباره ادعای علم باطنی و وجود کتاب جفر نزد آنان خرده گرفته است. همچنین بشربن معتمر هلالی، رئیس [[معتزلیان]] بغداد، در شعری به رافضیان طعنه زده که جفر آنان را غَرّه ساخته است.<ref>علیرضا بهاردوست، مدخل علم جفر، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱۰،</ref> | [[صفار قمی]] آغاز جفر را در روایتی منسوب به [[امام کاظم (ع)]] اینگونه آورده است که در روزهای پایانی عمر پیامبر (ص)، همه اخبار گذشته و آینده تا روز قیامت و تأویل همه آیات و نام اوصیا از خاندان آن پیامبر و آنچه بر آنها میگذرد و نیز توصیه یکایک ایشان و شیعیانشان به صبر، بر آن پیامبر(ص) وحی شد و پیامبر به امر خدا آنها را بر علی (ع) املا فرمود و عای (ع) نیز با مرکّب سبز رنگی که جبرائیل از بهشت آورده بود، این مطالب را بر روی پوست یک جَفْرة (برّه یا بزغاله ماده)، که آماده شده بود، نوشت. در نوشتههای اهل سنّت، کتاب جفر بیشتر به [[امام صادق (ع)]] نسبت داده شده است. [[ابنقتیبه]] نیز به رافضیان درباره ادعای علم باطنی و وجود کتاب جفر نزد آنان خرده گرفته است. همچنین بشربن معتمر هلالی، رئیس [[معتزلیان]] بغداد، در شعری به رافضیان طعنه زده که جفر آنان را غَرّه ساخته است.<ref>علیرضا بهاردوست، مدخل علم جفر، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱۰،</ref> | ||
تشیع اعتقاد دارد دو کتاب «جفر» و «جامعه» حاوی علوم مختلفی است که از طرف خداوند به پیامبر(ص) عطا شده، و از طریق ایشان به ائمه اطهار رسیده است. در روایات متعددی از «جفر» و «جامعه» به عنوان دو منبع علم امام، یاد شده است؛ این روایات حدود ۳۵ مورد است که از طرق مختلفی نقل شده است.طبق روایاتی که در این باب رسیده است محتوای جفر مشتمل بر موارد ذیل است:۱. جمیع علم انبیا و اولیای الهی. ۲. همه علوم حتی حکم دیه یک زخم کوچک. ۳. در آن «تِبْیانُ کُلِّ شَی» است. ۴. همه کتابهای گذشته و تمام اموری که مردم به آنها تا روز قیامت نیاز دارند. ۵. تمام حوادث و رخدادهای آینده امت اسلامی و جهان تا روز قیامت.<ref>احمد شجاعی، محمد فرضی پوریان، تحلیلی درباره جفر و جامعه، دو منبع علم امام، فصلنامه علمی پژوهشی کلام اسلامی، دوره ۲۶، شماره ۱۰۲، سال ۱۳۹۶، ص۷۷ ۹۸.</ref> | روایات زیادی وجود دارد که میگوید جفر و کتاب جفر نزد اهل بیت(ع) است.<ref>محمدی ریشهری، محمد، اهل بيت« عليهم السلام» در قرآن و حديث، ص۵۰۷. و نیز« سید علی شهرستانی، منع تدوين حديث، ج۲، ص۲۶۱.</ref> تشیع اعتقاد دارد دو کتاب «جفر» و «جامعه» حاوی علوم مختلفی است که از طرف خداوند به پیامبر(ص) عطا شده، و از طریق ایشان به ائمه اطهار رسیده است. در روایات متعددی از «جفر» و «جامعه» به عنوان دو منبع علم امام، یاد شده است؛ این روایات حدود ۳۵ مورد است که از طرق مختلفی نقل شده است.طبق روایاتی که در این باب رسیده است محتوای جفر مشتمل بر موارد ذیل است:۱. جمیع علم انبیا و اولیای الهی. ۲. همه علوم حتی حکم دیه یک زخم کوچک. ۳. در آن «تِبْیانُ کُلِّ شَی» است. ۴. همه کتابهای گذشته و تمام اموری که مردم به آنها تا روز قیامت نیاز دارند. ۵. تمام حوادث و رخدادهای آینده امت اسلامی و جهان تا روز قیامت.<ref>احمد شجاعی، محمد فرضی پوریان، تحلیلی درباره جفر و جامعه، دو منبع علم امام، فصلنامه علمی پژوهشی کلام اسلامی، دوره ۲۶، شماره ۱۰۲، سال ۱۳۹۶، ص۷۷ ۹۸.</ref> | ||
== خاستگاه == | == خاستگاه == | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
در اینکه آیا میان علم جفر امروزی و جفری که در نزد اهلبیت(ع) است ارتباطی وجود دارد، دو دیدگاه مطرح شده است. برخی ارتباط میان آن دو را منکر شدهاند. اما عده زیادی از علمای شیعه معتقدند که کتاب جفر، کتابی است که در آن اسرار و علوم اهلبیت ثبت شده است. و امام علی(ع) حروف تهجی بیست و هشتگانه را بر طریق بسط اعظم بر روی پوست گوسفندی نوشتند تا از آن طریق مخصوص و شرایط معین و الفاظ ویژه، آنچه را که در لوح قضا و قدر نوشته شده است، استخراج کند، و این علمی است که ائمه اطهار از همدیگر به ارث میبرند. بر این اساس میتوان گفت ریشه علم جفر کنونی از امیرالمؤمنین است، و به همین خاطر اربابان این علم نیز خود را به امام علی (ع) منسوب میکنند. [[آیت الله گلپایگانی]] در ارشاد السائل فراگیری علم جفر را جایز دانسته، و اظهار میدارد که جفر کامل نزد ائمه است، و آنچه نزد مردم است خطایش از صوابش بیشتر است<ref>احمد شجاعی، محمد فرضی پوریان، تحلیلی درباره جفر و جامعه، دو منبع علم امام، فصلنامه علمی پژوهشی کلام اسلامی، دوره ۲۶، شماره ۱۰۲، سال ۱۳۹۶، ص۷۷ ۹۸.</ref> | در اینکه آیا میان علم جفر امروزی و جفری که در نزد اهلبیت(ع) است ارتباطی وجود دارد، دو دیدگاه مطرح شده است. برخی ارتباط میان آن دو را منکر شدهاند. اما عده زیادی از علمای شیعه معتقدند که کتاب جفر، کتابی است که در آن اسرار و علوم اهلبیت ثبت شده است. و امام علی(ع) حروف تهجی بیست و هشتگانه را بر طریق بسط اعظم بر روی پوست گوسفندی نوشتند تا از آن طریق مخصوص و شرایط معین و الفاظ ویژه، آنچه را که در لوح قضا و قدر نوشته شده است، استخراج کند، و این علمی است که ائمه اطهار از همدیگر به ارث میبرند. بر این اساس میتوان گفت ریشه علم جفر کنونی از امیرالمؤمنین است، و به همین خاطر اربابان این علم نیز خود را به امام علی (ع) منسوب میکنند. [[آیت الله گلپایگانی]] در ارشاد السائل فراگیری علم جفر را جایز دانسته، و اظهار میدارد که جفر کامل نزد ائمه است، و آنچه نزد مردم است خطایش از صوابش بیشتر است<ref>احمد شجاعی، محمد فرضی پوریان، تحلیلی درباره جفر و جامعه، دو منبع علم امام، فصلنامه علمی پژوهشی کلام اسلامی، دوره ۲۶، شماره ۱۰۲، سال ۱۳۹۶، ص۷۷ ۹۸.</ref> | ||